Het verhaal van wooncoöperatie Vooruit II in Den Haag: verduurzamen voor de toekomst

27 januari 2025 13:00

Door het grote tekort aan betaalbare woningen is de woningcoöperatie terug van weggeweest. Maar het idee is zeker niet nieuw. Eind negentiende eeuw werd de coöperatieve gedachte gekoesterd en werden coöperatieve verenigingen jaarlijks met tientallen tegelijk door het hele land opgericht. Zo ontstond in 1886 ook de Haagse woningcoöperatie Vooruit II. Onlangs hielp Rabobank de coöperatie bij het financieren van de verduurzaming van de oude arbeidershuizen.

CCO

In het kantoor van het bestuur van de woningcoöperatie is de hartelijke ontvangst door David Louwers, al acht jaar voorzitter, en Wim Hendriks, die al veertig jaar penningmeester is van Vooruit II. Achter de vergadertafel hangt het fraaie oprichtingsvaandel dat zorgvuldig wordt bewaard in een glazen vitrine. “We halen het vaandel er maar niet uit, want dan valt het waarschijnlijk uit elkaar”, zegt David lachend.

Schoorstenen van 33 meter

“In 1875 werd de Haagse gasfabriek gebouwd”, vertelt David. “In de fabriek werd steenkool verhit, waarna het vrijgekomen gas werd opgeslagen in gashouders. De fabriek bestond uit drie, later vijf gashouders en een stookgebouw met vijftig ovens met schoorstenen tot wel 33 meter hoog. Het gas van de fabriek werd gebruikt voor het verlichten van de huizen van de gegoede burgerij en van de hoofdstraten in de stad.

Slechte woonomstandigheden

Directeur van de fabriek was meneer Kros. Hij nam het initiatief om vlakbij de gasfabriek aan de Loosduinseweg de 126 woningen van Vooruit II te laten bouwen. “De reden voor het opzetten van de coöperatie was hetzelfde als nu”, zegt penningmeester Wim. “Namelijk woningnood. Veel arbeiders van de gasfabriek woonden onder erbarmelijke omstandigheden in de sloppen en stegen bij de Noord-West Buitensingel. Ook bewoners met andere beroepen uit de nabijgelegen arbeidershofjes en werkloze bouwvakkers waren zeer geïnteresseerd in de coöperatie.”

Mede-eigenaar van de woningen

“Van hun salaris konden de arbeiders aandelen in de coöperatie kopen”, vervolgt Wim. “Als ze voldoende aandelen hadden, kregen ze een huis. De arbeiders waren dus mede-eigenaar van de coöperatie.” Dat concept bestaat nu ruim honderd jaar later nog, vertelt David. “Alle bewoners van onze woningen kopen één aandeel in de coöperatie en zijn daarmee mede-eigenaar van de vereniging. Twee keer per jaar is er een Algemene Ledenvergadering. Iedereen kan meebeslissen over de investeringen die we bijvoorbeeld doen in het groot onderhoud van de woningen. Die inspraak bevordert het gemeenschapsgevoel.” Wat de bewoners daarnaast interessant vinden, is het feit dat de woonkosten laag zijn, zegt hij. “Ze betalen namelijk een bijdrage van ongeveer 360 euro per maand, afhankelijk van de grootte van woning. Dat is in deze tijd een heel bescheiden bedrag.”

Meegaan met de tijd

“Vanuit de overheid is er beleid ingezet om huizen te verduurzamen”, legt David uit. “Als eerste stap worden tot 2030 de eerste 1,5 miljoen bestaande woningen in Nederland verduurzaamd. Ook wij moeten meegaan met de tijd en kijken hoe we onze huizen energiezuiniger kunnen maken. Ze hebben nu energielabel F en willen toe naar energielabel D.” Een aantal jaar geleden is er al isolatieglas geplaatst en zijn de vloeren geïsoleerd, vertelt Wim. “Dat verhoogt het wooncomfort en verlaagt de energielasten. Dat is in deze tijd met de hoge energieprijzen natuurlijk mooi meegenomen.”

Isoleren van de daken

Om nog een stap extra te zetten in het verduurzamen van de woningen, ontstond het plan om ook de daken te vernieuwen en te isoleren. “Dat is een flinke kostenpost van bijna 3 miljoen euro”, zegt David. “Dat kunnen wij niet uit eigen middelen financieren. Gelukkig bleek Rabobank bereid om ons te helpen.” Zo kan deze forse investering volgens penningmeester Wim worden uitgesmeerd over veertig jaar. “Voor de bewoners betekent het dat ze de komende vijf jaar 75 euro per maand meer gaan betalen. Maar een deel daarvan verdienen ze terug doordat er minder gestookt hoeft te worden.”

Voordeel coöperatieve bank

“Wij zijn erg tevreden met Rabobank”, besluit Wim. “Het contact met accountmanager Martijn Cranendonk is erg prettig. Hij denkt echt mee over de mogelijkheden die er zijn. Niet alleen voor wat betreft de lening bij de bank, maar ook over subsidies die we voor de verduurzaming kunnen aanvragen. Je merkt toch dat Rabobank als coöperatieve bank dichter bij de mensen staat. Daardoor kunnen we deze investering in de daken doen. Want als we willen dat de coöperatie en dit unieke buurtje over 140 jaar nog bestaan, dan moeten we wel investeren in de toekomst.”