Omzetprognoses: veel sectoren weer vol op stoom

Het overgrote deel van de sectoren heeft een goed of zelfs zeer goed tweede kwartaal achter de rug. Ook zijn onze vooruitzichten gunstiger dan eerder dit jaar. Dankzij de steunpakketten konden ondernemers hun personeel behouden – en werknemers hun inkomen. Hierdoor kon de economie dit voorjaar weer snel uit de startblokken komen. Wij verwachten dat deze positieve ontwikkeling doorzet en dat vrijwel alle sectoren in 2021 of 2022 weer op of boven het niveau van 2019 komen.

Voor de sectorprognoses gaan we ervan uit dat er door vaccinaties steeds meer controle over het virus komt. De overheid kan hierdoor in het vierde kwartaal van dit jaar alle omzet-belemmerende restricties loslaten, de evenementenbranche en nachthoreca (helaas) uitgezonderd.

In de omzetprognoses kijken we naar de omzetontwikkelingen per deelsector. Voor nagenoeg alle sectoren zien wij de omzetontwikkeling positief in, al verschilt de weg naar herstel per sector en per deelsector. Tegelijkertijd constateren we dat steeds meer ondernemers te maken krijgen met schaarste aan materialen en personeel. Indien zij hogere prijzen niet kunnen doorbelasten aan de afnemer dan leidt dit tot margedruk. Ook kan de schaarste de groei van de onderneming afremmen.

De behoefte aan verdere automatisering, digitalisering en robotisering van werkzaamheden zal toenemen.

Lees de sectorprognoses hier.

In onze prognoses gaan we uit van de verdere versoepelingen zoals aangekondigd door het kabinet. Deze zullen een positief effect hebben op het herstel van de sector. We verwachten dat restaurants en vakantieparken in 2022 de crisis volledig te boven zijn. Binnen de hotelsector is sprake van een tweedeling in het herstel: hotels gericht op binnenlands toerisme en toerisme uit onze buurlanden zullen in 2022 volledig herstellen, maar hotels gericht op het zakelijk toerisme hebben meer tijd nodig. Dit betekent dat de hotelsector in totaal in 2022 nog niet op het niveau van vóór corona is. Dit laatste zorgt er ook voor dat het prijsniveau in de hotelsector langere tijd nodig zal hebben om te herstellen. Voor de overige sub-sectoren verwachten we dat het prijspeil zal toenemen door een tekort aan personeel en gestegen inkoopprijzen. De aangekondigde afbouw van de steunpakketten door de overheid doet het aantal faillissementen naar verwachting toenemen, doordat bepaalde sub-sectoren nog onvoldoende hersteld zullen zijn.

Sectormanager horeca: Jos Klerx

Door corona was de omzetgroei in 2020 relatief beperkt, maar de bouwsector herstelt zich dit jaar snel. Zo is het aantal afgegeven woningbouwvergunningen in het eerste half jaar met 23 procent gestegen. Ook de gespecialiseerde bouw, waaronder installatie- en afwerkingsbedrijven, heeft goedgevulde orderportefeuilles. Daarentegen kromp de omzet van infrabedrijven in de eerste helft van dit jaar in vergelijking met het eerste half jaar van 2020 en opdrachten voor grote projecten laten door de stikstofproblematiek op zich wachten. De tekorten aan vakmensen en materialen, en vooral de stijgende grondstofprijzen kunnen de groei dit jaar nog remmen. Bouwprojecten worden incidenteel uitgesteld of aangepast. Ook neemt de kans toe dat nieuwe aanbestedingen mislukken, doordat budgetten van opdrachtgevers niet meer toereikend zijn.

Sectormanager bouw: Sandra Koenraadt

Varkens

De Chinese varkensvleesprijs is sterk bepalend voor producenten in de EU. De import van varkensvlees door China is nog altijd hoog maar er is een dalende tendens te zien. Door het ruime aanbod is de varkensvleesprijs inmiddels gedaald. In combinatie met de hoge voerprijs is de druk op de marges dus toegenomen.

Legpluimvee

De verwachtingen voor de komende periode zijn gematigd doordat de vraag naar eieren op niveau blijft. De voerprijzen blijven voorlopig echter hoog, wat de marges onder druk zet. Het productaanbod zal verder verduurzamen en steeds meer zijn gericht op regionale afzet.

