Wie beslist er over jouw vermogen wanneer je dat niet meer kunt?
Grote kans dat je in een testament hebt vastgelegd wie jouw vermogen krijgt wanneer je er niet meer bent. Maar wie beslist er over jouw vermogen wanneer je er nog wel bent maar zelf geen beslissingen meer kunt nemen? Bijvoorbeeld omdat je als gevolg van een ziekte of ongeval in coma bent geraakt of wanneer je dement bent. Dat regel je in een levenstestament.
Een levenstestament biedt uitkomst
Wie mag er voor jou beslissen?
In een levenstestament is een notariële volmacht opgenomen waarmee je volmacht geeft aan een vertrouwenspersoon om jouw belangen te behartigen. Deze persoon is dan jouw levensexecuteur of gevolmachtigde. Wanneer je gehuwd of samenwonend bent, kun je jouw levenspartner aanwijzen als jouw levensexecuteur. Je vraagt je misschien af of jouw levenspartner niet al automatisch jouw levensexecuteur is. Dat is niet het geval. Voor bijvoorbeeld de verkoop van jullie gezamenlijke eigen woning zijn beide handtekeningen nodig, maar mogelijk ben je dan niet meer in staat om deze te zetten. Jouw levenspartner heeft dan toestemming van de rechter nodig om de woning te mogen verkopen. Dat vraagt tijd en voelt niet fijn.
Voor het geval jouw levenspartner er niet meer is of de taken als gevolmachtigde niet (meer) wil of kan uitvoeren, kun je één of meerdere opvolgend levensexecuteurs benoemen. Dit kunnen bijvoorbeeld jouw kinderen zijn, andere familieleden of een goede vriend of vriendin. Regel je niets en er moeten zaken geregeld worden, dan wijst de rechter een bewindvoerder aan en neemt deze (relatief) onbekende derde de beslissingen voor jou.
Welke beslissingen mogen worden genomen en wie houdt toezicht?
Een levenstestament bevat in de meeste gevallen een algemene volmacht. Jouw levensexecuteur kan hiermee alles voor je regelen, van de medische beslissingen en de zorg tot en met de verkoop van jouw woning. Omdat er met jou niet meer overlegd kan worden, zal de levensexecuteur zich bij een te nemen besluit afvragen wat je gewild zou hebben. Het opnemen van jouw wensen in het levenstestament kan de levensexecuteur hierbij helpen. Je kunt denken aan je woonwensen wanneer je zorgbehoefte toeneemt en medische behandelverzoeken en/of behandelverboden (reanimeren). Het is van belang om deze wensen met je arts te bespreken. Bovendien kun je aangeven wat je wilt met je vermogen. Denk aan je eigen woning, je beleggingen of wie jouw vervanger moet worden in jouw onderneming. Sommige besluiten kunnen ingrijpend zijn voor jou en je naasten en bovendien kan de periode tot aan jouw overlijden, waarin jouw levensexecuteur alles regelt, lang zijn. Met een toezichtsbepaling in het levenstestament regel je dat de levensexecuteur periodiek verantwoording af moet leggen. Ook is het mogelijk een toezichthouder aan te wijzen voor bepaalde besluiten. Zo kan het voor je levensexecuteur fijner zijn om het levenstestament uit te voeren.
Wanneer stel je een levenstestament op?
Vaak wordt pas aan een levenstestament gedacht wanneer bijvoorbeeld beginnende dementie wordt herkend. Dementie kan een geleidelijk proces zijn waarbinnen het soms nog mogelijk is om je wil kenbaar te maken. Maar je kunt ook onverwacht en ineens wilsonbekwaam worden door een ongeval. Het is daarom belangrijk om je levenstestament op tijd op te stellen wanneer je je wensen nog duidelijk kunt aangeven.
Samen met een vermogensplanner van Rabobank kun je je wensen voor een levenstestament bespreken. Met de kennis van jouw situatie en vermogen stelt de vermogensplanner dan een notitie op vooruitlopend op jouw gesprek met je notaris over de akte. Wij helpen je graag verder.
Publicatiedatum: 2 januari 2023
Benieuwd naar andere vermogensvragen?
Op onze overzichtspagina vind je nog meer vraagstukken rondom vermogen. Zo lees je er hoe je in je testament het familievermogen kunt beschermen, wat de kenmerken zijn van schenken op papier en hoe je een keuze kunt maken tussen sparen en/of beleggen in de bv of in privé.
