De verplichte AOV voor zzp'ers: wat gaat er veranderen?

Uit een recente poll onder 1.748 bezoekers van IkGaStarten blijkt dat 62% van de ondervraagden nog geen jaar rond kan komen als de inkomsten uit hun onderneming wegvallen. De helft van hen houdt het zelfs nog geen twee maanden vol met eigen reserves.

AOV-specialist bij Rabobank, Ruud Houtzager, zegt hierover: ‘De overheid maakt zich zorgen over de grote groep zelfstandigen die niets heeft geregeld tegen inkomensderving door arbeidsongeschiktheid.’

‘Wanneer je als zelfstandige door een ongeval, blessure of burn-out niet meer kunt werken, dan heb je geen inkomen. Dit wordt inkomensderving genoemd. Je zult dan bijvoorbeeld eerst je spaargeld moeten gebruiken. Is het geld uit je financiële vangnet op? Dan ben je daarna aangewezen op de bijstand, tegenwoordig de Participatiewet geheten.’

Ook vanuit Brussel wordt aangestuurd op een verplichte AOV. De Nederlandse regering kan aanspraak maken op € 4,6 miljard uit het Europese coronaherstelfonds, mits de wetgeving in 2025 wordt aangenomen. ‘Eén van de voorwaarden is dat de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp'ers door de overheid wordt geregeld', voegt Houtzager toe.

En dan is er nog een derde reden waarom de verplichte AOV er waarschijnlijk komt: het neemt een stuk ongelijkheid ten opzichte van werknemers weg en verkleint de kosten en risico's voor de samenleving. Veel zzp'ers hebben zich niet verzekerd en zijn daarom voor werkgevers relatief goedkoper ten opzichte van personeel in loondienst.

‘Nu hebben veel zzp'ers op de arbeidsmarkt nog een concurrentievoordeel’, zegt Houtzager. ‘Zij betalen in tegenstelling tot mensen in loondienst geen premie voor arbeidsongeschiktheid. Deze kosten hoeven ze nu dus in hun tarieven niet door te berekenen. Maar als ze in de financiële problemen komen, doen ze toch een beroep op de Participatiewet. Dat is een voorziening die uit algemene middelen wordt betaald.’

Door nu al zelf een AOV af te sluiten heb je eerder al een financieel vangnet bij arbeidsongeschiktheid. Met een AOV ontvang je een uitkering waarmee je bijvoorbeeld je huur, hypotheek en dagelijks levensonderhoud kunt betalen. ‘Het is slim om zo snel mogelijk een financieel vangnet te regelen voor als je met een ziekte, blessure of burn-out te maken krijgt’, adviseert Houtzager.

Zoals we net al in het voorbeeld van de timmerman hebben uitgelegd, wordt er bij de verplichte AOV niet gekeken naar je opleiding, ervaring of beroepsgroep bij arbeidsongeschiktheid.

Er wordt gekeken of je na een ongeluk of bij een ziekte nog enige vorm van werk kunt doen. Dit kan dus werk zijn waarin je geen ervaring hebt, wat beneden je opleidingsniveau is of wat je persoonlijk niet ligt.

Als je nu een AOV op basis van beroepsarbeidsongeschiktheid via een verzekeraar afsluit kun je dit voorkomen. Een verzekeraar die je verzekert tegen beroepsarbeidsongeschiktheid kijkt naar de gevolgen van een aandoening voor jouw beroep. Hierdoor focust de verzekeraar zich op een betere re-integratie en eventuele aanpassingen in je werk.

Een andere reden om nu een AOV af te sluiten is dat je op dit moment nog veel keuze hebt in het afsluiten van een AOV die écht bij je past. Of dit met de verplichte AOV het geval is, weten we nog niet.

Bepaal zelf wat je verzekert: kies je voor een beperkte of uitgebreidere dekking? En hoe lang wil je een AOV-uitkering? Door deze keuzevrijheid kun je de premie zo laag of hoog maken als binnen jouw budget past en de AOV aanpassen naar jouw persoonlijke wensen.

Heb jij al een AOV afgesloten voor de verplichte AOV ingaat? Dan hoef je deze niet stop te zetten. Kanttekening hierbij is wel dat jouw AOV minimaal hetzelfde dekt als de verplichte AOV. Hiervoor komt een speciaal toetsingskader.

Let op: ook nadat de AOV voor zzp’ers verplicht is, kun je een AOV afsluiten die een ruimere dekking biedt dan de verplichte AOV.

Een verzekeraar helpt je ook met het voorkomen van arbeidsongeschiktheid, onder andere door het aanbieden van preventiediensten. Dit zijn verschillende hulpmiddelen voor zowel je lichamelijke als mentale gezondheid.

De kosten van een arbeidsongeschiktheidsverzekering zijn dus grotendeels afhankelijk van je persoonlijke situatie. De premie voor een AOV is aftrekbaar bij het aangeven van de inkomstenbelasting. Daardoor vallen de uiteindelijke kosten van de verzekering vaak lager uit dan veel ondernemers denken.

Als de AOV voor zzp’ers verplicht wordt, kan er drukte ontstaan van zzp’ers die op dat moment hun verplichte AOV willen regelen, zelfstandig óf met een adviseur. Bovendien heb je te maken met een medisch acceptatieproces. Hier kan ook wat tijd overheen gaan. Dat ben je liever voor.

Blijf verzekerd van een goed inkomen, ook als je niet meer kunt werken. Rabobank helpt je verder.

Nee, dat is hij (nog) niet. De arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) wordt volgens Interpolis pas op zijn vroegst in 2027 verplicht voor alle zzp'ers. Het kabinet werkt momenteel aan de uitwerking van de plannen die op 3 april 2023 door minister Van Gennip (SZW) werden voorgesteld aan de Tweede Kamer.

Als zzp'er kun je ziek of arbeidsongeschikt raken. Je krijgt dan geen uitkering van de overheid, dus je moet je eigen loon doorbetalen. Een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) vergoedt deze uitkering tot de eindleeftijd die je zelf bepaalt.

De verplichte AOV komt er waarschijnlijk pas in 2027. In de tussentijd kun je ziek worden of arbeidsongeschikt raken. Je kunt je daarom nu al verzekeren voor de inkomsten die je dan misloopt. Op de premie daarvan heb je zelf invloed.