Noabershof: samen bouwen aan een levendige gemeenschap

Een hofje waar mensen naar elkaar omkijken. Een boodschap doen voor de buurman, even op de kinderen passen voor de overbuurvrouw. Dat is Noabershof. In de eerste Noabershof in Riessen wonen senioren, gezinnen en starters inmiddels met veel plezier. Hoe krijg je zo’n initiatief succesvol van de grond?

“Hoe zijn jullie op dit idee gekomen?”

Jan Nijland kan zich de eerste informatieavond over de bouw van een hofje in Riessen nog goed herinneren. Zo’n driehonderd bezoekers kwamen erop af. ‘Overweldigend’, zegt de voorzitter van stichting Noabershof Riessen. ‘Het laat niet alleen zien dat er veel behoefte is aan woningen, maar ook aan deze woonvórm: een hofje waar mensen het leuk vinden om elkaar af en toe te helpen.’

“Hoe ben je begonnen? ”

Het initiatief voor Noabershof begon bij Rabobank Rijssen-Enter. ‘Ik zit er in de ledenraad’, zegt Nijland. ‘De bank vroeg ons om onderzoek te doen naar de behoefte om langer zelfstandig te wonen en de vormen waarin dat zou kunnen. Er bleek veel interesse te zijn voor een hof, waar de woningen rondom een gezamenlijke binnentuin staan.’ Ook de gemeente bleek warm te lopen voor het idee. ‘Sterker nog: ze hadden al een perceel beschikbaar’, aldus Nijland. ‘We hebben een stichting opgericht en samen met Rabobank en de gemeente de informatieavond gehouden.’

“Waren er veel mensen geïnteresseerd in dit initiatief?”

Na die eerste bijeenkomst wilden ongeveer twintig gegadigden serieus verder met de eerste Noabershof. ‘Het waren voornamelijk senioren’, zegt Herman Grooten, bestuurslid van de stichting. ‘Je kunt natuurlijk een Noabershof speciaal voor senioren bouwen, maar deze groep wilde er graag jongeren bij. Dat zorgt voor meer leven in de brouwerij.’ Inmiddels woont een mooie mix van jong en oud in de twaalf woningen rond het hofje. ‘Er haakten wat senioren af en er kwam een aantal jongeren bij. Dat proces is heel natuurlijk verlopen.’ Ook is er een gemeenschappelijke ruimte. ‘Zo’n ruimte is goed om de saamhorigheid te bevorderen.’

“Hoe hebben jullie je als groep verenigd? ”

De groep bewoners heeft het plan gerealiseerd via een Collectief Particulier Opdrachtgeverschap. Dat betekent dat ze samen opdrachtgever zijn. ‘Er komt geen projectontwikkelaar aan te pas’, zegt Nijland. ‘Het collectief kiest alles zelf: architect, aannemer, bouwstijl, mate van duurzaamheid, wel of geen gemeenschappelijke ruimte. Je bouwt tegen kostprijs. En als bewoner bepaal je zelf waar de muren, keuken en badkamer in jouw eigen woning komen. Dat zijn grote voordelen.’

“Wat zijn de nadelen van een CPO? ”

‘Het proces kost veel tijd en energie. Je moet veel beslissingen nemen en je verdiepen in zaken waar je waarschijnlijk weinig verstand van hebt.’ Binnen een groep zou dat kunnen leiden tot heftige discussies en conflicten, maar dat is niet gebeurd, aldus Grooten. ‘Doordat je intensief met elkaar samenwerkt, groei je snel naar elkaar toe. Je leert elkaar goed kennen. Tijdens de derde vergadering zeiden ze al buurman en buurvrouw tegen elkaar. Wie niet mee wil, haakt vanzelf af.’

“Hebben jullie tips voor mensen die ook een CPO willen oprichten? ”

‘Allereerst: ga naar de lokale Rabobank. Die kan je helpen om contacten te leggen. Dat is vaak het grootste knelpunt. Bij de meeste Nederlandse gemeenten zijn particuliere wooninitiatieven nog niet echt ingeburgerd; daar is nog zendingswerk nodig. Kijk ook naar subsidiemogelijkheden. En steek je licht op bij bestaande initiatieven, die kunnen je een hoop tips geven.’ Komt het daadwerkelijk tot een project, dan is het verstandig om een onafhankelijke procesbegeleider te benoemen en alle gemaakte afspraken goed vast te leggen. ‘Daarmee voorkom je later in het traject problemen.’

“En blijft het bij deze ene locatie? ”

Stichting Noabershof Riessen is inmiddels ook op andere locaties bezig om hofjes te realiseren. En het initiatief krijgt al navolging in Nijverdal, Wierden en Enschede. Nijland: ‘Mensen houden van de combinatie van veel privacy en een hechte gemeenschap waar bewoners voor elkaar klaarstaan. Bovendien is het voordelig: ik schat dat de bewoners van het hofje in Riessen 50.000 euro duurder uit waren geweest als ze hetzelfde huis nu bij een projectontwikkelaar moesten kopen. Er is dan ook veel belangstelling voor deze woonvorm. Met het project in Riessen hebben we aangetoond dat het concept werkt.’

Geïnspireerd door het verhaal van Jan Riessen?

Ontdek de financiële mogelijkheden voor jouw CPO-project.