Meeste industriebedrijven niet klaar voor de toekomst

De analyses laten zien dat de kwaliteit van managementpraktijken belangrijk is voor de toekomstbestendigheid van industriebedrijven. Bij managementpraktijken gaat het erom dat bedrijven hun bedrijfsvoering op orde hebben. Naast de kwaliteit van managementpraktijken is het voor de toekomstbestendigheid van industriebedrijven belangrijk dat ze investeren in R&D en aandacht besteden aan hun menselijk kapitaal. Met meer aandacht voor managementpraktijken slaan industriebedrijven bovendien twee vliegen in een klap: ze vergroten hun weerbaarheid in de toekomst én ze genereren nu al een hogere omzet.

Voor het onderzoek hebben we een enquête afgenomen onder 464 Nederlandse industriebedrijven, waaronder 262 bedrijven uit de maakindustrie. Uit deze enquête blijkt dat de meeste industriebedrijven de afgelopen jaren zijn gegroeid in omzet, maar dat het merendeel van hen niet is voorbereid op toekomstige uitdagingen die spelen op het vlak van nieuwe technologieën, internationalisering en verduurzaming. Investeringen hangen sterk samen met omzetgroei, maar voor het omgaan met deze uitdagingen is meer nodig. Denk daarbij vooral aan de kwaliteit van de eigen managementpraktijken: deze hangt niet alleen samen met omzetgroei, maar ook met de toekomstbestendigheid van industriebedrijven.

Hamvraag is natuurlijk wat wel en niet bijdraagt aan de omzetgroei van industriebedrijven, nu en in de toekomst. Aan welke knoppen kunnen bedrijven draaien? Om deze vraag te beantwoorden, hebben we in onze enquête gevraagd naar de gemiddelde omvang van investeringen en de gemiddelde omzetgroei in de afgelopen drie jaar. Onder investeringen verstaan we de uitgaven aan materiële en immateriële vaste activa zoals gebouwen, inventaris, de machines en installaties, transportmiddelen, octrooien/patenten, R&D en merkrechten.

Door investeringen en omzetgroei tegen elkaar af te zetten, kregen we een indruk van de relatie tussen investeren en groei op dit moment. Deze relatie is duidelijk positief en vanuit statistisch oogpunt ook nog eens significant. Samenhang betekent nog niet dat er ook een oorzakelijk verband bestaat tussen die twee. Wel is het in ieder geval opvallend dat industriebedrijven die veel investeren ook harder groeien. Bovendien weten we uit de wetenschappelijke literatuur dat deze relatie oorzakelijk is.

Naast investeringen onderzochten we ook de relatie tussen de kwaliteit van managementpraktijken en omzetgroei van industriebedrijven. In eerder onderzoek lieten we al zien dat de kwaliteit van managementpraktijken samenhangt met de arbeidsproductiviteit van middelgrote en grote industriebedrijven. Nu blijkt dat goede managementpraktijken niet alleen positief en significant samenhangen met arbeidsproductiviteit, maar ook met de omzetgroei van industriebedrijven. Het effect van managementpraktijken op omzetgroei is bovendien groot: bedrijven die over de slechtst mogelijke managementpraktijken beschikken, en deze weten te verbeteren tot de best mogelijke, verhogen de kans om zeer snelle groei door te maken met maar liefst 35 procent.

De omgeving waarin industriebedrijven opereren staat niet stil. Op dit moment hebben industriebedrijven, net als bedrijven in andere sectoren, te maken met krapte op de arbeidsmarkt. Maar we zien nog drie uitdagingen: industriebedrijven zien zich geconfronteerd met nieuwe technologieën als Artificial Intelligence en Big Data, krijgen gezien de afhankelijkheid van import en export mogelijk te maken met de gevolgen van toenemende handelsbelemmeringen en ook de roep om verduurzaming zal niet aan industriebedrijven voorbij gaan.

Allereerst viel op dat het merendeel van de bedrijven onvoldoende toekomstbestendig is. Op het vlak van technologisering scoort zelfs bijna 80 procent van de industriebedrijven onvoldoende. En hoewel deze percentages lager liggen op het gebied van handelsbelemmeringen en verduurzaming, geldt ook hier nog steeds dat respectievelijk slechts 42 en 44 procent van de bedrijven omgerekend een 5,5 of hoger scoort op toekomstbestendigheid. Kortom, lang niet alle industriebedrijven lijken te zijn voorbereid op de uitdagingen die op hen afkomen.

Zoomen we in op de factoren die met toekomstbestendigheid samenhangen, dan zie we dat net als voor omzetgroei ook hier weer de kwaliteit van managementpraktijken van belang is. Als we kijken naar de samenhang tussen de kwaliteit van managementpraktijken enerzijds en toekomstbestendigheid op gebied van technologisering, handelsbelemmeringen en verduurzaming anderzijds, dan wordt duidelijk dat de kwaliteit van managementpraktijken voor al deze thema’s van belang is. Goede managementpraktijken zorgen niet alleen voor omzetgroei, maar dragen dus ook nog eens bij aan de toekomstbestendigheid van industriebedrijven.