Rabobank en Universiteit Leiden: samen voor financieel welzijn in het hoger onderwijs

Het doel van dit pilot-programma is om studenten meer en betere handvatten te geven als het om geldzaken gaat. Dat is hard nodig, ziet Wilco van Dijk. Hij is hoogleraar Economische Psychologie aan Universiteit Leiden en directeur van het Kenniscentrum Psychologie en Economisch Gedrag. ‘Ongeveer één op de vijf studenten heeft een lening bij een andere partij dan DUO of kampt met betalingsachterstanden. Daarnaast ziet 40% van de hbo-studenten hun financiële situatie als een probleem. Ik ben van mening dat onderwijsinstellingen een verantwoordelijkheid heeft om studenten te goed te informeren over geldzaken.’

Tijdens het project onderzoeken Van Dijk en zijn collega’s waar studenten precies behoefte aan hebben, en hoe de universiteit die hulp het beste kan bieden. Op basis van die inzichten ontwikkelen ze een pilot-programma rondom financieel welzijn – voor én met studenten. Dit wordt eerst getest binnen één opleidingstraject en daarna uitgebreid. Het doel is om uiteindelijk een basisprogramma aan te bieden dat andere Nederlandse universiteiten en hogescholen als template kunnen gebruiken. Dit betekent dat ze het in grote lijnen kunnen overnemen, maar precieze invulling afstemmen op hun specifieke onderwijsbehoeften.

De pilot bestaat uit drie onderdelen, vertelt de hoogleraar. ‘Allereerst, één centrale digitale plek creëren waar studenten alle relevante financiële informatie kunnen vinden. Je kunt namelijk een heleboel vinden over het onderwerp, maar wel versnipperd over allerlei verschillende sites en tools. Studenten moeten er nu dus echt naar op zoek. Wij willen het ze juist zo toegankelijk mogelijk maken. Daarom komt er een speciale online plek voor geldzaken op de universiteitswebsite, waarnaar ook wordt verwezen in de digitale leeromgeving. Omdat studenten hier al regelmatig te vinden zijn, weten we zeker dat we ze bereiken.’

Het tweede onderdeel van de pilot is een fysieke plek voor financiële hulp. ‘We zijn bezig met een loket waar studenten terechtkunnen met al hun geldvragen’, legt Van Dijk uit. ‘Dus een balie waar je heen kunt voor een gesprek met bijvoorbeeld een medestudent of studieadviseur. Diegene kan de student direct ondersteunen of persoonlijk doorverwijzen naar de juiste instantie. Als je toch al op de universiteit bent, kun je dan net zo goed even binnenlopen. We hopen dat hiermee de schaamte rondom geldzorgen afneemt, waardoor studenten minder snel en diep in de problemen komen.’ière.’

Als derde noemt de hoogleraar just-in-time-onderwijs. ‘Veel belangrijke financiële keuzes die studenten moeten maken, hebben grote gevolgen op de lange termijn. Denk aan studiefinanciering aanvragen of een aanvullende beurs. Het is belangrijk dat studenten zich bewust zijn van alle mogelijkheden en weloverwogen beslissingen nemen. Met just-in-time-onderwijs geven we ze op het juiste moment een klein duwtje in de goede richting – bijvoorbeeld door ze aan het begin van het collegejaar een reminder te sturen om hun financiële situatie onder de loep te nemen.’

Het pilot-programma wordt financieel mogelijk gemaakt door Rabobank. Vanuit haar functie bij de coöperatieve Rabobank nam Els van Oosten een tijdje terug contact op met Universiteit Leiden voor een potentiële samenwerking. ‘Als coöperatieve bank heeft Rabobank aandacht voor financiële gezondheid van klanten, ook die van jongeren’, vertelt ze. ‘Er bestaan allerlei initiatieven, maar nog niet specifiek gericht op studenten in het hoger onderwijs.’

De drijvende kracht achter het pilot-programma is het welzijn van studenten verbeteren, zegt Els. ‘Geldstress heeft direct effect op je welzijn en gezondheid. En dat is ook niet bevorderlijk voor je concentratie op de studie. Investeren in financieel welzijn van studenten is daarom een investering in de studie en de toekomst, en bereidt hen voor op een succesvolle carrière. Met dit programma kunnen alle universiteiten en hogescholen straks eenvoudig aan de slag om hun financiële educatie te verbeteren – zo helpen we een heleboel studenten!’