Bouwvakkers aan het werk

Impact van de ontwikkelingen in de bouw op jouw onderneming

Er speelt van alles in de bouwsector: van personeelstekort tot aan sterk stijgende prijzen van materiaal, grondstof, brandstof én energie. Daarbij ook het complexer worden van onderliggende afspraken tussen hoofd-, onderaannemers en zzp’ers. Deze ontwikkelingen brengen andere risico’s voor bouwondernemers met zich mee. Ben jij je bewust van de risico's die spelen? In dit artikel lees je alles over de ontwikkelingen in de bouw én wat je kunt doen om financiële gevolgen door schade zoveel mogelijk te beperken.

Ontwikkelingen in de bouwsector

Het is alle hens aan dek in de bouw. De ambitie is om de komende tien jaar bijna 1 miljoen extra woningen neer te zetten. Daarnaast moet er veel werk worden verricht om bestaande huizen klimaatneutraal te krijgen en liggen er grote infrastructurele plannen op tafel. De meeste ondernemers in deze sector hebben het dan ook razend druk.

Maar er speelt meer in de bouw. Een aantal van die ontwikkelingen zorgen voor extra risico's:

    Aannemers huren steeds vaker zzp’ers in en dat leidt tot meer afspraken tussen verschillende partijen. Zorg ervoor dat van tevoren duidelijk is wie opdraait voor eventuele schade die tijdens het project wordt veroorzaakt. Niet alleen de kosten van grondstoffen en materialen zijn enorm toegenomen, ook de bouwtermijnen worden verlengd, onder andere door moeilijk verkrijgbare grondstoffen of tekort aan personeel. Dit kan leiden tot een juridisch conflict met de opdrachtgever. Spreek daarom van tevoren af wie verantwoordelijk is voor een vertraagde oplevering. Als werkgever ben je verantwoordelijk voor een veilige werkplaats. Toch raakt er vrijwel elke dag op een bouwplaats ergens in Nederland iemand gewond. Per 1 januari 2023 gaat de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen in als onderdeel van de Omgevingswet. Deze wet heeft als doel de bouwkwaliteit en het bouwtoezicht te verbeteren. Het zal gevolgen hebben voor het proces van bouwen, vergunningverlening en de aansprakelijkheid van aannemers.
John Besteman

Inkoop- en leveringsvoorwaarden

Het is belangrijk om regelmatig stil te staan bij de risico's die bij de hierboven genoemde ontwikkelingen komen kijken. John Besteman is Risicospecialist Verzekeren Grootzakelijk bij Rabobank. Hij ziet dat er steeds vaker schadeclaims worden ingediend. Deze gaan bijvoorbeeld over gevolgschade. Maar als aannemer kun je ook aansprakelijk gesteld worden voor schade die door menselijk handelen wordt veroorzaakt. Besteman geeft een aantal voorbeelden van schade met financiële gevolgen:

    De levering van materialen loopt vertraging op, waardoor een hotel twee maanden te laat opengaat. De eigenaar verhaalt de gederfde inkomsten op de aannemer. Door een menselijke fout valt een bouwsteiger tegen een bestaand gebouw met schade aan de gevel als gevolg. Er ontstaat wateroverlast, omdat een zelfstandige installateur een fout heeft gemaakt. De opdrachtgever klopt hiervoor aan bij de hoofdaannemer. Tijdens een storm waait een muur om die niet blijkt te zijn verankerd. Door een gebrek aan personeel is een bouwondernemer te laat met opleveren. De opdrachtgever heeft het over een boeteclausule van € 1.000 per dag.

Aannemingsovereenkomsten (Het Bestek) bepalen in grote mate wie er voor dit soort schades opdraait. "Besteed daar voorafgaand aan een nieuwe klus dus voldoende aandacht aan. Met welke spelregels ga je aan het werk? Je doet er verstandig aan om niet klakkeloos de inkoopvoorwaarden van een ander te accepteren. Kijk daar kritisch naar en onderhandel waar nodig", aldus Besteman.

