Energie-U helpt duizenden Utrechters bij verduurzaming
De gemeente Utrecht is in Nederland een van de koplopers in de energietransitie. Mede dankzij de succesvolle en actieve energiecoöperatie Energie-U. ‘Je hebt de bewoners nodig om van de energietransitie een succes te maken.’
Energie-U werd 2010 aanvankelijk opgericht om windmolens op bedrijventerrein Lage Weide mogelijk te maken. Dat plan ging uiteindelijk niet door, waarna de coöperatie besloot om het over een andere boeg te gooien: het verduurzamen van woningen.
Workshops en klussers
Die aanpak had succes. In de loop van de jaren zijn duizenden Utrechters met hulp van Energie-U aan de slag gegaan met verduurzaming. Ze volgden bijvoorbeeld een van de vele workshops over onder meer isoleren, ventileren, subsidies, warmtepompen en zonnepanelen. Haalden advies in huis via een energieambassadeur. Of lieten een door Energie-U geleverde klusser ledlampen, radiatorfolie of tochtstrippen plaatsen.
‘Tot 2023 hebben we ook veel woningeigenaren geholpen met de collectieve inkoop van zonnepanelen’, zegt Anton Kiewiet, projectleider bij Energie-U. ‘We zijn daarmee gestopt, omdat zonnepanelen nu algemeen beschikbaar zijn en de markt volwassen is.’ Via Buurtstroom is Energie-U wel actief met zonnepanelen op grote daken van bijvoorbeeld scholen, buurthuizen en appartementencomplexen. ‘En met Zonnepark Meijewetering hebben we in 2023 ons eerste eigen zonnepark geopend. Met bijna duizend extra grote zonnepanelen levert dit park genoeg energie voor tweehonderd huishoudens. Van Rabobank hebben we de Ontwikkelbijdrage Energiecoöperatie gekregen voor de voorbereidingskosten van dit zonnepark. ’
Bewonersbelang voorop
Energie-U heeft zo’n vijfhonderd leden. ‘Mensen met een warm hart voor de energietransitie’, aldus Anton. ‘We zijn een coöperatie voor de hele stad. Maar Utrecht is te groot voor één coöperatie, we kunnen niet alles zelf doen. We zijn dan ook verbonden met allerlei buurt- en wijkinitiatieven. Wij helpen hen met kennis en brengen hun wensen en opmerkingen in bij onze overleggen met de gemeente, woningcorporaties, energieleverancier Eneco en netbeheerder Stedin.’
Volgens de projectleider is Energie-U in Utrecht uitgegroeid tot een belangrijke partner in de energietransitie. ‘Eerst moesten we trekken en sleuren om bij gemeente en corporaties aan tafel te komen, maar de afgelopen vijf jaar is dat volledig gekanteld. Partijen komen nu zelfs naar óns toe om samen te werken. Ze begrijpen dat draagvlak onder bewoners nodig is om de energietransitie tot een succes te maken. Ik zie ons niet alleen als energiecoöperatie, maar ook als belangenbehartiger. We komen op voor de belangen voor bewoners. En zij hebben belang bij een duurzame woning met een laag energieverbruik.’
Gedreven mensen en drijvende panelen
Anton noemt de energietransitie enorm complex. ‘De belangen van partijen komen vaak niet overeen, je hebt te maken met lange trajecten, een overvol energienet, de worsteling met saldering van opgewekte stroom en tal van andere factoren. Het is hard werken en doorzetten. En daarmee hebben we veel bereikt. Ik durf wel te beweren dat Utrecht mede door onze inzet tot de koplopers in de energietransitie behoort en hier bovengemiddeld veel woningen zonnepanelen op het dak hebben liggen.’
De gedreven mensen achter Energie-U blijven de energietransitie onverminderd aanjagen. Door te zorgen voor draagvlak, aandacht, informatie en concrete hulp aan bewoners. Anton: ‘De workshops en klussers lopen goed en we hebben een fijnmazig netwerk aan energieambassadeurs; bijna elke buurt in Utrecht heeft er een. Ook zijn we mede-ontwikkelaar van zonne-eilanden in de Haarrijnseplas bij Vleuten. Vanaf 2028 leveren drijvende zonnepanelen op deze recreatieplas voldoende stroom voor 1.600 woningen.’ Het project komt van de grond met de Rabo Ontwikkelbijdrage Energiecoöperaties . ‘Daarmee hebben we onderzoeken en vergunningen gefinancierd. De bijdrage zorgt dat we zonder risico kunnen opstarten. Daarnaast geeft de bank masterclasses over de energietransitie. Dus ook met hun kennis helpen ze ons verder.’