Update

Industrie moet investeren in procesinnovatie voor groei arbeidsproductiviteit

16 mei 2024 9:00

De Nederlandse industrie kan zich voorzichtig opmaken voor een periode van groei. Uit onze groeivoorspelling voor komend jaar blijkt een groei van 0,5%. Dat is mooi, maar hoe zorg je voor groei als je nu al te maken hebt met arbeidskrapte? Het al bestaande arbeidstekort zal als gevolg van vergrijzing groter worden. Om de komende 10 jaar toch te kunnen groeien, moet de arbeidsproductiviteit fors omhoog. Hiervoor moet de industrie gaan investeren in procesinnovatie. Maar dat klinkt makkelijker dan het in de praktijk is. Onze boodschap is daarom: innoveren doe je samen. In dit artikel lees je alles over procesinnovatie. Welke barrières zijn er voor bedrijven en hoe zijn die door samenwerking te overwinnen?

Twee mensen kijken op een laptop en overleggen

3 voorbeelden van procesinnovatie om de arbeidsproductiviteit te verhogen

Procesinnovatie staat voor het innoveren van het proces dat hoort bij bepaalde producten of diensten. Ondernemers hechten veel waarde aan procesinnovatie. Het helpt om beter, sneller en goedkoper te produceren. Hoe kan procesinnovatie bijdragen aan het verhogen van de arbeidsproductiviteit? We geven drie voorbeelden:

1. Automatisering van het productieproces met behulp van robots

Robotisering is het proces van het automatiseren van taken, processen of activiteiten met behulp van robots of cobots. Een mooi voorbeeld is de volledig geautomatiseerde metaalbewerking bij Rodin Machining in Opmeer. Het volledige klantproces - van aanmelden tot werkvoorbereiding, productie en facturatie - is gerobotiseerd. Klanten bestellen via een portal onderdelen die zelfstandig op een volledige gerobotiseerde productielijn worden geproduceerd. Dit kan 24/7 zonder dat er handmatig werk aan te pas komt. Deze procesinnovatie zorgt voor een enorme stap in arbeidsproductiviteit en snelheid. Robots worden ook steeds meer gebruikt bij geautomatiseerde kwaliteitscontrole en logistieke optimalisatie.

2. Digitaliseren van het productieproces

In de industrie spelen Digital Twins een cruciale rol. Een Digital Twin is een virtuele versie van een product, die gebruikt wordt in productontwerp, simulatie, controle, optimalisatie en onderhoud. Met een Digital Twin kun je;

    Vroegtijdig fouten uit prototypes halen. Complexe planningen maken. Monteurs gericht aansturen. Weet je precies hoe je een product moet produceren.

Het Vlaamse bedrijf RheaVita ontwikkelt unieke vriesdroogapparatuur voor de farmaceutische industrie. In samenwerking met TNO verbeterde dit bedrijf met behulp van hun Digital Twin het complexe vriesdroogproces. Met de digitale tweeling kunnen ze precies zien wat er in het apparaat gebeurt, nog voor deze is gemaakt.

“Een Digital Twin is meer dan een replica, het biedt nieuwe inzichten om processen en apparaten te optimaliseren.”

Zo kunnen ze procesinstellingen bepalen en nieuwe recepten uitproberen. Dit bespaart grondstoffen, veel manuren en het verhoogt de arbeidsproductiviteit. Jeroen Broekhuijsen van TNO: 'Een Digital Twin is meer dan een replica, het biedt nieuwe inzichten om processen en apparaten te optimaliseren. Juist startups, scale-ups en het mkb met een beperkt aantal medewerkers kunnen profiteren van deze technologie.’

3. Inzetten van Artificial Intelligence (AI)

De toepassing van AI (kunstmatige intelligentie) in de industrie levert ook een sterke bijdrage aan het verhogen van de productiviteit, verlagen van de kosten en snellere innovatie. AI heeft het vermogen om grote hoeveelheden data te analyseren. Door machine learning en big data-analyses kunnen bedrijven patronen en trends ontdekken die eerder onzichtbaar waren. Dit kan in de ontwerpfase veel geld en tijd schelen.

