Job scam

Ontvang je een mailtje dat je uit honderden kandidaten bent gekozen voor een topfunctie? Wees dan alert, want het kan gaan om job scam, ook wel vacaturefraude genoemd.

Vormen van job scam

Je ontvangt een mailtje met een link waarop je moet klikken voor meer informatie. Zo kunnen criminelen malware of ransomware installeren op je computer.

Je moet je paspoort of bankpas delen voor identificatie. Dat geeft criminelen de kans om je geld afhandig te maken of identiteitsfraude te plegen.

Iemand vraagt je om een (aan)betaling te doen, bijvoorbeeld voor een training of laptop. Dat geld zie je natuurlijk nooit meer terug.

Hoe herken je job scams?

Te mooie aanbiedingen
Job scams bieden vaak banen die te goed lijken om waar te zijn. Denk bijvoorbeeld aan veel te hoge salarissen voor eenvoudige taken, of banen waarbij je weinig tot geen ervaring nodig hebt. Als een baan te mooi klinkt om waar te zijn, is dat vaak ook zo. Wees extra voorzichtig als er weinig informatie wordt gedeeld over de functie, het bedrijf of de taken.
Ongevraagde aanbiedingen via e-mail of sociale media
Oplichters sturen vaak ongevraagde berichten via e-mail, LinkedIn of andere sociale media met vacatures die eruitzien als een goede kans. Ze sturen je vaak een ‘uitnodiging’ om te solliciteren of een link naar een formulier waarmee je snel kunt solliciteren. Dit soort berichten komen vaak uit het niets en zijn vaak een poging om je persoonlijke gegevens te verkrijgen of je geld af te troggelen.
Betalen voor een sollicitatie of training
Een andere veelvoorkomende vorm van job scam is dat je gevraagd wordt om te betalen voor sollicitatiekosten, trainingen, achtergrondchecks of een ander soort kosten die zogenaamd nodig zijn om in aanmerking te komen voor de baan. Een betrouwbare werkgever vraagt nooit om een betaling voordat je een baan hebt gekregen.
Ongebruikelijke geldtransacties:
Het kan voorkomen dat een werkgever vraagt of er een geldbedrag gestort kan worden op je rekening. Je moet dit doorsturen naar een andere rekening, en als beloning mag je een deel houden. Doe dit niet. Dit kan er namelijk op wijzen dat jij als slachtoffer onbewust wordt ingezet voor witwassen of het doorsluizen van illegaal verkregen geld. Wanneer je dit doet, werk jij dus mee aan deze criminele activiteiten. Blijf alert voor deze vorm van job scams, je wordt namelijk altijd gepakt.
Ongepaste communicatie en druk om snel te handelen
Job scams kenmerken zich vaak door vage communicatie en hoge druk om snel beslissingen te nemen. Ze kunnen bijvoorbeeld zeggen dat je de baan meteen moet accepteren of een formulier snel moet invullen, anders verlies je de kans. Oplichters proberen je zo snel mogelijk te laten handelen, zodat je niet voldoende tijd hebt om de situatie goed te beoordelen.
Vervormde of ontbrekende bedrijfsinformatie
Een ander teken van een job scam is een gebrek aan duidelijke bedrijfsinformatie. Je kunt bijvoorbeeld geen betrouwbare website vinden, de bedrijfsnaam komt niet overeen met het type werk dat wordt aangeboden, of de contactgegevens zijn niet juist. Als het bedrijf geen fysiek adres heeft, of geen telefoonnummers waar je ze kunt bereiken, is dit een rode vlag.

Wat kun je doen tegen job scam?

Als een vacature een salaris of voordelen belooft die veel hoger zijn dan normaal voor de functie, is het verstandig om te twijfelen. Dit geldt vooral als de aangeboden taak relatief eenvoudig is en weinig ervaring vereist. Ga altijd op zoek naar extra informatie over het bedrijf en de vacature om te controleren of het legitiem is.
Als je twijfelt over een vacature, zoek dan meer informatie over het bedrijf. Kijk op de officiële website, controleer of het bedrijf een kantooradres heeft en of de contactgegevens correct zijn. Lees reviews over het bedrijf op onafhankelijke websites en platforms zoals Glassdoor.
Een betrouwbaar bedrijf zal nooit vragen om geld voor sollicitatiekosten, trainingen of andere zaken voordat je bent aangenomen. Als je zo’n verzoek krijgt, is het waarschijnlijk een scam. Vertrouw nooit op een aanbieding waarbij je vooraf moet betalen.
Als de communicatie met een werkgever vaag of onprofessioneel is, kan dit een aanwijzing zijn dat het om een scam gaat. Bijvoorbeeld als de e-mail veel typfouten bevat, onduidelijk is of je wordt aangespoord om snel te handelen zonder voldoende informatie, wees dan extra voorzichtig.
Zoek naar vacatures op bekende en betrouwbare websites zoals LinkedIn, Indeed of via gespecialiseerde uitzendbureaus. Oplichters gebruiken vaak minder bekende of verdachte platforms om hun scams te promoten.
Vraag altijd om een schriftelijke arbeidsovereenkomst als je een baan aangeboden krijgt. Dit document moet de voorwaarden van je dienstverband, je salaris, werktijden en andere belangrijke zaken duidelijk omschrijven.