Blog: actief of passief beleggen in aandelenfondsen
Als belegger kun je kiezen uit een heleboel actieve en passieve fondsen voor aandelen. Waar moet je op letten bij de keuze van een fonds? Welke strategie je ook kiest, het loont om je huiswerk te doen.

Efficiënte markten
Over de verschillen tussen actief en passief beleggen en de voor- en nadelen van beide benaderingen schreven we eerder dit artikel.
Beleggers kiezen eerder voor passieve fondsen in financiële markten waarin alle informatie direct in koersen is verwerkt. Dit zijn de wereldwijde of ontwikkelde markten waarin bedrijven met een grote marktkapitalisatie domineren. Deze worden door veel analisten gevolgd, waardoor informatie direct tot uiting komt in de beurskoersen.
Verschillende smaken passief
Heb je als belegger gekozen voor passief, dan ben je er helaas nog niet. Passief beleggen kent namelijk verschillende smaken met elk hun eigen voordelen en risico’s.
Als belegger doe je er goed aan om te onderzoeken of bij een passief fonds sprake is van fysieke volledige replicatie of sampling. Bij sampling wordt in de belangrijkste aandelen belegd om de kenmerken van de index na te bootsen, wat mogelijk tot lagere kosten leidt. Bij fysieke replicatie koopt de fondsbeheerder de onderliggende stukken van de index daadwerkelijk aan.
Dan is er ook nog synthetische replicatie, waarbij de beheerder derivaten gebruikt om het rendement van de index na te bootsen. Vaak goedkoper, maar het kan gepaard gaan met bepaalde (tegenpartij)risico’s.
Eigen sausje
Daarnaast is bij passief beleggen steeds vaker sprake van enhanced (uitgebreid of versterkt) indexbeleggen. Bij dit type beleggingen houdt de fondsaanbieder de regio- en sectorweging veelal gelijk aan de beursindex, maar kan hij een eigen ‘sausje’ toevoegen, bijvoorbeeld een ESG-beleid. De beleggingen in de index worden dan gescreend op duurzaamheidsrisico’s en aandelen met een hoog risicoprofiel worden uitgesloten.
Met dit soort elementen wordt getracht om pijnpunten uit de beursindex te filteren en risico’s te verminderen. Enhanced indexstrategieën kunnen vanuit dat oogpunt dus waarde toevoegen.
Actieve aandelenfondsen: onbekend maakt bemind
Actieve fondsen kunnen het verschil maken in periodes met grote veranderingen in de economie, wereldwijde trends en onzekerheden. Deze gaan gepaard met een hoge volatiliteit: sterk bewegende koersen. De actieve beheerder kan zijn kennis inzetten om die bedrijven te vinden die bestand zijn tegen deze onzekerheden of juist van deze veranderingen gaan profiteren.
Daarnaast lonen actieve fondsen in markten die minder door analisten worden gevolgd en waar nog niet alle informatie in de koersen is verwerkt. Voorbeelden zijn opkomende markten, kleine en middelgrote beursgenoteerde bedrijven (small- en midcaps) en bepaalde trends en thema’s. De actieve beheerder kan waarde toevoegen door zich te verdiepen en te specialiseren in deze markten.
Een andere manier voor actieve managers om zich te onderscheiden, is door een speciale beleggingsstijl toe te passen, zoals hoogdividendstrategieën of beleggen in marktleiders.
Een bijzondere categorie zijn de actieve fondsen die juist wel in efficiënte markten beleggen, maar dan met een hogeconvictiestrategie. Dit betekent een portefeuille met relatief weinig aandelen en een hoog gewicht naar deze aandelen, waardoor ze sterk afwijken van de benchmark.
Al deze stijlen vragen om managers die ook echt die deep dive willen doen in hun beleggingsmarkt en die actief op zoek gaan naar de kansen die er zijn met een visie voor de lange termijn.
Tip: kijk altijd naar kosten en juridische structuur
Bij zowel passieve als actieve fondsen is het aan te bevelen om je als belegger te verdiepen in de juridische fondsstructuur. Check of het fonds een structuur heeft waardoor het ‘weglekken’ van dividend via de dividendbelasting wordt verminderd. Zo’n structuur kan op lange termijn positief bijdragen aan het rendement.
Het ligt voor de hand, maar bekijk ook altijd de kosten van fondsen. Ook bij passieve fondsen kunnen de fondskosten een groot verschil laten zien, mede door de replicatiemethode.
Huiswerk te doen
Samengevat, of je actief of passief moet beleggen vraagt huiswerk van beleggers. In een portefeuille met een visie voor de lange termijn kan een combinatie van actieve en passieve fondsen – het beste van beide werelden – zeker interessant zijn.
Goed om te weten. Aan beleggen zijn risico’s verbonden. De waarde van je belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Je kunt (een deel van) je inleg verliezen.