Twentynext – een bedrijf gespecialiseerd in de inzet van AI in de industrie en bouw - heeft een aantal klanten geholpen door het engineering proces drastisch te versnellen. Ontwerpen gebeurt tegenwoordig met Computer-Aided Design en Computer-Aided Manufacturing (CAD/CAM). Dit is een tijdrovende klus voor hoogopgeleide medewerkers en een bepalende taak voor de voortgang op de werkvloer. Doordat veel producenten met steeds meer variabelen werken, wordt de taak complexer. Maar ook dit (intelligent) repetitieve werk is te vangen in algoritmes en wiskundige formules. Martijn van Grieken, CEO Twentynext: ‘Wij hebben voor onze klanten een algoritme ontwikkeld dat veel beter ontwerpt dan de engineer, omdat het in staat is om iedere seconde duizenden controles en varianten te onderzoeken. Dit leidt tot goedkopere, lichtere, sterkere en minder milieubelastende ontwerpen. Je kunt ons algoritme vergelijken met een virtuele CAD/CAM engineer die binnen 30 seconden een gepersonaliseerd ontwerp maakt, waar een engineer van vlees en bloed minimaal 2 uur mee bezig is.’

Uitdagingen procesinnovatie

Procesinnovatie is vaak een ingewikkelde opgave. Ondernemers die zich bezighouden met procesinnovatie staan voor specifieke uitdagingen:

    Technologische integratie
    Het integreren van nieuwe technologieën naast bestaande IT-systemen is niet makkelijk. Ondernemers moeten ervoor zorgen dat hun processen naadloos kunnen samenwerken met digitale tools en systemen.
    Verandering in werknemersvaardigheden
    Het implementeren van nieuwe technologieën vereist vaak nieuwe vaardigheden bij medewerkers. Ondernemers moeten investeren in opleiding en ontwikkeling om hun teams up-to-date te houden.
    Organisatorische weerstand
    Niet alle medewerkers zijn enthousiast over verandering. Ondernemers moeten een cultuur van innovatie bevorderen en weerstand tegen verandering overwinnen.
    Kosten en budget
    Procesinnovatie betekent soms een behoorlijke investering. Vooral voor kleine en middelgrote bedrijven. De juiste balans vinden tussen kosten en verwachte voordelen is een voortdurende uitdaging.
    Cybersecurity
    Met de toenemende digitalisering ontstaan grotere risico’s op cyberaanvallen. Ondernemers moeten proactieve maatregelen nemen om hun processen te beschermen tegen bedreigingen en gegevenslekken.

Kortom: procesinnovatie vraagt om continue aandacht en moet onderdeel worden van de strategie van het bedrijf. Hoe ga je om met veranderingen, nieuwe technologische mogelijkheden en wat betekent dit voor de samenwerking en benodigde competenties binnen je bedrijf? Naast strategische aandacht vraagt procesinnovatie ook om kennis, tijd en geld.

Samenwerken is essentieel voor procesinnovatie

We zien dat bedrijven behoefte hebben aan inspiratie en willen weten wat in de praktijk werkt. Ondernemers realiseren zich dat ze zelf onvoldoende kennis hebben en weten dat meer ondernemers die uitdaging kennen. Het is daarom essentieel om samen te werken, zeker voor het mkb. We zien gelukkig steeds meer initiatieven waar die samenwerking rond procesinnovatie tot stand komt. Een aantal Nederlandse voorbeelden:

    Gate 2, een initiatief van Midpoint Brabant, is de Smart Industry hub in Midden-Brabant dat zich richt op de ontwikkeling en realisatie van innovatieprojecten op het gebied van productietechnieken, simulatie en digitalisering. Met en voor het regionale mkb ontwikkelen en testen veel organisaties hier samen met kennisinstellingen pilotprojecten en businesscases. Ook worden op Gate 2 opleidingen en trainingsprogramma’s voor productietechnieken en onderzoek voor regulier onderwijs en bedrijfsleven ontwikkeld en uitgevoerd. Onder andere op het gebied van lijmtechnieken, composieten, metallurgie, 3D Printing, niet-destructief onderzoek en voorspelbaar onderhoud. Brainport Industries Campus (BIC) is een locatie in Eindhoven waar hightech toeleveranciers niet alleen samen produceren, maar ook samen innoveren. Met gedeelde kennis en gedeelde kostbare faciliteiten zoals flexibele productieruimtes, magazijnen en kantoorruimtes. De partijen bepalen samen het gezicht voor (inter)nationale klanten. De campus is de ideale vestigingsplaats voor technische toeleveranciers in de hightech maakindustrie die samen willen ondernemen, innoveren en produceren. Robohouse is onderdeel van RoboValley, het robotica centrum op de TU Delft campus. In RoboHouse kunnen productiebedrijven de mogelijkheden van cognitieve robotica ontdekken in een industriële omgeving. RoboHouse is ontstaan uit een partnership tussen verschillende bedrijven in het veld en onderwijsinstellingen. Het is ontworpen als een expositie-, innovatie- en leercentrum waar bedrijven kunnen samenwerken. Perron038 brengt hightech bedrijven en onderwijs-, onderzoeksinstellingen en studenten samen. Ze faciliteren in innovatieprojecten en talentontwikkeling. Machinebouwers en technische productontwikkelaars werken hier samen. Op TechValley werken ruim 60 innovatieve machinebouwers en smart suppliers uit Noord-Holland samen op het gebied van kennisontwikkeling en innovatie.

