De wereld verbeteren met circulair fosfaat
Waar de interesse vandaan komt weet ze niet. Wel weet ze dat ze al op jonge leeftijd bezig was met duurzaamheid en hoe dingen beter kunnen. “Van mijn ouders heb ik het in ieder geval niet, die vinden het maar eng wat ik doe en zijn zelf totaal niet ondernemend. Maar mijn doel in het leven is om iets aan de wereld te verbeteren. En met SusPhos kan dat.”
Een succesvolle startup & een duurzamere wereld
Aan het woord is Marissa de Boer (32) ceo en oprichter van SusPhos. Met deze gepatenteerde innovatie haalt ze fosfaat uit afvalstromen om dit vervolgens te hergebruiken. In 2020 won SusPhos de Rabo Duurzame Innovatieprijs in de categorie Circulaire economie & Klimaat.
Fosfaat
Fosfaat is samen met stikstof één van de grootste veroorzakers van problemen op het gebied van biodiversiteit en duurzaamheid. Er zit veel fosfaat in afvalwater en omdat dat enorme algengroei veroorzaakt, mag het niet terecht komen in het oppervlaktewater. De Boer: “Fosfaat moet dus uit het afvalwater gehaald worden voordat dit in het oppervlaktewater geloosd wordt. In Nederland wordt dat gedaan door vervuild slib uit het afvalwater te halen en dat slib vervolgens te verbranden. De as die dan over blijft, rioolslibas, werd voorheen niet hergebruikt maar door ons nu wel.”
Sluiten van de keten
Het teruggewonnen fosfaat kan vervolgens weer gebruikt worden in vlamvertragers en brandblussers of bij de productie van kunstmest. Het mes van SusPhos snijdt dus aan twee kanten: ”Enerzijds reinigen we afvalstromen, maar tegelijkertijd brengen we duurzaam en circulair fosfaat op de markt, waardoor dit niet meer uit mijnen gewonnen hoeft te worden. We sluiten hiermee echt een keten en dragen heel concreet bij aan een duurzamere wereld.”
Vrijdagmiddagborrel
Het idee voor SusPhos ontstond zoals de meeste goede ideeën tijdens een moment van ontspanning. “Ik deed promotieonderzoek naar fosfaatafvalstromen aan de Universiteit van Amsterdam en tijdens een vrijdagmiddagborrel met collega’s hadden we het over duurzame oplossingen voor het fosfaatprobleem.” Er werden wat eerste mogelijkheden opgegooid en die lieten De Boer vervolgens niet meer los. “Ik ben hier het lab mee ingedoken en twee maanden nadat ik mijn promotieonderzoek afrondde, ben ik SusPhos gestart.”
Momentum
Nu, zo’n drie jaar later, bestaat SusPhos uit een team van zestien personen en ligt de focus op het ontwerpen van een eigen fabriek. De Boer: “De pilotfase zijn we inmiddels echt voorbij, we hebben laten zien dat onze techniek werkt. De volgende stap is onze eerste eigen commerciële fabriek, die willen we begin 2026 openen. Eerst in Nederland, om vervolgens uit te kunnen breiden naar het buitenland.”
Duitsland is een belangrijke potentiële markt voor SusPhos omdat het hier vanaf 2029 wettelijk verplicht wordt om fosfaat her te gebruiken. “Een enorme kans voor ons, die we niet willen laten liggen. Wat dat betreft zit de tijd me echt mee, het momentum is nu.”
Serieus explosiegevaar
Maar dat wil niet zeggen dat het De Boer allemaal aan komt waaien: “Het is keihard werken en gaat echt niet vanzelf. Het vinden van de juiste mensen is bijvoorbeeld best een uitdaging omdat we heel technische mensen met veel ervaring nodig hebben. Veel startups werken juist met jonge mensen die net afgestudeerd zijn, maar bij het bouwen van een chemische fabriek kan dat niet. We hebben te maken met serieus explosiegevaar, dus kunnen niet werken op basis van trial and error.”
Winnaar Rabo Duurzame Innovatieprijs
In 2020 won SusPhos de Rabo Duurzame Innovatieprijs. Een prijs die Rabobank jaarlijks uitreikt om innovatieve bedrijven een podium te geven en zodoende bij te dragen aan de energietransitie, een inclusievere samenleving en de voedseltransitie.
“Met deze prijs willen we startende ondernemers met een duurzaam idee stimuleren om het ondernemerschap in te vullen”, vertelt Bas Ruter, hoofd voedseltransitie bij Rabobank. “We ontsluiten ons netwerk voor alle deelnemers en kennen een geldbedrag toe aan de winnaars. Ook brengen we winnaars met elkaar in verbinding zodat zij aan hun zakelijk netwerk kunnen bouwen.”
In 2020 was Ruter jurylid van de categorie waarin SusPhos won: “Fosfaat is eindig en wij gebruiken momenteel veel meer dan we terugwinnen. We brengen de hoeveelheid fosfaat hierdoor ernstig in gevaar. SusPhos biedt hier een oplossing voor. Ook de voedselvoorziening is bij terugwinning van fosfaat gebaat.”
Sparringpartner
Het winnen van de prijs leverde SusPhos vooral veel zichtbaarheid en naamsbekendheid op. De Boer: “Het prijzengeld was heel fijn hoor, zeker in die beginfase, maar de media-aandacht die we na het winnen van de prijs kregen was nog veel meer waard. Ook bij het vinden van nieuw personeel bijvoorbeeld.”
En hoewel De Boer al klant bij Rabobank was, heeft het winnen van de prijs de relatie met de bank zeker geïntensiveerd.
“Ik zie Rabobank nu eigenlijk meer als sparringpartner dan als geldschieter. Ze hebben veel ervaring met het investeren in duurzame startups, dus ze kunnen echt meedenken over bepaalde vraagstukken.”
Na het winnen van de prijs heeft SusPhos bovendien gebruik kunnen maken van de Rabobank innovatielening, een lening speciaal voor innovatieve starters. Ook niet onbelangrijk: “En nu, bij de ontwikkeling en bouw van onze nieuwe fabriek kan Rabobank mogelijk ook weer een mooie rol als investeerder vervullen.”