Update
Stijgende zorgvraag in VVT-sector: innovatie is noodzakelijk
De coronacrisis heeft de ouderenzorg afgelopen jaar fors geraakt, maar ook structureel zijn er volop uitdagingen: de vergrijzing zorgt voor een grotere vraag naar ouderenzorg en leidt tot extra kosten. Tegelijkertijd groeien zorgbudgetten minder hard en komen de extra kosten steeds vaker voor rekening van de ouderen zelf. Ook neemt het aantal mantelzorgers af terwijl het tekort aan zorgpersoneel juist toeneemt. Hierdoor groeit de werkdruk onder zorgpersoneel. Om de ouderenzorg toekomstbestendig te maken zijn innovaties noodzakelijk. Deze maatschappelijke ontwikkeling heeft effect op de verpleging, verzorging en thuiszorg (VVT). Benieuwd? Lees hieronder de laatste cijfers en trends.
“De maatschappelijke druk op de zorg is groot. Voor het personeel, de instanties en de patiënt.”
Coronacrisis raakt de ouderenzorg hard
Door de coronacrisis is de druk op de verpleging, verzorging en thuiszorg toegenomen. Veel bewoners van verpleeghuizen en kleinschalige woonzorgvoorzieningen zijn getroffen door het virus en als gevolg hiervan hebben de verpleeghuizen te kampen gehad met een afgenomen vraag en daarmee inkomsten en extra kosten. Via overheidsregelingen is de sector op de been gehouden. De coronacrisis heeft ook geleid tot een toename van het ziekteverzuim. Omdat het moeilijk is om extra personeel aan te trekken, is de werkdruk in de sector verder toegenomen.
Ook structureel volop uitdagingen
Naast zorginstanties zelf wordt ook het sociale netwerk van mantelzorgers steeds belangrijker. Waar in 2018 tegenover elke 75-plusser die mantelzorg ontvangt nog bijna vijf potentiële mantelzorgers stonden, zullen dat er in 2040 nog slechts drie zijn. Verpleeg-, verzorg- en thuiszorginstanties spelen hierop in door mantelzorgers te ontzorgen met nieuwe vormen van dienstverlening. Zo wonen ouderen steeds langer thuis waarbij ze digitale zorg op afstand krijgen, of service op afroep. Gezien de tekorten en wachtlijsten voor seniorenhuisvesting is dit een goede tussenoplossing.
Tekort aan geschikte zorgwoningen: duurzaam bouwen
De zorgvastgoedmarkt is een groeimarkt. Om de huidige tekorten en wachtlijsten voor seniorenhuisvesting op te vangen is er een behoefte aan circa 126.000 extra verpleeghuisbedden (bron: TNO) en zijn er nog zo’n duizend nieuwe verpleeghuizen nodig in Nederland (bron: CBRE). Het gaat daarbij vooral om huizen waarbij ouderen zelf huur en servicekosten betalen en de zorg vergoed krijgen door de overheid.
Naast het tekort aan zorgwoningen, is ook de mate van duurzaamheid belangrijk. Zo worden zorginstellingen steeds vaker afgerekend op hun duurzame activiteiten. Bij nieuwe investeringen wordt steeds duurzamer en energieneutraal gebouwd met warmtepompen en recyclebare grondstoffen. Duurzaam bouwen betekent ook dat gebouwen flexibel ingericht worden zodat ze later als zelfstandige woningen verhuurd kunnen worden.
Toenemend personeelstekort in de zorg
Nederland vergrijst de komende jaren sterk: er zijn steeds meer ouderen. En de ouderen die er zijn, worden steeds ouder. Ook hebben de ouderen steeds vaker meer dan één aandoening. Hierdoor dreigt er een tekort aan medewerkers in de ouderenzorg. Om in de toekomst zorg te kunnen bieden aan het toenemende aantal 75-plussers zou het aantal ouderenzorg-banen moeten verdubbelen van 350.000 in 2016 naar zo’n 700.000 in 2040. Dit terwijl er vanaf 2025 sprake is van een licht krimpende beroepsbevolking.
Daarnaast zorgen de veranderingen in de manier van werken ervoor dat personeel regelmatig geschoold moet worden op het gebied van digitalisering en robotisering. Wij verwachten dat zorginstanties die tijd en energie steken in hun personeel, gemakkelijker gekwalificeerd personeel kunnen krijgen. En zo betere zorg en een goede servicebeleving aan ouderen kunnen geven.
Innovatie noodzakelijk
Om de ouderenzorg toekomstbestendig te maken en de uitdagingen op te pakken zijn innovaties noodzakelijk. Denk hierbij aan innovatie op het gebied van producten (zoals beeldbellen), processen (nieuwe woonzorgconcepten) en systemen (nieuwe bekostiging).
De Rabobank is een belangrijke maatschappelijke partner van zorginstellingen. Wij zetten in op verduurzaming van zorgvastgoed en nieuwe technologische ontwikkelingen in de zorg. Meer weten? Lees de laatste cijfers en trends.