Biden geeft een boost aan de economie, maar het Trumpisme gaat door

De twee overwinningen van de Democraten in de Senaatsverkiezingen in Georgia op 5 januari hebben de deur geopend voor ruimer begrotingsbeleid in de komende twee jaar. Op korte termijn betekent dit een flink steunpakket om de gevolgen van de coronacrisis te verzachten.

Ook daarna volgt er een ruim begrotingsbeleid gericht op het stimuleren van de economische groei. Biden wil meer investeren in onderwijs, onderzoek & ontwikkeling en infrastructuur. Voor een deel willen de Democraten dit betalen door de belastingen te verhogen.

Het begrotingstekort zal daardoor verder oplopen. Maar het zal mogelijk ook een positief resultaat opleveren: uit onze berekeningen blijkt dat de plannen van Biden de economische groei een flinke impuls kunnen geven, ook op lange termijn.

Al zal Biden waarschijnlijk niet al zijn plannen kunnen realiseren. De meerderheid van de Democraten in de Senaat is namelijk minimaal. De Republikeinen hebben 50 senaatszetels, de Democraten 48.

De twee onafhankelijke senatoren Bernie Sanders en Angus King stemmen echter gewoonlijk mee met de Democraten en de vicepresident geeft de doorslag bij een 50-50-uitslag. Dit betekent dat Kamala Harris het druk gaat krijgen en vaak op Capitol Hill te vinden zal zijn.

Haar belangrijkste gesprekspartner zou weleens Joe Manchin kunnen worden, een Democratische senator die als het meest conservatief binnen de Democratische fractie te boek staat. In zijn eentje kan hij de meest linkse plannen van de Democraten blokkeren.

We kunnen er dus niet zomaar van uitgaan dat Biden al zijn plannen automatisch kan realiseren omdat de Democraten een meerderheid hebben in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat.

De komende twee jaar zullen de verschillen binnen de Democratische Partij op de voorgrond treden, in plaats van de verschillen tussen de Democratische en de Republikeinse Partij zoals in de afgelopen vier jaar.

Hoeveel van Bidens plannen realiteit kunnen worden, hangt na de uitslag in Georgia niet meer af van Republikeinse senatoren, maar van gematigde Democratische senatoren.

Desalniettemin zal Bidens economisch beleid wat verlichting gaan bieden. Maar biedt de aankomend president ook een oplossing voor de opgelopen spanningen in de Amerikaanse samenleving? Waarschijnlijk niet.

Op 6 januari bestormden Trump-aanhangers het Congres. De almaar toenemende polarisatie van de Amerikaanse politiek en samenleving heeft een niveau bereikt dat een serieuze bedreiging vormt voor de stabiliteit van het land.

De vraag is nu: is dit het hoogtepunt van de sociale onrust in de Verenigde Staten of is dit slechts weer een waarschuwingssignaal dat het land op iets ergers afstevent? Het lijkt eerder dat laatste te zijn.

Als we naar het onderliggende mechanisme van polarisatie kijken dan lijkt die polarisatie zelfversterkend. Nieuwe gebeurtenissen of informatie worden geïnterpreteerd door twee verschillende filters, bijvoorbeeld CNN en Fox. Bovendien zal economisch beleid gericht op inkomensherverdeling de Trump-aanhang niet tot bedaren brengen.

In een eerdere column bij RTL Nieuws hebben we al uitgelegd waarom de economische plannen van de Democraten geen antwoord bieden op het Trumpisme. Het gaat niet om economie, maar om identiteit. De plannen van Biden bieden hiervoor geen oplossing.

Als de VS geen uitweg vindt uit deze toenemende polarisatie, kunnen we een verdere escalatie van de sociale onrust tegemoetzien.

Eerder verschenen bij RTL Nieuws - Opinie.