Update
Herstel begonnen, maar economie heeft nog lang last van coronacrisis
De Nederlandse economie is minder hard geraakt door de lockdown dan die van andere landen en het begin van het herstel is snel verlopen. De steunpakketten van de overheid hebben faillissementen voorkomen en het oplopen van de werkloosheid beperkt. We hebben daarom onze groeiprognose voor 2020 met 0,5 procentpunt verhoogd naar een krimp van 5,2 procent. Maar er is nog een lange weg te gaan.
Behalve door de overgebleven coronamaatregelen worden de consumentenuitgaven geremd door de angst voor het virus zelf en de onzekerheid over werk en inkomen. Nu de steunpakketten worden afgebouwd, zal de binnenlandse vraag de komende periode worden gehinderd door oplopende faillissementen en werkloosheid. Tegelijkertijd houdt de export last van een beperkte buitenlandse vraag. De groei in 2021 zal daarom waarschijnlijk beperkt blijven tot circa 2 procent. Dit onder de aanname dat een coronavaccin in de loop van volgend jaar breed beschikbaar komt.
Magere groeicijfers in komend half jaar
De aankomende periode zal de economie langzaam maar zeker herstellen. Dit herstel begon al in juni nadat de coronamaatregelen geleidelijk werden versoepeld. Intussen is de kennis over het virus en het bestrijden van een uitbraak toegenomen. Zoals de afgelopen tijd is gebleken, blijft het virus lokaal uitbreken, maar de beperkende maatregelen zijn niet zo ingrijpend als in april en mei. Toch is het herstel lang niet volledig. Terwijl we wachten op een vaccin, blijft de anderhalvemetereconomie voorlopig de norm. Veel bedrijven in de hardgeraakte sectoren, zoals de horeca, sport en recreatie en kunst en cultuur, kunnen dus voorlopig niet op volle kracht draaien. Bovendien speelt de coronacrisis wereldwijd, waardoor ook onze export slechts gedeeltelijk herstelt.
“Als een vaccin sneller komt en effectief blijkt, dan is een positievere uitkomst binnen bereik”
Met de virusgevoelige wintermaanden op komst verwachten we daarom na een sterk herstel in het derde kwartaal magere groeicijfers in het daaropvolgende halfjaar. Onder de aanname dat een vaccin in de loop van 2021 wijdverbreid beschikbaar is, normaliseert de economie vanaf medio 2021 pas echt. Dan moet echter nog wel worden afgerekend met de opgelopen werkloosheid en de verslechterde financiële positie van bedrijven. Al met al duurt het waarschijnlijk nog enkele jaren voor de Nederlandse economie weer op volle toeren draait.
Positievere uitkomst ook mogelijk
In onze basisraming gaan we ervan uit dat het virus wel lokaal blijft opspelen, maar dat een landelijke lockdown uitblijft. Mocht er toch een tweede grote uitbraak plaatsvinden, dan verslechteren de verwachtingen aanzienlijk. Hoewel de economische impact in dat geval kleiner is dan in de eerste helft van dit jaar, lopen de werkloosheid en het aantal faillissementen verder op, terwijl de kans op een financiële crisis toeneemt. Andere neerwaartse risico’s zijn een aanzienlijke verdere verslechtering van de verhoudingen tussen de VS en China en een no-deal Brexit. Wanneer daarentegen een vaccin sneller beschikbaar komt en zeer effectief blijkt, dan is een positievere uitkomst binnen bereik.