EU-markt voor pluimveesector beter in balans

Voor de Nederlandse markt is de Vernieuwde Basis Contract Notering (VCN) sinds halverwege maart tot half mei gestegen naar 4,5%. De laatste maand zit er geen beweging in deze notering en laat zelfs een lichte daling zien. In België is de ABC (prijsnotering pluimvee) begin juni nog iets gestegen, wat waarschijnlijk door de vogelgriepuitbraken kwam. Dit leidde tot een tijdelijke afname van het binnenlandse aanbod. Ook deze notering liet onlangs een daling zien.

De laatste maanden is de vogelgriep (LPAI) op bijna tachtig pluimveebedrijven in België vastgesteld. Tot nu toe zijn er in Nederland nog geen gevallen gemeld. Maar doordat er geen actief bestrijdingsprogramma geldt voor de uitbraken, is het risico op verdere verspreiding nog steeds groot. Deskundigen in Nederland twijfelen zelfs of de huidige (hygiëne)maatregelen wel genoeg zijn. Het is daarom belangrijk dat iedereen scherp blijft op hygiëne.

De vraag naar pluimveevlees stijgt naar verwachting dit jaar met 1,5 tot 2%. In Polen is de productiegroei begin dit jaar verminderd tot ‘slechts’ 4%, ondanks de opening van twee nieuwe slachterijen. In Noordwest-Europa was de groei matig: in Duitsland daalde het met -0,4%, in Frankrijk met -2,5% en in Nederland steeg de groei met +0,1%. De vogelgriepuitbraken in handelsland België zullen ook tot een lagere productie leiden. De groei zal voor de rest van dit jaar naar verwachting voornamelijk in Oost-Europa plaatsvinden en daarmee ook de zorg. Zo staan er zeker vijf nieuwe slachterijen op de rol om de komende twee jaar geopend te worden. Deze nieuwe slachterijen zijn voorzien van de nieuwste technieken en daardoor in staat om hoogwaardig aanbod te leveren tegen relatief lage kostprijzen.

In Noordwest-Europa is er nauwelijks ruimte en draagvlak voor verdere uitbreiding. De importen van buiten de Europese Unie nemen ook toe, vooral uit Thailand, Oekraïne, China en Chili. Ook komt Brazilië geleidelijk weer meer op de markt. Deze toegenomen importen drukken stevig op de prijzen voor borstvlees. De export buiten de EU zal op niveau blijven, mede door lagere handelsrestricties vanuit Zuid-Afrika. Daarnaast blijft de vraag vanuit Zuidoost-Azië (Filippijnen en Vietnam) goed. Dit zal vooral de prijs van donkere delen (poten, bouten en vleugels) ondersteunen.

In China is ongeveer 25 tot 35% van de varkensproductie weggevallen door de uitbraken van Afrikaanse varkenspest. Dit staat gelijk aan ongeveer 15 miljoen ton varkensvlees. De wereldhandel van dit type vlees is 7 miljoen ton, wat de impact van het probleem aangeeft. Tegelijkertijd profiteert de pluimveemarkt in China hiervan. Doordat de prijzen voor varkensvlees stegen, gingen consumenten op zoek naar alternatieven. De import van pluimveevlees is echter beperkt gestegen door het beperkende importbeleid van China.

In het eerste kwartaal van 2019 bedroeg de wereldhandel in pluimveevlees 2,8 miljoen ton, het laagste niveau sinds 2015. Dit wordt vooral veroorzaakt door allerlei handelsrestricties in de wereld. Denk aan de voedselveiligheid in Brazilië, de handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en China en de beperkte toegang van Europese slachterijen tot China. Opvallend feit is dat Rusland onlangs toegang tot China heeft gekregen en naar verwachting dit jaar 50.000 tot 100.000 ton pluimveevlees kan exporteren. In het licht van de wereldhandel zijn deze volumes echter beperkt.

Doordat de productie in Oost-Europa verder uitbreidt, zal Europa steeds zelfvoorzienender worden en dus minder afhankelijk van import. Hierdoor zal de kostprijs stijgen, omdat deze in Oost-Europa over het algemeen lager ligt.

Daarnaast zijn de consumenten in Noordwest-Europa steeds kritischer richting de veehouderij. Denk aan de zorg voor dier, mens en omgeving. Naast bedreigingen biedt dit ook kansen. Bijvoorbeeld om minder kuikens bij elkaar te plaatsen. De kunst is om aan te sluiten bij specifieke behoeftes vanuit de markt, zodat je kunt produceren op basis van de hoeveelheid vraag.

De Nederlandse vleespluimveesector is innovatief. Door samenwerking tussen retail, de voersector, pluimveehouders en slachterijen zijn al regelmatig succesvolle concepten gelanceerd. Opvallend bij deze concepten is echter dat de vleespluimveehouder slechts als producent op de kaart staat. Terwijl in een dedicated supply chain de pluimveehouder een belangrijkere rol heeft waarbij hij communiceert met alle partijen in de keten.

Is er ruimte voor het verhogen van het rendement door verlaging van faalkosten? Zijn er technische verbeteringen mogelijk die leiden tot een hogere opbrengst? Het is belangrijk dat er data binnen de hele keten wordt gedeeld en daarop wordt gestuurd. De technische faciliteiten zijn hiervoor al beschikbaar, bijvoorbeeld via blockchain of daaraan gerelateerde technieken. Door informatie breed te delen kan ieder zijn voordeel ermee doen. Concurreren tussen ketens en niet binnen ketens kan het toekomstperspectief van de vleeskuikenhouderij in Nederland versterken.

De Rabobank is nauw betrokken bij de pluimveehouderij. Benieuwd wat een goede volgende stap voor jou zou zijn? We denken graag met je mee.