Vleespluimvee

De markt voor pluimveevlees verbetert de komende periode naar verwachting door een aantrekkende vraag. Hoge voerkosten zorgen op korte termijn nog voor lagere saldo’s. De omstandigheden blijven hierdoor uitdagend.

Vleeskalveren

Ruimere openstelling van de foodservice in Europa heeft de afzet van kalfsvlees bevorderd. Ook aanbodbeheersing heeft bijgedragen aan een verbetering van de opbrengstprijzen. Stallen die leegkomen, worden weer sneller bevolkt. Het sentiment in de sector is positiever. Dit neemt niet weg dat de gestegen voerkosten en de hogere prijs van de nuchtere kalveren het rendement drukken.

Overige veehouderij

Aanbodbeheersing en op peil blijvende vraag zorgen ervoor dat de prijsvorming in diverse veehouderijsectoren (melkgeiten, konijnen, paarden) positief blijft. Nadelig voor de toegevoegde waarde in deze sectoren zijn de gestegen kosten van vooral voer.

Melkveehouderij

De prijzen van de basiszuivelproducten staan dit kwartaal licht onder druk maar voor de boerderij-melkprijzen verwachten we de komende tijd een stabiel niveau. Hogere algemene kosten, duurder krachtvoer en regionaal mindere kwaliteit van ruwvoer doen het rendement door de hogere melkprijs enigszins teniet.

Tuinbouw

De vraag naar de meeste producten in de groente-, fruit-, bloemen- en plantensector blijft in 2021 op een goed niveau, maar de kosten stijgen. De export van sierteeltproducten bereikte in het eerste halfjaar van 2021 een recordhoogte. Wel groeien de zorgen over toenemende kosten van energie, meststoffen, gewasbescherming en verpakkingen. Ook blijft de beperkte beschikbaarheid van arbeid uitdagend in alle tuinbouwsectoren. Daarnaast hebben telers van tomaten en komkommers te maken met virusuitbraken.

Meer weten?

Aanspreekpunt voor sectorprognoses landbouw: Jeroen van den Hurk en René Veldman

De vooruitzichten voor de sector informatie en communicatie voor 2022 zijn positief. De ICT-sector profiteert verder van de door corona versnelde digitalisering. Hierdoor neemt de vraag naar allerlei technologische oplossingen verder toe evenals de vraag naar advisering hierover. Cloud computing, software, data analytics en cybersecurity zijn enkele deelgebieden waar we ook na 2022 groei verwachten. De handel in smartphones, computers en servers krijgt te maken met lagere volumes en hogere prijzen door een tekort aan chips en minder productie. Uitgeverijen en omroepen profiteren van het aantrekken van de marketing- en advertentiebudgetten, wat zorgt voor een verder herstel van deze deelsector.

Sectormanager informatie en communicatie: Mark van Kampen

De industrie blijft het boven verwachting goed doen. Dit valt onder meer af te leiden uit het hoge producentenvertrouwen: de PMI, die dit meet, kwam voor augustus uit op 65,8. De productiecijfers en exportorders zijn afgelopen periode toegenomen, wat zal leiden tot meer omzet in de industrie. Toch verwachten wij dat de groei de komende tijd afvlakt als gevolg van tekorten aan grondstoffen én technisch geschoold personeel. Door deze tekorten zijn sommige fabrieken zelfs genoodzaakt geweest de productie terug te schroeven.

Sectormanagers industrie: Yorick Cramer en Kees de Schipper

De sector handel profiteert van de geleidelijke opening van de samenleving en van het daaraan gekoppelde economische herstel. Binnen de sector zijn de verschillen groot. De sectoren die in 2020 fors zijn gegroeid (zoals food en de woon-gerelateerde non-foodsectoren) zullen het in 2021 veel minder goed doen of zelfs een krimp noteren. Voor sectoren die in 2020 flink zijn gekrompen (zoals kleding en schoenen), geldt het omgekeerde. In de loop van 2022 komen de sectoren weer op hun normale groeiniveau. De groei van online verkopen zet door en onderstreept de noodzaak tot digitalisering. Overige belangrijke issues voor de sector zijn: (i) het kunnen doorberekenen van prijsstijgingen aan de klanten waarvoor een sterke markt(pro)positie essentieel is (ii) de schaarste aan personeel, zowel kwantitatief als kwalitatief.

