EU-Taxonomie update: de eerste groene woordjes

De Europese Commissie ontwikkelt een nieuwe gemeenschappelijke groene taal voor economische activiteiten: de EU-Taxonomie. Een van de doelstellingen van deze Taxonomie is duidelijke definities te geven om een einde te maken aan greenwashing. Ook moet zij toekomstige publieke en private investeringen in de richting van economische activiteiten sturen die de milieudoelstellingen van de EU helpen verwezenlijken.

De EU-Taxonomie is een levend document dat voortdurend in ontwikkeling is. Vorig jaar publiceerde RaboResearch een special waarin is uitgelegd hoe de EU-Taxonomie werkt. Onlangs heeft de Europese Commissie de volgende stap in de evolutie van de EU-Taxonomie gepubliceerd. Een update van de laatste en belangrijkste ontwikkelingen.

Meer bedrijven aan de nieuwe groene taal

De Europese Commissie stelt voor dat alle grote ondernemingen in de EU met meer dan 250 werknemers en/of een balanstotaal van 20 miljoen euro en/of een netto-omzet van 40 miljoen euro en beursgenoteerde mkb-bedrijven bekend moeten maken welke van hun economische activiteiten duurzaam zijn en dus in lijn zijn met de EU-Taxonomie. Dit voorstel, de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), is een uitbreiding van de huidige groep beursgenoteerde ondernemingen met meer dan 500 werknemers die vanaf volgend jaar al gaat rapporteren op de EU-Taxonomie.

Als het voorstel wordt aangenomen, heeft dit grote gevolgen voor de toekomstige rapportageverplichtingen van de genoemde groep bedrijven. Bedrijven zullen nieuwe interne processen en KPI's moeten opzetten om relevante data te verzamelen. Hierdoor wordt het in de toekomst gemakkelijker om de duurzaamheidsprestaties van bedrijven te vergelijken. De verwachting is dat bedrijven met meer dan 250 medewerkers en beursgenoteerde mkb-bedrijven gefaseerd vanaf 2024 moeten rapporteren.

CO2-reducerend ondernemen

De Europese Commissie heeft een lijst van 88 duurzame activiteiten samengesteld die onze CO2-uitstoot kunnen terugdringen. Kunnen, want elke activiteit moet voldoen aan strikte technische selectiecriteria die worden gebruikt om te beoordelen of een activiteit duurzaam is. Een kort overzicht van de meest opmerkelijke activiteiten die er wel en (nog) niet in staan:

Transport: Koolstofarm en koolstofvrij vervoer over de weg, over het water of door de lucht wordt beschouwd als duurzaam. Activiteiten die het gebruik van fossiele brandstoffen faciliteren, zijn expliciet uitgesloten in de lijst. Dit omvat alle activa, activiteiten en infrastructuur die bestemd zijn voor het vervoer van fossiele brandstoffen. Omdat voer- en vaartuigen verschillende goederen kunnen vervoeren, kan de toepassing van dit criterium in de praktijk problematisch zijn.

Waterstof: De productie, transmissie, opslag en het gebruik van waterstof voor vervoer en energieproductie is stevig verankerd in de EU-Taxonomie en de weg naar netto-emissieneutraliteit in de Europese Unie. De Europese Commissie bestempelt waterstof als duurzaam wanneer het groene waterstof of efficiënt geproduceerde blauwe waterstof (met koolstofafvang en -opslag) is.

Aardgas: Energieproductie met aardgas staat niet op de lijst van 88 activiteiten. De CO2-uitstoot van aardgas bij energieproductie is te hoog om in de toekomst nog beschouwd te kunnen worden als duurzaam, tenzij groen gas wordt gebruikt of CO2 wordt afgevangen en opgeslagen. De uitsluiting stuitte op verzet van de oostelijke en zuidelijke lidstaten. Duitsland, Polen, Bulgarije en Tsjechië zijn afhankelijk van steenkool en hebben in hun energietransitie aardgas nodig om de koolstofemissies aanzienlijk te verminderen. Als de Commissie aardgas niet oormerkt als duurzaam, vrezen de lidstaten dat dit problemen oplevert voor de financiering van hun energietransitie. Daarom werkt zij aan een manier om aardgasgebruik in te passen in de Taxonomie. De exacte vorm publiceert zij voor het einde van 2021.

Landbouw: De Europese Commissie heeft ook landbouw van de lijst van duurzame economische activiteiten geschrapt. Zij is in afwachting van verdere vooruitgang met het gemeenschappelijke landbouwbeleid (GLB) en zoekt naar meer samenhang met de EU Green Deal. De verwachting is dat de Commissie landbouwactiviteiten zoals veeteelt en de teelt van meerjarige en niet-meerjarige gewassen later dit jaar toevoegt aan de EU-Taxonomie.

Wat komt er nog aan?

Het Platform voor duurzame financiering is het belangrijkste adviesorgaan voor de EU-Taxonomie. Dit platform bestaat uit een groep deskundigen uit de publieke en de particuliere sector en adviseert de Europese Commissie over het toevoegen, wijzigen of schrappen van activiteiten in de Taxonomie. Momenteel werkt het in samenwerking met verschillende subgroepen aan nieuwe delen van de EU-Taxonomie:

Herziening van economische activiteiten (bijvoorbeeld aardgas/landbouw);

Ontwikkeling van een lijst van economische activiteiten die de overgang naar een circulaire economie bevorderen, vervuiling tegengaan, duurzaam gebruik van water en maritieme hulpbronnen bevorderen en ecosystemen beschermen. De publicatie komt naar verwachting in het derde kwartaal van 2021;

Ontwikkeling van criteria voor economische activiteiten die geen significante schade toebrengen aan Europese milieudoelstellingen. De lijst staat beter bekend als de rode Taxonomie, het tegenovergestelde van de groene Taxonomie. Uitbreiding met deze Taxonomie zou duidelijkheid kunnen verschaffen over de precieze milieu impact van een onderneming, bank of lidstaat volgens de EU-Taxonomie. De voor- en nadelen van een dergelijke uitbreiding worden momenteel onderzocht.

Update

EU-Taxonomie update: de eerste groene woordjes

Daniël Poolen

Meer bedrijven aan de nieuwe groene taal

CO2-reducerend ondernemen

Wat komt er nog aan?

Meer over

Disclaimer