Zo beoordeel je de prijs van een aandeel met de koers-winstverhouding

Is een bepaald aandeel duur of goedkoop? Dat valt niet zomaar af te lezen aan de prijs of koers. Er zijn wel maatstaven die je als belegger kunnen helpen om die inschatting te maken. Een daarvan is de koers-winstverhouding. We leggen je graag uit hoe die werkt.

Net als bij andere aankopen willen beleggers niet te veel betalen voor een aandeel. Maar of een aandeel duur of goedkoop is, is niet af te lezen aan de prijs of koers van een aandeel en is geen exacte wetenschap. Er zijn wel maatstaven die kunnen helpen om die inschatting als belegger te maken. Een daarvan is de koers-winstverhouding, of price-earnings ratio (PE-ratio) in het Engels.

Net als je bij melk kijkt naar prijs per liter, kijk je als belegger naar wat je betaalt voor de verwachte winst per aandeel. Met een aandeel krijg je een deel van de winst. Je wilt weten wat je daarvoor betaalt. De koers-winstverhouding bij aanvang is namelijk een van de factoren die het rendement bepaalt op de lange termijn. Een goed bedrijf is dan ook niet per se een goed aandeel.

Koers-winstverhouding: zo bereken je haar

Hoe zit dat precies? Koopt een belegger een aandeel voor €10 en verwacht hij €1 winst per aandeel, dan is de koers-winstverhouding 10. De koers is de totale waarde van het bedrijf gedeeld door het aantal uitstaande aandelen. De winst per aandeel is de verwachte winst gedeeld door dat aantal aandelen.

Beurswaarde€1 miljard
Aantal uitstaande aandelen10 miljoen
Koers€1 mld/10 mln = €100
Verwachte jaarwinst (eerstvolgend boekjaar)€100 miljoen
Winst per aandeel€100 mln/10 mln = €10
Koers-winstverhouding€100/€10 = 10

Rekenvoorbeeld: berekening van de koers-winstverhouding van fictief bedrijf X

De koers-winstverhouding in historisch perspectief

Om te weten of een koers-winstverhouding van 10 hoog of laag is, moet je die vergelijken met de norm. Ook dien je rekening te houden met de huidige marktomstandigheden. Je moet dus vergelijken. Er zijn hierbij verschillende invalshoeken te nemen. De eerste is de vergelijking met de historische ontwikkeling van de koerswinstverhouding van het bedrijf zelf. Is de koerswinstverhouding hoog of laag in vergelijking met bijvoorbeeld het gemiddelde over de afgelopen 10, 15 of 20 jaar? Dat kan informatie geven over hoe beleggers de prestaties van het bedrijf beoordelen.

Koers-winstverhouding vergelijken met soortgelijke bedrijven

Elke sector is anders: sommige bedrijven zijn gevoelig voor economische veranderingen of hebben veel kosten, patenten of regels. Daar past een bepaalde koers-winstverhouding bij. Een tweede invalshoek is dan ook kijken naar hoe de koerswinstverhouding van het aandeel van een specifiek bedrijf zich verhoudt tot die van sectorgenoten.

SectorK/W komende 12MK/W 25-jaars gemiddelde
Energie7,114,2
Basismaterialen10,313,7
Industrie & Dienstverl.15,516,1
Consument Cyclisch20,318,0
Consument Defensief20,017,9
Farmacie & Gezondheidsz.17,517,8
Financiële Dienstverlening10,212,4
Vastgoed22,5-
IT21,320,9
Communicatie Diensten17,318,8
Nutsbedrijven17,714,6
Wereldindex15,315,8
Koerswinstverhouding van de wereldaandelenindex

Koerswinstverhouding van de brede markt

Een lage koers-winstverhouding kan wijzen op mindere verwachtingen voor het bedrijf of sector. Het kan ook komen door angst onder beleggers. Een derde invalshoek die dit perspectief hanteert, is er een waarbij gekeken wordt naar de koers-winstverhouding van de brede markt.

Zo zien we op dit moment een lager dan gemiddelde koers-winstverhouding. Dat is het gevolg van de hoge inflatie, de oplopende rentes en de zorgen die er zijn over de economische groei in de komende tijd. En dat raakt alle sectoren en bedrijven. Dus naast de invloed van het reilen en zeilen van een individueel bedrijf op de koers-winstverhouding, is er ook de brede invloed van de kapitaalmarktrentes en de schommelingen van de economische conjunctuur.

Pas op voor zeepbellen en ‘value traps’

Dividenden, de groei ervan en de koers-winstverhouding bepalen samen het rendement op de lange termijn. Een koers-winstverhouding die in balans is en onveranderd blijft, heeft in de jaren daarna geen invloed op het rendement. Dat wordt dan met name bepaald door het dividend en de groei daarvan.

Maar een koers-winstverhouding die bij aanvang heel laag is, is gunstig. Want die kan in de jaren erna stijgen en daarmee zorgen voor extra rendement. Het tegenovergestelde kan ook gebeuren. Vooral torenhoge waarderingen die het gevolg zijn van irrationele euforie op de beurzen zijn funest voor rendementen. Zeepbellen drukken sterk op de te verwachte rendementen in de jaren erna. Zelfs als de winstgroei in de jaren erna positief is.

Tot slot een waarschuwing. Een erg lage koers-winstverhouding kan verdacht zijn. Misschien gaat het bedrijf slecht of staat het op omvallen. Dit worden waardevallen of value traps genoemd. Blindstaren op de hoogte van waarderingen alleen is dan ook niet een goede strategie. Een goed bedrijf is niet altijd een goede belegging, en andersom ook niet.

Goed om te weten. Aan beleggen zijn risico’s verbonden. De waarde van je belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Je kunt (een deel van) je inleg verliezen.

Man kijkt op laptop

Beter beleggen

Verder de diepte in over beleggen? Onze experts geven je graag inzicht in verschillende beleggingsonderwerpen. Bovendien laten ze wekelijks hun licht schijnen over ontwikkelingen op de financiële markten.

Ga naar beleggingsnieuws