Zo beoordeel je de prijs van een aandeel met de koers-winstverhouding

Zoals met veel zaken betalen ook beleggers niet graag een te hoge prijs voor een aandeel. Maar of een aandeel duur of goedkoop is, is niet af te lezen aan de prijs of koers van een aandeel en is geen exacte wetenschap. Er zijn wel maatstaven die kunnen helpen om die inschatting als belegger te maken. Een daarvan is de koers-winstverhouding, of price-earnings ratio (PE-ratio) in het Engels.

Waar je bij een pak melk de prijs per liter kunt vergelijken, of bij stroom de prijs per kilowattuur ben je als belegger vooral geïnteresseerd in de prijs die je betaalt voor de verwachte winst per aandeel die het bedrijf in de toekomst maakt. Als je een aandeel koopt, heb je namelijk recht op een deel van de toekomstige winst en je wilt graag weten wat die aanspraak op die winst jou kost. De koers-winstverhouding bij aanvang is namelijk een van de factoren die het rendement bepaalt op de lange termijn. Een goed bedrijf is dan ook niet per se een goed aandeel.

Hoe zit dat precies? Een belegger die in jaar x een aandeel koopt van een bedrijf met een koers van €10 en een verwachte winst per aandeel voor dat jaar van €1, betaalt dus een koerswinstverhouding van 10. De koers is de totale beurswaarde van een bedrijf op de beurs gedeeld door de uitstaande aandelen en de winst per aandeel is de totale winst die het bedrijf in een bepaalde periode genereert (meestal wordt gekeken naar de verwachte winst in het eerstvolgende boekjaar) gedeeld door het aantal uitstaande aandelen.

Rekenvoorbeeld: berekening van de koers-winstverhouding van fictief bedrijf X

Om te bepalen of een koers-winstverhouding van 10 veel of weinig is, is extra duiding nodig van wat gangbaar. Ook dien je rekening te houden met de huidige marktomstandigheden. Een vergelijking is daarom noodzakelijk. Er zijn hierbij verschillende invalshoeken te nemen. De eerste is de vergelijking met de historische ontwikkeling van de koerswinstverhouding van het bedrijf zelf. Is de koerswinstverhouding hoog of laag in vergelijking met bijvoorbeeld het gemiddelde over de afgelopen 10, 15 of 20 jaar? Dat kan informatie geven over hoe beleggers de prestaties van het bedrijf beoordelen.

Daarnaast kent elke sector zijn eigen karakteristieken: bijvoorbeeld de mate van conjunctuurgevoeligheid, type bedrijfsmodellen met hoge of lage winstmarges, kapitaalintensief of juist niet, invloed van patenten en toetredingsbarrières enzovoorts. Daar past een bepaalde koers-winstverhouding bij. Een tweede invalshoek is dan ook kijken naar hoe de koerswinstverhouding van het aandeel van een specifiek bedrijf zich verhoudt tot die van sectorgenoten.

Een lager dan gemiddelde koerswinstverhouding kan duiden op slechtere winstvooruitzichten voor het bedrijf of de specifieke sector, maar het kan ook zo zijn dat de angst bij beleggers breed domineert en druk zet op de aandelenmarkt als geheel. Een derde invalshoek die dit perspectief hanteert, is er een waarbij gekeken wordt naar de koers-winstverhouding van de brede markt.

Zo zien we op dit moment een lager dan gemiddelde koers-winstverhouding. Dat is het gevolg van de hoge inflatie, de oplopende rentes en de zorgen die er zijn over de economische groei in de komende tijd. En dat raakt alle sectoren en bedrijven. Dus naast de invloed van het reilen en zeilen van een individueel bedrijf op de koers-winstverhouding, is er ook de brede invloed van de kapitaalmarktrentes en de schommelingen van de economische conjunctuur.

Goed om te weten. Aan beleggen zijn risico’s verbonden. De waarde van je belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Je kunt (een deel van) je inleg verliezen.