Sectormanagers handel: Jos Voss en Olaf Zwijnenburg

De sector heeft de wind mee. Sectoren die vervoers- en opslagdiensten afnemen, zoals de bouw, industrie en landbouw, draaien weer op volle toeren. Wel krijgt de sector te maken met hogere kosten waardoor stevige prijsverhogingen voor de verladers onvermijdelijk lijken. De kostenverhogingen zitten hem vooral in hogere personeelskosten en hogere kosten voor ICT en verduurzaming. Door consolidatie en personeelsgebrek zullen bedrijven in transport en logistiek wel een betere onderhandelingspositie hebben en beter in staat zijn de hogere kostprijzen door te berekenen in de keten. Door het chiptekort kunnen de investeringen terugvallen aangezien nieuwe trucks en bestelbussen niet leverbaar zijn en investeringen in ander materieel worden uitgesteld als gevolg van de hoge staalprijzen. Alleen het passagiersvervoer door de lucht blijft nog achter in het herstel doordat het internationale vliegverkeer nog steeds te lijden heeft onder corona-gerelateerde restricties.

Sectormanager vervoer: Henry Steenbergen

De sector heeft de coronacrisis goed doorstaan. De mogelijkheden om het werk goed op afstand te kunnen doen en de toenemende vraag bij accountancy en (belasting-)adviseurs die samenhangen met verslaglegging van coronasteun, liggen hier voor een belangrijk deel aan ten grondslag. Een duidelijke uitzondering vormt de reclamebranche die stevig is geraakt door het bevriezen van budgetten bij klanten.

Inmiddels zien we een snel economisch herstel dat de vraag naar advies voor specialistische zakelijke dienstverlening doet toenemen. Over het algemeen ontstaat voor de omzet in de specialistische dienstverlening een bestendig stijgende lijn ten opzichte van 2020. De omzetten liggen zelfs weer net onder het niveau van 2019. Ook de reclamebranche gaat mee in deze stijging, maar komt nog niet in de buurt van de omzetten van 2019.

Sectormanager specialistische zakelijke diensten: Marco van Beek

De impact van de coronacrisis op de omzetten verschilde per deelsector. Een deel van de sector ondervond weinig tot geen impact (verhuur roerende goederen), een deel zag de omzetten fors stijgen (hoveniers) en een deel zag de omzetten (fors) dalen (reis- en uitzendbureaus).

Inmiddels zien we een snel economisch herstel dat de vraag naar overige zakelijke dienstverlening doet toenemen. De schaarste aan personeel is inmiddels duidelijk voelbaar. Deze ‘war on hands’ zien we ook terug in de toenemende omzetten van de uitzendbureaus. Al dan niet gedeeltelijk terug naar kantoor betekent bijvoorbeeld weer meer vraag naar schoonmaak en beveiliging. We zien inmiddels omzetten op of boven het niveau van 2019. Ook de reisbranche laat weer stijgende omzetten zien, maar blijft in 2021 nog ver verwijderd van de omzetten uit 2019.

Sectormanager overige zakelijke diensten: Marco van Beek

De zorguitgaven stijgen al jaren. Ook in 2022 zal dit het geval zijn door de aanvullende zorg voor coronapatiënten en de noodzakelijke inhaalzorg. Voor de ziekenhuizen, zelfstandige behandelcentra en de eerste lijn verwachten wij een omzetstijging in 2022. De groei in volume zal een eventuele neerwaartse prijsdruk vanuit verzekeraars in deze markten overtreffen. Voor de caresector en andere onderdelen van de zorgsector zal de omzetgroei in 2022 beperkt zijn. Het exploitatieresultaat staat mede onder druk door de stijgende personeelskosten (hoog ziekteverzuim). De grootste uitdaging in de zorg is het aantrekken en behouden van voldoende medewerkers.

In de kinderopvang is de markt na de dip van de eerste corona-lockdown in 2020 snel aangetrokken, onder meer door ondersteunend overheidsbeleid. Voor 2021 en 2022 voorzien wij een geringe, consistente groei. Mocht in een nieuw kabinet (deels) gratis kinderopvang worden geregeld, dan zullen de prognoses veranderen.

Aanspreekpunt voor sectorprognoses zorg: Marleen Jansen en sectorprognoses kinderopvang: Astrid van Leeuwen