De plussen en minnen van 2023

Laten we beginnen met een beslissing die op het eerste gezicht geen keuze lijkt. We hebben het hele jaar een neutrale weging gegeven aan aandelen en obligaties. Dat betekent dat we geen van beide categorieën extra hebben aangekocht. Dat heeft geen rendement gekost, maar ook niet opgeleverd.

Waarom is het dan toch zinvol om dit te belichten? Omdat die neutrale weging niet vanzelfsprekend was. Bij aanvang van 2023 gingen veel analisten uit van een onvermijdelijke recessie in de VS en Europa. De inflatie was hoog, in het voorjaar kwamen banken in de problemen. Discussies gingen, ook bij ons, over het verlagen van het gewicht van aandelen en een vlucht naar veiligere obligaties.

De argumenten om een deel van de aandelenportefeuille niet te verkopen waren overtuigend genoeg. Achteraf gezien was dat een verstandige keuze. Hadden we dat begin 2023 wel gedaan, dan had dat rendement gekost . Aandelen zijn het jaar geëindigd op +18%, Europese obligaties op +7%.

In het voorjaar hebben we extra obligaties in euro aangekocht in de actief beheerde portefeuilles. Vanwege de opgelopen rente in de eurozone zagen we daar betere rendementen. Ook de hoge kosten om dollarobligaties af te dekken speelden een rol.

Die keuze heeft goed uitgepakt: euro-obligaties van hoge kwaliteit boekten een winst van zo’n 7%. Daarmee deden ze het beter dan de breedste wereldwijde obligatiebenchmark, de Bloomberg Multiverse index, die iets minder dan 5% opleverde.

Overigens hebben we de positie in euro-obligaties voor een deel alweer afgeschaald, omdat we ruimte voor rentedaling daar lager inschatten dan in het dollarblok.

Minder goed verging het onze inflatieleningen. Duidelijk lager dan verwachte inflatiecijfers en afnemende inflatieverwachtingen zorgden voor achterblijvende rendementen. Euro-inflatieleningen presteerden 1,75% slechter dan een breed mandje Europese obligaties; inflatieleningen in de VS bleven daar zelfs 3% bij achter.

In de zomer zijn we wat offensiever gaan beleggen door cyclische aandelen op te nemen in het 1895 Macrofonds. Dit zijn aandelen van bedrijven die bovengemiddeld profiteren van economische voorspoed, maar harder geraakt worden als het economisch tegenzit.

Toen er in het vierde kwartaal meewind opstak voor aandelen door dalende rentes, werkten de pas aangekochte cyclische aandelen als een extra zeil.

Bij de start van 2023 leken de vooruitzichten voor China nog zo goed. De strenge coronalockdowns waren opgeheven, de bedrijvigheid leefde op, Chinese aandelen schoten tussen november 2022 en januari 2023 omhoog. En er zat nog meer in het vat, zo verwachtten wij.

Dat is tegengevallen. De problemen in de Chinese vastgoedsector bleken dieper te zitten dan gedacht, wat een knauw gaf aan het vertrouwen van Chinese consumenten. Het ene tegenvallende economische cijfer volgde na het andere. Groeiende geopolitieke spanningen maakten buitenlandse beleggers nog huiveriger.

Chinese aandelen sloten het jaar af op een min van 14%. Daarmee vormden ze een blok aan het been van onze beleggingen in Azië exclusief Japan binnen het 1895 Macrofonds.

Binnen het 1895 Themafonds hebben onze beleggingen in roboticabedrijven nadrukkelijk geprofiteerd van de hype rond ChatGPT. Door de stormachtige ontwikkeling van kunstmatige intelligentie lonkt een doorbraak in de toepassingsmogelijkheden en adoptiegraad van robots. Niet alleen de verwachtingen, maar ook de beurskoersen gingen door het dak.

Hoe anders was het lot van het beleggingsthema duurzame energie. Door de hoge rente, gestegen kosten en toenemende concurrentie uit China belandde de sector diep in het rood. Duurzame energie blijft in onze optiek een onmisbaar deel van de energietransitie, maar het rampjaar 2023 vergeten we het liefst zo snel mogelijk.

Dé winnaars van het afgelopen jaar waren zeven grote techbedrijven, die al gauw de ‘Magnificent 7’ werden genoemd. Ze maken inmiddels zo’n 17% uit van de wereldindex.

Deze partijen negeren zou onverstandig zijn. Veel actieve managers, ook in onze portefeuilles, geven deze techreuzen wel een wat lagere weging, vooral omdat hun aandelen relatief duur zijn. In een scenario zoals in 2023, waarin de koersen van de Magnificent 7 van 48% tot wel 239% zijn gestegen, kost dat rendement.

Hoogrisico-obligaties maakten een sterk jaar door. Onze favoriete categorie daarbinnen, bufferobligaties van banken (zogeheten coco’s), liet een stevige veer door de ondergang van Credit Suisse. Maar omdat we op het dieptepunt coco’s hebben bijgekocht, hebben we nadrukkelijk van het herstel geprofiteerd.

Goed om te weten. Aan beleggen zijn risico’s verbonden. De waarde van je belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Je kunt (een deel van) je inleg verliezen.