Iedereen een meevaller: wat als we stoppen met betalen aan Europa?

Zoals iedere vereniging heft de Europese Unie (EU) contributie. En die is niet mals. Alle landen in Europa betalen naar rato van de omvang van hun economie een bijdrage aan de EU. Nederland gaat de komende zeven jaar bijvoorbeeld tientallen miljarden euro afdragen aan de Europese Unie.

Met die bijdrage wordt het Europese ambtenarenapparaat betaald. Maar ook de kosten van het landbouwbeleid, waar onze boeren weer van profiteren, of de steunfondsen waarmee de armere delen van Europa worden geholpen om een inhaalslag te maken komen uit het EU-budget.

Sommige landen ontvangen meer dan ze afdragen, voor andere landen ligt dat andersom. Nederland is een nettobetaler en dat simpele feit wordt vaak aangevoerd als argument dat Europa ons zoveel geld kost.

Boekhoudkundig klopt dit misschien, maar het is maar een halve waarheid. Deze redenering gaat voorbij aan de voordelen die de Nederlandse economie geniet van het EU-lidmaatschap. Onze belangrijkste handelspartners zitten in de EU en de Nederlandse uitvoer naar de rest van Europa is de afgelopen jaren enorm gegroeid.

Per saldo verdienen we goed aan onze handel binnen de EU. Rotterdam is de grootste haven van Europa, en die van Amsterdam staat ook hoog in het ranglijstje. Veel handel van onze handelspartners met de rest van de wereld loopt via onze havens. Daar verdienen wij ook goed geld aan.

Misschien nog belangrijker is dat tientallen, wellicht honderden bedrijven hun Europese hoofdkantoor in Nederland hebben zitten. Niet omdat de Nederlandse markt zo interessant voor ze is, maar omdat ze vanuit ons land hun Europese activiteiten vrijwel zonder frictie goed kunnen coördineren. Deze voordelen vind je vaak niet terug in de discussie over de kosten van Europa. Het is nu eenmaal lekker makkelijk om Europa als zondebok te gebruiken.

De burger merkt de voordelen ook, al zal zij zich niet altijd realiseren dat de EU de bron van veel goeds is. Overal in Europa is telefoneren erg goedkoop geworden. Je hoeft na een tripje door Europa niet meer bang te zijn dat je een enorme rekening aan roamingkosten nagestuurd krijgt. Binnen de eurozone kun je op een veilingsite handelen met mensen uit alle lidstaten. Zelfde munt, zelfde prijs. Het internationaal betalen binnen Europa is een stuk goedkoper geworden.

Heeft de Nederlandse overheid dat voor u geregeld? Nee dus, de dank gaat uit naar de Europese Commissie en het Europese Parlement.

Europa is een beetje als water uit de kraan. Iedereen heeft er voordeel van, maar veel mensen zijn zich daar nauwelijks van bewust. Misschien moet Europa daarom eens grootschalig uitpakken, op een manier die iedereen op een fijne manier direct in zijn portemonnee voelt.

Stel dat we afspreken dat alle lidstaten de komende zeven jaar geen afdracht aan de Europese begroting hoeven te doen. Dat zou ons land een meevaller van grofweg 40 miljard euro opleveren. Dat geld kan dan aan de burgers terug worden gegeven in de vorm van een jaarlijkse verlaging van de inkomstenbelasting in de orde van grootte van pakweg 5 miljard euro per jaar. De meeste mensen zullen een dergelijk cadeau zeker op prijs stellen.

Maar de EU dan? Valt die dan uit elkaar? Nee. Natuurlijk moet de EU blijven doordraaien en heeft zij haar budget hard nodig. In plaats van de jaarlijkse afdracht vanuit lidstaten kunnen we dat geld ergens anders vandaan halen. De Europese begroting zouden we de komende periode kunnen financieren door Europese obligatieleningen uit te geven.

Dat kan, want beleggers zitten om dergelijke obligaties te springen. De rente wordt daardoor waarschijnlijk nul procent, net als bij een Nederlandse staatslening. De aflossing wordt te zijner tijd gefinancierd door nieuwe schuld uit te geven.

Het mooie van dit alles is dat de eurozone er ook nog eens sterker door wordt. Want de Europese kapitaalmarkt kan door deze nieuwe obligaties eindelijk eens echt van de grond komen. Dat is op zijn beurt ook weer goed voor Europese burgers, beleggers en vooral bedrijven.

Het kan. Het is niet eens moeilijk. Het vergt alleen wat verbeeldingskracht en politieke wil.

Eerder verschenen bij RTL Nieuws - Opinie.