Wat te doen bij pensioen in eigen beheer, als je bv geen middelen meer heeft?

Als je een pensioen bij je eigen bv hebt opgebouwd, dan heb je in de jaren 2017 tot en met 2019 de keuze gehad om dit pensioen te veranderen. Je kon het pensioen in eigen beheer afkopen of omzetten in een oudedagsverplichting (ODV). In bepaalde gevallen had dat voordelen, maar in andere gevallen ook niet. Als je geen keuze hebt gemaakt, heb je een premievrije pensioenaanspraak in eigen beheer: er vindt sinds 2017 geen verdere opbouw meer plaats. Er kan alleen nog een toename zijn door de jaarlijkse rentebijschrijving.

Je bv moet vanaf jouw pensioendatum een levenslange jaarlijkse uitkering doen, die belast is met loonbelasting. Er staat hiervoor een schuld op de balans van de bv, dit is de pensioenaanspraak. Bij het uitkeren van dividend rust hierdoor op jou als directeur-grootaandeelhouder de verplichting om te toetsen of je bv ná de dividenduitkering nog in staat is om aan haar verplichtingen te voldoen. Dit heet de dividendtoets. In het geval je geleend hebt van je bv of je voornemens bent dat te gaan doen, moet je met jouw bv zakelijk handelen.

Vanaf jouw pensioendatum moet je bv het overeengekomen pensioen aan jou uitkeren. Het kan echter zijn dat jouw bv over onvoldoende middelen beschikt. Zo kan de winst of de verkoopopbrengst van jouw bedrijf tegenvallen. Als jouw bv geen of onvoldoende middelen meer heeft en er ook geen andere bezittingen op de balans staan, dan zal op enig moment de pensioenuitkering stoppen voordat de formele uitkeringsverplichting is geëindigd. Je geeft dan jouw pensioenaanspraak prijs, waardoor de loonbelastingclaim kan komen te vervallen. De resterende (fiscale) waarde van de pensioenaanspraak valt dan vrij in de winst van de bv en de bv kan na afwikkeling van de vennootschapsbelasting opgeheven worden. Deze regeling kan ook gelden als je jouw pensioen in eigen beheer hebt omgezet in een ODV.

Het voorgaande betreft een bijzondere situatie, omdat je als directeur-grootaandeelhouder ook zelf van jouw bv kunt hebben geleend of omdat de bv dividenduitkeringen aan jou heeft gedaan. Dat kan nadelige gevolgen hebben.

Als je bv een pensioenverplichting heeft en je leent van jouw bv, dan is het de vraag wat de gevolgen zijn als de bv geen middelen meer heeft om het pensioen uit te keren. In de rechtspraak zijn recent verschillende situaties aan de orde gekomen.

In een procedure kwam de rechter tot de conclusie dat de directeur-grootaandeelhouder onvoldoende vermogen had om zijn rekening-courantverplichting aan de bv af te lossen. De belastinginspecteur mocht daarom de gehele pensioenaanspraak als loon belasten. In een andere procedure had de directeur-grootaandeelhouder zijn pensioenuitkering gehalveerd, vanwege het ontbreken van voldoende middelen binnen de bv om de toegezegde pensioenuitkering levenslang te kunnen uitbetalen. De rechter legde belastingaanslagen op over de gehele toegezegde pensioenuitkering, omdat verrekening van de pensioenuitkering door de bv mogelijk was met de rekening-courantvordering op de directeur-grootaandeelhouder. Verder kan de belastinginspecteur zich ook na terugbetaling van aandelenkapitaal of dividenduitkeringen op het standpunt stellen dat er sprake is van gedeeltelijke afkoop of het prijsgeven van het pensioen, als jouw bv onvoldoende vermogen heeft. Extra belastingheffing kan dan het gevolg zijn.

Wil je weten hoe jouw situatie er uit ziet als je met pensioen gaat? En wil je de gevolgen van lenen bij je bv voor jouw pensioen in beeld krijgen? Onze experts helpen je graag. In een Vermogensplan geven wij graag de mogelijkheden en gevolgen voor jou weer. Je leest hier meer over vermogensplanning.

Publicatiedatum: 2 januari 2023