Libra kan een mooie aanzet zijn voor een betere SDR

Lang voordat de Libra van de grond komt, houdt deze nieuwe munt de gemoederen al hevig bezig. Zelfs Donald Trump tweet er over. Het idee dat een private partij, en dan nog wel Facebook, een wereldwijde valutamand kan lanceren vervult menigeen met afschuw. Begrijpelijk, maar jammer. Een munt als de Libra kan met wat aanpassingen namelijk een nuttige rol spelen bij het stabiliseren van de wereldeconomie.

Stel nu eens dat er bij het IMF mensen zijn die de Libra-stukken hebben gelezen en denken: wat Facebook kan, kunnen wij beter. Nu is het IMF niet de meest flexibele instelling, daarom slaat het IMF voor het dagelijks beheer van een nieuw valuta-anker de handen ineen met de Bank for International Settlements, de BIS. Samen zetten zij een internationaal betaalstelsel op, gebaseerd op blockchain technologie. Binnen dit betaalsysteem, dat dus op dagbasis wordt beheerd door de BIS, wordt een eigen munt geïntroduceerd, die de rol van een nieuwe mondiale valuta-anker moet vervullen en de rol van de dollar kan overnemen. Daartoe doen zij geen beroep op de Libra, maar halen zij een oude bekende van stal, de Special Drawing Rights ofwel SDR. De SDR is een valutamand, die in het begin van de jaren zeventig werd geïntroduceerd door het IMF als alternatief voor de gouden standaard. In de SDR zijn de belangrijkste valuta’s ter wereld opgenomen. Vandaag de dag bestaat de SDR uit de Amerikaanse dollar, de euro, het Britse pond, de Japanse yen en de Chinese renminbi.

Overheden, particulieren, bedrijven of financiële instellingen kunnen SDR bemachtigen door ze van de BIS te kopen tegen de op dat moment geldende koers. De BIS gebruikt de opbrengsten uit de verkoop van SDR middelen om er de extra in omloop gebrachte SDR mee te dekken. De SDR is dus 100 procent door financiële activa gedekt, net als bij de Libra het geval zal zijn. Een toe- of afname van de hoeveelheid SDR in omloop gaat dus ook steeds gepaard met een even grote af- of toename van ander financiële titels. Private financiële partijen kunnen ook extra SDR-producten in omloop gaan brengen. Denk bijvoorbeeld aan banksaldi in SDR, beleggingsproducten in SDR, enzovoort. Dat dit kan werken, weten we uit de tijd van vóór de euro. Toen was de ECU, ook een valutamand, een succesvolle beleggingsvaluta. Vooral doordat zich, naast het officiële ECU-circuit, een forse private markt in ECU-producten ontwikkelde.

Omdat de BIS dankzij de nieuwe technologie in staat is om transacties in SDR wereldwijd goedkoop en snel te verwerken, kan de SDR steeds populairder worden. Het is niet onlogisch dat een groeiend deel van de wereldhandel straks in SDR wordt afgerekend. Daardoor wordt het ook steeds logischer om prijzen van grondstoffen en energie ook in SDR te noteren. Stapje voor stapje ontwikkelt de SDR zich tot de nieuwe mondiale geldstandaard. Met de betrouwbaarheid van een goudstandaard, maar meer flexibel. Dat brengt de wereldeconomie meer stabiliteit, omdat ze niet meer afhankelijk zijn van de grillen van een nationale munt, zoals de dollar en de euro.

Als het IMF de plannen van Facebook en consorten zou omarmen en wat zou aanpassen, kan dat dus tot verrassende effecten leiden. Neem het Libra Whitepaper en vervang ‘Facebook’ door ‘IMF’ en ’Libra’ door ‘SDR’ en je komt al een heel eind. Instellingen als de BIS en het IMF genieten meer vertrouwen dan Facebook en daarmee is de belangrijkste angel uit de Libra-plannen verdwenen. Is het mogelijk? Jazeker. Zou het wenselijk zijn? Opnieuw jazeker, want de huidige mondiale infrastructuur is fundamenteel instabiel.

Maar gaat het er komen? Waarschijnlijk niet. De kans dat het IMF het hier over eens gaat worden is voorlopig nihil. Uit tweets van Trump blijkt dat hij nu al bang is dat de Libra de positie van de dollar gaat aantasten. De VS zullen een crypto-variant van de SDR met nog meer argwaan begroeten. Dus die is er de komende jaren nog niet.

Toch jammer.