Onrust rente nog niet ten einde

9 augustus 2023 14:09

Zijn het niet de renteverhogingen van de centrale banken, dan is het wel de zorg om de oplopende begrotingstekorten en het wegvallen van de opkoopprogramma’s die de rentemarkt onrustig houden. Toch gaat het er vooral om dat het inflatiebeeld blijft verbeteren.

In de afgelopen drie maanden is de tienjaarsrente in de VS en de rest van het dollarblok met meer dan een half procentpunt gestegen. Op Amerikaanse staatsleningen is de rente voor 10 jaar nu 4,0%. Daar staat slechts een beperkte rentestijging in Europa tegenover van circa 0,15%. Voor obligatiebeleggers die ook in dollarobligaties beleggen, zoals met name bedrijfsobligatiefondsen, betekent de rentestijging in het dollarblok een verlies ten opzichte van euro obligaties. Het verschil heeft waarschijnlijk weinig te maken met de door Fitch verlaagde kredietstatus van de VS.

De AAA status verdwijnt

Dat Fitch de kredietstatus van de VS van het allerhoogste niveau (AAA) naar het één na hoogste heeft gebracht (AA+) heeft weinig consequenties. Het treetje lager wordt al sinds 2011 gehanteerd door Standard & Poor’s. Ook na die verlaging bleef het vertrouwen in de kredietstatus van de VS intact. Daar is ook alle reden toe: de rating is nog steeds zeer hoog en de kredietwaardigheid is uitstekend, gelet op de rijkdom van het land. Ook de dollar blijft een veilige haven. Het gevaar zit meer in de politieke tweespalt die de besluitvaardigheid verlamt. Daardoor kan een default soms met moeite voorkomen worden.

Begrotingstegenvallers

Dat neemt niet weg dat de VS momenteel op behoorlijk grote voet leeft. Het begrotingstekort in de VS is inmiddels 6% van het BBP en loopt op richting 7%. In het geval de VS in een recessie geraakt, waar menig econoom al langere tijd rekening mee houdt en wat natuurlijk eens zal gebeuren, is een verder oplopend tekort onafwendbaar. Met een staatsschuld die circa 100% van het BBP is, ontstaat dan vanzelf de noodzaak om belastingverhogingen door te voeren. Het zijn vooral teleurstellende belastinginkomsten die ervoor zorgen dat het tekort oploopt en er voor liefst $ 1 biljoen aan staatsobligaties moet worden uitgegeven dit kwartaal. De rentestijging heeft duidelijk fiscale consequenties: niet alleen in de vorm van hogere rentelasten op de staatsschuld, maar ook mindere inkomsten van de centrale bank en de aftrekbaarheid van kapitaalverliezen door de rentestijging.

Renteonrust houdt aan

Het grote beroep op de kapitaalmarkt vanwege de hoge begrotingsuitgaven houdt de onrust op de obligatiemarkt hoog. De hoop was dat deze zou verminderen, nu het eind van de renteverhogingen in zicht was. Ook de beperking van het opkoopprogramma in Japan, waar de Bank of Japan de limiet voor de tienjaarsrente verdubbelde naar 1%, was een bron van onrust. Wanneer het inflatiebeeld echter blijft verbeteren, dan is dat uiteindelijk leidend voor de renteontwikkeling. Wat dat betreft was de matiging in de banengroei in de VS vorige week wel goed nieuws. De loongroei ligt met 4,4% echter nog ruim boven de 3% trend van voor de pandemie, dus daar is nog niet alle zorg weggenomen. Daarom zullen de inflatiecijfers nog steeds nauwgezet worden gevolgd door de obligatiemarkt.

Goed om te weten. Aan beleggen zijn risico’s verbonden. De waarde van je belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Je kunt (een deel van) je inleg verliezen.