Wereld | Innovatie
De belangrijkste learnings over geodata en voedselzekerheid
Kleinschalige boeren produceren 35% van ons wereldwijde voedsel en worden tegelijkertijd hard geraakt door klimaatverandering. Innovaties zoals het gebruik van geodata bieden kansen voor hun toekomst; voor de voedselproductie, hun toegang tot financiering en inzet van agrarische technologische innovaties. Tijdens een conferentie van Rabo Foundation en het Netherlands Space Office was het podium aan succesvolle bedrijfsmodellen, gouden samenwerkingen en kansen voor kennisdeling.
Rabo Foundation en het Netherlands Space Office organiseerden afgelopen najaar de conferentie ‘Space for Food Security: On the right track’. Daar ging het over hoe geodata bijdraagt aan voedselzekerheid én inclusieve financiering, oftewel financiering van groepen die daar nu nog moeilijk toegang toe hebben, zoals kleinschalige boeren. Anna Ignatiadi en Anne Rappoldt, programmamanagers innovatie bij Rabo Foundation, waren erbij. Ze delen hun belangrijkste inzichten met ons.
Wat kunnen kleinschalige boeren zelf met geodata?
Anna: ‘Geodata geven kleinschalige boeren nieuwe inzichten over bijvoorbeeld verwachtte regenval, insectenplagen of voorspellingen over hun oogst. Met die informatie kunnen zij het beste moment bepalen om bijvoorbeeld hun land te irrigeren. Of de beste middelen toepassen om hun gewassen te beschermen tegen ziekten. Zo kunnen boeren beter omgaan met klimaatverandering, zijn ze zekerder van goede oogsten, en kunnen zij hun productie verhogen.’
‘Essentieel, aangezien zij verantwoordelijk zijn voor ongeveer een derde van de wereldwijde voedselproductie. Om de belofte van deze innovaties waar te maken, hebben kleinschalige boeren toegang nodig tot kapitaal en andere financiële diensten zoals microleningen. Die ontbreekt momenteel, maar hier ligt de andere mogelijkheid voor geodata.’
Hoe helpen geodata bij de financiering van kleinschalige boeren?
Anne: ‘Veel banken vinden financiering van kleinschalige boeren te riskant. Zij kunnen vaak geen financiële geschiedenis overhandigen, maar met hulp van geodata kunnen banken bijvoorbeeld wel zien hoe hun gewassen groeien en wat het risico op overstromingen is. Doordat die risico’s inzichtelijker zijn, kunnen banken kredietwaardigheid van boeren beter inschatten, en wordt het interessant om boeren tóch te financieren.’
‘Ook kan het gebruik van geodata de tijd die nodig is voor het verwerken en goedkeuren van een lening flink verkorten. Het wordt bijvoorbeeld mogelijk om op afstand met nauwkeurige, objectieve gegevens de status van een landbouwperceel te verifiëren. En nadát een lening is verstrekt, helpen diezelfde geodata ook bij de monitoring van een lening.’
Wat waren jullie belangrijkste inzichten bij de conferentie?
1. Combineer diensten
Diensten gebaseerd op geodata die worden gebundeld met andere oplossingen voor kleinschalige boeren geven hen de ruimte om de diensten te selecteren die zij nodig hebben. Daarnaast biedt het een mogelijkheid om een oplossing aan te bieden voor meerdere samenhangende problemen van boeren. Apollo Agriculture combineert bijvoorbeeld toegang tot financiering, landbouw inputs en advies gebaseerd op informatie uit geodata.
2. Kies duurzame bedrijfsmodellen
Passende, duurzame bedrijfsmodellen voor diensten op basis van geodata ontbreken nog, daar liggen kansen voor de toekomst. Om een duurzaam bedrijfsmodel te ontwikkelen moet je vanaf het begin de behoeftes en problemen van boeren goed begrijpen. Daarnaast is het cruciaal dat er iemand bereid is te betalen voor de diensten.
En met geodata moet je de juiste balans vinden tussen de toegevoegde waarde van de data en de kosten om ze te verkrijgen. Geodata met hoge resolutie is een stuk duurder. Deze informatie is mogelijk alleen relevant voor banken of verzekeraars die meer details willen weten van een perceel. Boeren kunnen vaak al profiteren van geodata die gratis beschikbaar is. Elke dienstverlener moet vanaf het begin af aan deze kosten en de baten afwegen.’
