RESPECTfarms werkt aan nieuw verdienmodel voor veehouders

Biefstuk uit een bakje – kweekvlees maak je door stamcellen van een dier te laten groeien in een kunstmatige omgeving, bijvoorbeeld een bioreactor. De cellen worden gevoed met water, suikers en eiwitten en groeien uit tot een vleesproduct. Toen Ralf Becks daar een aantal jaren geleden mee in aanraking kwam, zag hij meteen de mogelijkheden. ‘Via deze technologie kun je vlees produceren met een kleine ecologische voetafdruk en met minder kosten. Omdat er geen hele veestapel voor hoeft te worden gehouden heb je veel minder land, water en voedingsstoffen nodig. En het is een kunstmatig proces, waarbij geen mest wordt geproduceerd.’

Grote partijen zijn hier al mee bezig, maar zonder boeren erbij te betrekken. Terwijl dit juist een mooi nieuw businessmodel voor veeboeren kan zijn. De rundvleessector bijvoorbeeld, staat al jaren onder druk. In ons nieuwe businessmodel – waarbij ze overstappen op kweekvlees – houden ze alleen een paar koeien voor de stamcellen; het vlees dat ze verkopen, wordt tegen minder kosten geproduceerd in een bioreactor.’

Om zijn plannen uit te werken, zocht Ralf samenwerking met een kweekvleesexpert, een pluimveehouder en een onderzoekster. Samen richtten zij RESPECTfarms op, waarmee ze kweekvleestechnologie naar de agrarische sector brengen. Een belangrijke stap daarin: een proefboerderij opzetten. ‘Hiervoor zijn we nu op zoek naar een energie-efficiënte bioreactor met de omvang van een koe. Die produceert dus steeds opnieuw net zoveel vlees als een echte koe’, vertelt Ralf.

RESPECTfarms wil namelijk geen hele grote bioreactor neerzetten die tonnen vlees tegelijk produceert. In plaats daarvan komt er een “kudde” van kleinere bioreactoren die verspreid over het jaar vlees leveren. ‘Net zoals nu met levend vee gebeurt’, zegt Ralf. ‘Bovendien kun je op deze manier gebruikmaken van wat boeren al tot hun beschikking hebben. Zoals arbeid, afzetkanalen, voedingsstoffen en zonnepanelen voor duurzame energie.’an Rabobank is heel waardevol, zegt hij. ‘Het netwerk, de kennis en de expertise die Rabobank ons te bieden heeft, we zijn er ontzettend blij mee. Onze accountmanager, Dyon Veenboer, heeft ook echt de mindset van een ondernemer. Hij begrijpt waar we tegenaan lopen en ondersteunt ons daarin.’

Het doel van RESPECTfarms is om in 2025 de eerste proefboerderij te openen met één bioreactor, om vandaaruit verder te groeien. Ralf ziet het positief in, maar weet ook dat er sceptisch gekeken wordt naar kweekvlees. ‘We hebben onderzocht of boeren op ons concept zitten te wachten. Negentig procent vindt het een idioot idee. Dat zie je vaker bij innovaties. Het is de truc om daar respect voor te hebben en de feedback ter harte te nemen. Maar vooral om samen te werken met de tien procent die hier wel voor openstaat.’

De eerste bioreactor voor de proefboerderij wordt ontwikkeld met hulp van het Rabo Impactfonds. Carlo Verhart was betrokken bij de beoordeling van de aanvraag. Hij is lid van de adviesraad van het fonds en programmamanager van Voedsel Verbindt, dat zich inzet voor een duurzaam, regionaal en circulair voedselsysteem Noord-Holland en Flevoland. ‘Het Rabo Impactfonds steunt potentievolle, innovatieve initiatieven die nog te klein zijn om voor een bankfinanciering in aanmerking te komen. Maar voor hun doorontwikkeling hebben ze wel geld nodig. Wij helpen ze op weg.’

Carlo is onder de indruk van het idee van RESPECTfarms. ‘Flink wat partijen zijn al op grote schaal bezig met het ontwikkelen van kweekvlees. Maar die initiatieven zetten veehouders buitenspel. RESPECTfarms maakt boeren er juist onderdeel van.’ RESPECTfarms is blij met de donatie. Ralf: ‘In deze vroege fase is het een blijk van vertrouwen voor ons. Het geld zelf is essentieel om voortgang te kunnen boeken. Uiteindelijk willen we duizend veehouders wereldwijd transformeren: van slachtgebaseerde vleesproductie naar celgebaseerde vleesproductie, met kuddes van bioreactoren. Dat is de droom.’

Als coöperatieve bank investeert Rabobank een deel van de winst in maatschappelijke en/of innovatieve projecten van verenigingen, stichtingen en organisaties uit de omgeving. Bij voorkeur projecten die grote maatschappelijke impact hebben en aansluiten bij thema’s die Rabobank ondersteunt: Financieel Gezond Leven, Duurzaam Wonen, Duurzaam Ondernemen, Banking4Food en initiatieven die bijdragen aan de Energietransitie.