Wat bovenstaande initiatieven gemeen hebben, is dat bedrijven aangeven dat samenwerking essentieel is voor product- en procesinnovatie. Rabobank ziet dit belang ook en is daarom bij meerdere initiatieven betrokken zoals MKBdoet van Robohouse. Dit innovatieprogramma richt zich op mkb-bedrijven die willen starten met innoveren op het gebied van robotica. In Zwolle werken we ook met Perron038 samen aan het klantprogramma Robotisering & Procesinnovatie. Hier ligt de focus op het toekomstbestendig maken van het bedrijf door inzet van technologie.

Betrek studenten bij procesinnovatie

Door samen te werken, maak je gebruik van elkaars kennis, leer je van elkaar en bespaar je tijd. Daarmee worden twijfels om met procesinnovatie aan de slag te gaan, weggenomen. Maar onderlinge samenwerking is niet genoeg. Samenwerking met studenten is ook essentieel voor procesinnovatie. We zien in de praktijk gelukkig al dat studenten en kennisinstellingen vaak worden betrokken. Een logische keuze, omdat je enerzijds studenten de mogelijkheid voor talent-ontwikkeling geeft door ze uit te dagen met vraagstukken uit de praktijk. Anderzijds kom je als bedrijf in contact met toekomstige werknemers. En dat is in een tijd van arbeidskrapte een enorme plus.

“Het belang van een fysieke ruimte waar technici, onderzoekers en studenten elkaar kunnen ontmoeten, inspireren en concreet met elkaar aan de slag gaan met R&D-projecten moet je niet onderschatten.”

De genoemde initiatieven spelen een belangrijke rol in het verbinden van studenten met bedrijven. Directeur Sjoerd Keijser over het succes van Perron038: ‘Het belang van een fysieke ruimte waar technici, onderzoekers en studenten elkaar kunnen ontmoeten, inspireren en concreet met elkaar aan de slag gaan met R&D-projecten moet je niet onderschatten. Het mooiste succes is dat we bij Perron038 steeds vaker mensen meerdere keren zien langskomen: als student voor een stage, later voor hun afstudeeropdracht en daarna als werknemer van een bedrijf dat participeert in een innovatieproject.’

5 tips om aan de slag te gaan met procesinnovatie

Onze conclusie? Samenwerking maakt verhoging van de arbeidsproductiviteit mogelijk en draagt de komende jaren bij aan de groei van de industrie.

Welke stappen kun jij zetten op het gebeid van procesinnovatie?

  1. Bedenk samen met jouw medewerkers wat de grootste uitdaging van jullie proces is.
  2. Laat je inspireren bij bijvoorbeeld een demodag.
  3. Vorm een visie en strategie om ermee aan de slag te gaan.
  4. Zoek de samenwerking bij een lokaal initiatief.
  5. Ga het vooral ook gewoon doen.

Vooruitkijken om de arbeidsproductiviteit te laten groeien

De arbeidsproductiviteit moet omhoog. Daarom is het als industrieel bedrijf van groot belang om vooruit te kijken en te bepalen op welke manier procesinnovatie kan bijdragen aan het verhogen van arbeidsproductiviteit. Rabobank wil hierin ondersteunen. Zo zijn we partner bij meerdere van de genoemde samenwerkingsinitiatieven. Daarnaast kunnen we natuurlijk meedenken over de financiering die nodig is voor investeringen in procesinnovatie. Een voorbeeld is de mogelijkheid om bij investeringen in nieuwe machines de 'leerkosten' voor een deel mee te financieren.

Benieuwd wat Rabobank voor jou kan doen? Neem contact met je accountmanager op!