“Anna Ignatiadi: We komen nog regelmatig oplossingen tegen waarbij het niet duidelijk is welk probleem ze oplossen en van wie. Of oplossingen waarvoor niemand wil betalen. Als Rabo Foundation helpen wij partners een duurzaam bedrijfsmodel ontwikkelen. Hierbij focussen we op de langetermijnstrategie van deze dienstverleners. Zo bevorderen we de economische duurzaamheid van onze partners én de continuïteit van diensten voor boeren.”
3. Overtuig reguliere banken
Met hulp van technologie kunnen reguliere banken risico’s veel beter in kaart brengen zodat ze ook kleinschalige boeren kunnen en willen financieren. Nu wordt geodata voornamelijk nog gebruikt in pilots of innovatieve projecten. Maar adoptie door reguliere banken is essentieel om boeren op grote schaal toegang te geven tot financiering.
“Anne Rappoldt: Het kost tijd om banken te overtuigen en te laten zien dat zoiets kan. Het vereist voldoende testen, vallen en opstaan om betrouwbaarheid en effectiviteit aan te tonen van technologische innovaties. En dat die het daadwerkelijk mogelijk maken om aanvragen voor een lening op een andere manier te beoordelen. Momenteel zien we een aantal pilots met reguliere banken, maar dit is zeker nog niet gebruikelijk. ”
4. Ken de sociale en economische factoren
Onder andere opleidingsniveau, geletterdheid – financieel en digitaal -, en smartphone-bezit hebben invloed op het succesvolle gebruik van nieuwe technologieën door kleinschalige boeren. En of boeren én de bank daadwerkelijk vertrouwen hebben in de technologische oplossing.
5. Zoek elkaar op
Tijdens de conferentie was er veel energie en diversiteit onder de aanwezige partners uit de landbouw, financiële wereld en technologische sector. Zij gaven stuk voor stuk aan dat ze elkaar hard nodig hebben, of het nou een start-up was, een investeerder, ngo, een partij uit de publieke sector, een onderwijsinstelling of een financiële speler is. Alleen samen kunnen zij, mét boeren, de uitdagingen voor voedselzekerheid tackelen.
In deze context is het ook belangrijk samen te blijven leren over de mogelijkheden van geodata. En die kennis over de technologie, businessmodellen, en manieren om op te schalen met elkaar te blijven delen.
Welke rol zien jullie de komende jaren voor Rabo Foundation zelf op dit gebied?
Anne: ‘Wij moeten projectpartners en kleinschalige boeren de kans geven om de overgang van papier naar digitaal te maken. Met een stevige digitale basis wordt het makkelijker om met innovatieve technologieën om te gaan. Zowel voor banken als voor kleinschalige boeren. Bovendien wordt het dan makkelijker om projecten op te schalen. En dan zijn de kosten en financieringsrisico’s ook te drukken.’
Anna: ‘We blijven ons dus inzetten voor veelbelovende agtech- en fintech-startups. We helpen ze om hun bedrijven uit te bouwen en koppelen ze aan de boerencoöperaties en andere partners waarmee we samenwerken. Zodat die de vruchten plukken van technologische ontwikkelingen.’
Waarom werkte Rabo Foundation mee aan een congres over dit onderwerp?
Anna: ‘Technologie en data inzetten om kleinschalige boeren te versterken vormen de kern van ons innovatieportfolio. De samenwerking tussen Rabo Foundation en het Netherlands Space Office begon vijf jaar geleden om het gebruik van geodata voor inclusieve financiering te stimuleren. Na vijf jaar was het een goed moment om onze inzichten, geleerde lessen, en laatste ontwikkelingen van de afgelopen jaren te delen met de sector. En om terug te blikken op wat we bereikt hebben in de afgelopen jaren’.
Anne: ‘Daarnaast was dit een kans om belangrijke spelers uit ons netwerk bij elkaar te brengen. Beleidsmakers, mensen uit de agtech- en fintech-sector, bankiers en onderzoekers. Het is een mooie uitkomst dat het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken commitment heeft uitgesproken voor een volgende fase van het Geodata for Agriculture and Water-programma, een publiek-privaat project gericht op adviesdiensten voor kleinschalige boeren op basis van geodata.’
Benieuwd hoe wij te werk gaan om de levens van kleinschalige boeren op dit moment te verbeteren?