Veranderingen kottervisserij: zo speel je erop in

De ontwikkeling van diverse diersoorten in de zeeën en oceanen van de wereld staat behoorlijk in de publieke belangstelling. Centrale thema’s zijn: het biologische evenwicht van de visbestanden, beperking van de bodemberoering, bijvangsten en vangstmethoden en MSC-certificering (Marine Stewardship Council). De Nederlandse vloot heeft voornamelijk te maken met drie uitdagingen:

1. Brexit
De uitkomsten van de Brexit-onderhandelingen pakken nadelig uit voor de kottervissers. Ze moeten namelijk 10 tot 20% van de visrechten afstaan aan het Verenigd Koninkrijk. Daarnaast zijn er extra administratieve handelingen en douaneformaliteiten bijgekomen. Dat maakt het lastiger om vis te verkopen op de Engelse markt. Hierdoor is de kostprijs ook hoger geworden. Doordat dit doorberekend wordt in de verkoopprijs, wordt de concurrentiepositie zwakker. Een ander nadeel is dat door de langere doorlooptijd de kwaliteit van de vis achteruit gaat.

2. Sluiting visgronden
Door de aanleg van windmolenparken op zee, worden gebieden gesloten voor de visserij. Om klimaatneutraal te worden wil de Europese Commissie in 2050 30% van de energievraag in de Europese Unie uit windparken op zee halen. Door deze grote toename van windparken op zee blijft er minder ruimte over om te vissen omdat er tussen de windparken niet gevist mag worden. Als windparken worden aangelegd in beschermde gebieden die nu al gesloten zijn voor de visserij (marine protected areas) heeft de visserij hier minder last van.

3. Het pulsverbod
Er is officieel een verbod op pulsvisserij. Dat houdt in dat vissen niet meer door middel van kleine stroomstootjes gevangen kunnen worden. Dat is een flinke tegenvaller voor de visserij, want de sector heeft miljoenen euro’s in deze techniek geïnvesteerd. Boomkorvissen is nu het aangewezen alternatief.

Vis is een natuurproduct. De hoeveelheid vis die wordt gevangen varieert sterk van jaar tot jaar. Om de grote verschillen in prijsvorming te verkleinen en te zorgen dat zowel de visserman als de verwerker voldoende opbrengsten heeft, is meer samenwerking in de keten nodig. Dit heeft voordelen voor de hele keten. Zo moeten vissersmannen investeren in hun kotters om steeds duurzamer te vissen in de steeds kleiner wordende visgebieden. Alleen kunnen ze alle financiële risico’s niet dragen. En de verwerker heeft belang bij een goede samenwerking zodat hij de afspraken met de retail na kan komen. Uiteindelijk zijn beide partijen dus beter af met goede leveringsafspraken en heeft elke schakel in de keten voldoende inkomsten. We zien deze trend al steeds vaker in de praktijk.

Door gerichte vangsttechnieken te onderzoeken, kan het brandstofverbruik dalen en de bijvangst van te kleine vissoorten minder worden. Het pulsverbod heeft ertoe geleid dat de sector weer is overgegaan naar de verouderde boomkorvisserij. Bij de boomkor is meer motorvermogen nodig en is het brandstofverbruik dus aanzienlijk hoger dan bij de pulskor. Er lopen al diverse onderzoeken naar een duurzamere vangsttechniek met minder dieselverbruik en minder bodemberoering. Naast het brandstofverbruik wordt ook gekeken naar innovaties op het gebied van alternatieve motoren. Met deze innovaties wil de sector in de toekomst minder afhankelijk zijn van dieselolie.

Het blijft belangrijk om in te zetten op marketing. Hiermee breng je het gezonde en goede product verse vis bij een grotere doelgroep consumenten onder de aandacht. Daarnaast hoeft er dan minder vis in het buitenland verkocht te worden. In vergelijking met andere landen wordt er in Nederland weinig vis gegeten. Door een transparant verhaal krijgt de consument meer waardering voor het product. Ook weet de consument vaak niet hoe vis bereid moet worden. Door in te spelen op de trend van gezond, beleving en gemak creëer je meerwaarde. Hierdoor is de consument eerder bereid om ervoor te betalen.

Benieuwd waar jouw kansen liggen in de visserij? De collega’s van het expertnetwerk Visserij denken graag vrijblijvend met je mee. Neem hiervoor contact op met onze sectormanager Gea Bakker-Smit. Of ga in gesprek met je lokale Rabobank.