Een sterke veenkoloniale regio

Ooit – in de jaren 50 van de 20e eeuw – kwam Philips naar Stadskanaal en bracht de regio tot economische en maatschappelijke bloei: velen vonden er een goede baan, hele nieuwe woonwijken werden gebouwd alsmede een ziekenhuis en theater. Het vertrek van de elektronicagigant was dan ook een aderlating van het gebied. Een gebied dat zonder voldoende toekomstperspectieven voor jonge mensen stap voor stap haar potentie verliest. De ondernemers die de coöperatie Makeport Mercurius oprichtten, willen dit Veenkoloniaal gebied echter weer tot bloei brengen. “Er liggen hier zóveel kansen…”, weet Martin van der Leest. Hij is eigenaar van SealteQ in Stadskanaal en tevens voorzitter van de voornoemde coöperatie. De organisaties die zijn aangesloten bij Makeport Mercurius – diverse MKB-bedrijven, Rabobank, Kredietunie Oost-Groningen, Noorderpoort, Ubbo Emmius en de Een sterke veenkoloniale regio Martin van der Leest: “Deze regio heeft ons veel gebracht, daar mogen wij ook wel iets voor teruggeven.” gemeente Stadskanaal – willen die kansen tot ontwikkeling laten komen. Dat kan, daar zijn ze van overtuigd. Hun streven is drieledig: 1) innovatie bij bedrijven mogelijk maken, 2) het gebied aantrekkelijk houden voor jongeren en 3) zelf duurzame artikelen produceren.

“Een bedrijf als dit heeft hier dus bestaansrecht”, gebaart Martin om zich heen, duidend op SealteQ dat van imposante omvang is. “En zo zijn hier tal van voorbeelden. Maar daarvoor moet je wél innoveren anders red je het niet, dan ga je als bedrijf de bietenbrug op. Het probleem is: er zijn tig ondernemers met hele creatieve ideeën, maar die zijn zo druk met hun bedrijfsvoering dat ze aan de uitwerking ervan helemaal niet toe komen. Laat staan dat ze de capaciteit hebben om hun innovaties te ontwikkelen en uit te voeren.” Dat is waar Makeport Mercurius inspringt: vanuit de coöperatie verbinden ze studenten – vanuit verschillende opleidingsniveaus en vakgebieden – aan de vraag van de ondernemer. “Zij krijgen een gerichte innovatieopdracht waar ze gezamenlijk mee aan de slag gaan. Punt is natuurlijk dat een innovatie realiseren doorgaans langer duurt dan een stage- of afstudeerperiode. Daarom moeten we er wel voor zorgen dat er continuïteit blijft tot de innovatie is gerealiseerd.” Een uitdaging waar de coöperatie al een invulling aan heeft gegeven. Ondernemers uit de regio Stadskanaal kunnen kortom voortaan aankloppen bij Makeport Mercurius met hun innovatievraag.

‘Ik moet van de gemeente onkruid verdelgen, hoe kan ik dat effectief en milieuvriendelijk aanpakken?’, is een voorbeeld van zo’n innovatievraag. Een team studenten ging hiermee aan de slag en met succes, vertelt Martin: “Voor dit alledaagse probleem kwamen zij met de meest bijzondere oplossingen waar wij nog helemaal niet bij stil hebben gestaan.” Kunnen werken aan een dergelijk innovatietraject maakt het gebied aantrekkelijker voor jongeren om te blijven. En dat is nodig, zo bleek uit onderzoek van de gemeente Stadskanaal: “Een derde van de jongeren gaf aan na hun opleiding hier weg te willen, een derde wil blijven en het andere derde deel weet het nog niet”, vat Martin de uitkomsten samen. Bij die laatste groep zit de mogelijkheid: “Dáár moeten we ons op richten. Als je innovatie op gang brengt, werkgelegenheid creëert en voorzieningen in stand houdt en verder ontwikkelt, dan is de kans een stuk groter dat mensen zeggen ‘goh, ik blijf’. Ik ben hier zelf ook komen wonen omdat er werk en voorzieningen waren.”

Werk wordt ook gegenereerd doordat de coöperatie zelf duurzame producten gaat maken. Immers: door meer zelf te produceren, worden we als economie minder afhankelijk van andere landen en het milieu wordt minder belast wanneer artikelen niet van overzees worden ingevoerd. Aan arbeidskrachten geen gebrek: “We hebben hier in de regio een schat aan mensen die met hun handen mooie, goede dingen kunnen maken.” De know how voor deze productieprocessen wordt geleverd door de leden van de coöperatie. En de vraag naar het produceren van artikelen? “Die komt naar je toe”, daarvan is deze ondernemer overtuigd. “Er liggen nog zóveel dingen in de kast waar je mee aan de slag zou kunnen.” Met de opbrengsten van deze productie hoopt Makeport Mercurius zelf ook toekomstbestendig te worden, want met de subsidies – van onder andere Nationaal Programma Groningen – kunnen ze drie jaar vooruit. Maar de coöperatie heeft de ambitie om verder uit te bouwen, te professionaliseren en zich over enkele tientallen jaren nog steeds in te zetten voor de regio. Zo is de eerste hubmanager al aangenomen voor meerdere dagen per week.

Voor de productie, het onderwijs en het werken aan de innovaties vond de coöperatie de perfecte locatie: een onderdeel van het oude Philipscomplex in Stadskanaal. Het pand is – tevens als leerervaringsplek voor onder andere schilders en glaszetters – inmiddels voor 60% opgeknapt. Ook dat gebeurde duurzaam: “Met geschonken materialen en spullen van Marktplaats. Je hebt geen idee hoe het eruit zag, daar hebben zij iets heel moois van gemaakt.” Het gebouw is dan ook al in gebruik: “Er worden momenteel zo’n 60 mensen opgeleid. Dat kunnen statushouders zijn, mensen met afstand tot de arbeidsmarkt, zij-instromers of herintreders. Maar het pand biedt straks ook plek aan startups, waar jongeren met ondernemersideeën een inspirerende werkomgeving krijgen. Ja, het wordt echt heel groot”, aldus een trotse voorzitter over wat nog maar de start is van een veelbelovende onderneming. Om die te neer te zetten en te laten slagen, is wel doorzettingsvermogen nodig. Maar daarover beschikken de ondernemers van de coöperatie wel, want ze hebben een grote gezamenlijke drijfveer: “Wij doen dit omdat we iets terug willen doen voor het gebied. Deze regio heeft ons heel veel gebracht, daar mogen wij ook wel iets voor teruggeven.” makeportmercurius.nl.