Is genbewerking de toekomst van de sector voor graan en oliehoudende zaden?

De genetische bewerking van gewassen kan voordelen hebben. Zo kunnen opbrengsten worden verhoogd door intrinsieke genetische verbetering, en gestabiliseerd door verbeterde resistentie van gewassen tegen bijvoorbeeld plagen en ziektes of droogtetolerantie. Ook kan de technologie de kwaliteit verbeteren als gewassen worden geproduceerd met meer gewenste en minder ongewenste ingrediënten.

De opkomst van oogstverhogende gewassen kan leiden tot lokale productiegroei, een lagere importbehoefte in belangrijke consumentenregio's of een groter exportoverschot in belangrijke producerende landen. Dit zal de handelsstromen verstoren (China vergroot bijvoorbeeld zijn binnenlandse aanbod door gebruik te maken van genetisch bewerkte variëteiten). Ook kunnen er handelsverstoringen ontstaan als de invoer van genetisch bewerkte gewassen in bepaalde landen niet is toegestaan. Tot dusverre behandelt de EU bijvoorbeeld genetisch bewerkte gewassen volgens haar regeling genetisch gemodificeerde organismen (GGO) – en daarmee bestaat er een verbod op de invoer van niet-goedgekeurde genetisch gewijzigde gewassen in de EU. Een ander gevolg voor de kwantiteit is dat de productievolumes stabieler zullen zijn doordat de technologie de negatieve impact van ongunstige klimatologische omstandigheden zoals hitte en droogte of overstromingen beperkt.

Genbewerking kan bijdragen aan de kwaliteitsverbetering van gewassen. Een voorbeeld is de verhoging van het eiwitgehalte in tarwe. Andere kwaliteitsverbeteringen zijn bijvoorbeeld gewassen met een hoog oliezuurgehalte of gewassen met een laag glutengehalte. Om de vruchten te plukken van dergelijke genetisch bewerkte variëteiten, is een scheiding van de gewassen in de toeleveringsketen vereist om te voorkomen dat ze vermengd raken met de reguliere gewassen.

Door eigenschappen zoals een verhoogde tolerantie voor biotische stress (bijvoorbeeld plagen en ziekten) zijn er minder landbouwchemicaliën nodig. Op de lange termijn kunnen we gewassen verwachten die minder kunstmest behoeven of die een gunstig effect hebben op de CO2-opslag.

De kracht van genbewerking ligt in de verschillende manieren om het genoom te modificeren zonder een vreemd gen toe te voegen. Bij een conventioneel GGO wordt op een willekeurige plaats een vreemd gen van een andere soort in het genoom ingebracht. In een genetisch bewerkt product worden de wijzigingen aangebracht op specifieke – dus niet willekeurige – locaties. Dit betekent onder meer dat genbewerking voordelen heeft ten opzichte van GGO's, omdat het krachtiger en nauwkeuriger is, minder risico's voor de menselijke gezondheid oplevert, minder impact heeft op het milieu en bovendien goedkoper is dan GGO-producten.

Genbewerking is een zich snel ontwikkelende technologie, met relatief nieuwe regelgeving die vaak per land verschilt. Sommige landen hebben nog geen officiële wetten rond genbewerkte producten ingevoerd. De belangrijkste producenten van G&O-gewassen (bijvoorbeeld de VS, Argentinië, Brazilië, Canada en Australië) neigen er meestal toe om genbewerkte producten te reguleren als conventionele producten. De EU, het VK en Oekraïne bevinden zich aan de andere kant van het spectrum en hebben de neiging genbewerkte producten te reguleren als GGO-producten.

Voor G&O-gewassen zijn daarbij twee zaken van belang: 1) lokale aanplant en 2) import. In de EU moet de import van genbewerkte producten bijvoorbeeld worden goedgekeurd omdat deze als GGO's worden behandeld. Dus als Noord- en Zuid-Amerika het grootste deel van hun sojabonen genetisch bewerken, bestaat de kans dat er te weinig voer is om het Europese vee mee te voeren. De uitdaging van de G&O-sector is dan ook om ervoor te zorgen dat zij de productie van de benodigde gewassen synchroniseert met het importbeleid van de EU om een ​​groot voertekort te voorkomen.

In de EU erkennen zowel wetenschappers als de industrie de voordelen van genbewerking. De EU herziet momenteel haar GGO-beleid. Een verandering in het versnipperde regelgevingslandschap kan de acceptatie van genbewerking in de G&O-sector beïnvloeden.