"Laat je eigen inkoop- en leveringsvoorwaarden regelmatig checken door een juridisch expert. Volg je de inkoop- en leveringsvoorwaarden van een andere partij? Dan is het verstandig om ook hier iemand mee te laten meelezen. Zorg er ook voor dat je verzekeringen aansluiten bij de gehanteerde inkoop- en/of leveringsvoorwaarden. Zo kun je een hoop financiële ellende voorkomen."

Construction All Risk verzekering

Toch kan het een keer gebeuren: er gaat iets mis op de bouwplaats en jij blijkt de verantwoordelijke partij. Zo'n claim kan grote gevolgen hebben voor de financiële gezondheid van je onderneming. Dé manier om je hiertegen te beschermen is een Construction All Risk verzekering, beter bekend als de CAR-verzekering. "Met een CAR-verzekering verzeker je schade die wordt veroorzaakt op de bouwlocatie. Het is een polis voor aannemers, onderaannemers, opdrachtgevers, constructeurs, klusbedrijven en zzp'ers in de bouw", zegt Besteman. Bouwbedrijven sluiten altijd een doorlopende CAR-verzekering af, maar er zijn ook ondernemers die dit per project doen.

"Let goed op of alle meewerkende partijen in de CAR-verzekering zijn meegenomen", zegt Besteman. "Er zijn situaties denkbaar waarbij een opdrachtgever naast de hoofdaannemer ook nog andere partijen heeft ingeschakeld, zelf zaken inbrengt of zelf een deel van het werk uitvoert. Die vallen daardoor niet automatisch onder de paraplu van de CAR. In dergelijke gevallen is het dan ook de vraag wie de CAR-verzekering afsluit: de opdrachtgever zelf of toch de hoofdaannemer?"

Bedrijfsaansprakelijkheid

Vrijwel elke onderneming heeft een eigen bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering. Is het dan nog nodig om de aansprakelijkheid ook mee te verzekeren in een CAR-verzekering?

"Een argument om dat wel te doen is dat je er zo meestal zeker van bent dat aansprakelijkheid voor alle partijen is meeverzekerd. Het is belangrijk om je hier goed over te laten adviseren."

Ben jij goed verzekerd?

Als bouwondernemer wil je mooie dingen maken en liever niet te veel bezig zijn met randzaken. Dit artikel laat zien dat je wel moet blijven nadenken over de risico's. Die veranderen namelijk voortdurend.

    Laat al je contracten met klanten en leveranciers daarom nog eens toetsen door een adviseur. Doe dat ook met je aannemingsovereenkomst. Misschien ben je veel grotere opdrachten gaan aannemen en voldoen de bedragen niet meer. Kijk of de verzekerde sommen van je polissen nog bij je bedrijfssituatie passen. Door gestegen personeels- en materiaalkosten kan die nu te laag zijn. Kijk of de termijnen nog aansluiten op de praktijk, de bouwtermijn is op dit moment vaak langer. De hoogte per schadeclaim loopt steeds verder op. Loop daarom je CAR-verzekering nog eens na op de volgende punten:
    - Stel dat je prefab onderdelen levert, is dit dan op je polis meeverzekerd door middel van de prefabricageclausule?
    - Is bronbemaling meeverzekerd? In dit proces worden pompen ingezet om tijdelijk de grondwaterspiegel te verlagen.
    - Is het bouwrijp maken van het terrein meeverzekerd?
    - Wil je de sloopwerkzaamheden meeverzekeren?
    - De CAR-verzekering geeft doorgaans wel dekking voor materiele schade als gevolg van ontwerpfouten, maar niet voor kosten die je als aannemer moet maken om het ontwerp aan te passen (verbetering). Een aanvullende Bouw Ontwerp Verzekering kan daarvoor een uitkomst bieden.
    - Zorg dat al je meewerkende partijen zijn meeverzekerd op je CAR-verzekering.
    - Heb je toegang tot en/of direct claimrecht op de polis?

Wil je weten welke invloed de ontwikkelingen in de bouwsector hebben op jouw verzekeringen?

Neem dan contact met ons op.