De grondstoffentransitie voor bedrijven: 5 tips
Bij het verduurzamen van processen zetten veel bedrijven in op elektrificatie en het gebruik van duurzame energie. Een minder besproken maar minstens zo dringend onderwerp is de grondstoffentransitie: die richt zich op de beschikbaarheid van grondstoffen op lange termijn, behoud van deze grondstoffen in het systeem en het gebruik van (biobased) alternatieven waarmee dit bijdraagt aan een circulaire economie. Bepaalde grondstoffen zullen in de nabije toekomst een stuk duurder of minder goed leverbaar worden. Als jouw bedrijf afhankelijk is van grondstoffen die in deze categorie vallen, dan is het de moeite waard om je te verdiepen in hergebruik van grondstoffen en materialen of inzet van alternatieve grondstoffen. Op die manier blijf je de stijgende kosten en langere processen voor, en realiseer je niet alleen een duurzamer maar ook toekomstbestendiger bedrijf. We geven je vijf tips hoe je als ondernemer hierop in kunt spelen.
1. Gebruik de Grondstoffenscanner
De Grondstoffenscanner is een online tool waarmee je inzicht krijgt in de status van de grondstoffen binnen jouw productieproces. Na het beantwoorden van een aantal vragen over je producten geeft de Grondstoffenscanner je een risicoprofiel, waarin onder andere staat hoeveel jaar een bepaalde grondstof nog voorradig is, wat de prijsfluctuatie is geweest in de laatste tien jaar en welke risico’s op zowel de korte als lange termijn een rol spelen. Op basis van de uitkomst kun je onderbouwd de eerste stappen zetten in het vervangen van grondstoffen met een hoog risicoprofiel of veel negatieve impact op het milieu, door grondstoffen die een duurzamer profiel hebben. Zo werk je actief aan een toekomstbestendig productieproces.
2. Verdiep je in niet-fossiele grondstoffen (biobased)
De term biobased duidt op de plantaardige oorsprong van een materiaal. Plantaardige grondstoffen worden ook wel biomassa genoemd. Biomassa kan onder andere bestaan uit planten(resten), vezels of algen. Een voorbeeld van een biobased materiaal is bioplastic gemaakt van maisafval en algen in plaats van aardolie.
Door binnen je bedrijf gebruik te maken van biobased materiaal als grondstof, zorg je voor een afname in het gebruik van fossiele grondstoffen en investeer je in een toekomstbestendig bedrijfsproces. Ekowood Houses is zo’n bedrijf dat duurzaam onderneemt door gebruik te maken van biobased en circulair materiaal. De CO2-uitstoot bij het realiseren van hun prefabwoningen ligt gemiddeld 60 procent lager dan de CO2-uitstoot bij de ontwikkeling van een reguliere nieuwbouwwoning. Platformen als Building Balance en Groene Chemie kunnen je helpen bij het vinden van de juiste alternatieve grondstoffen voor jouw bedrijf.
3. Benader het proces stap voor stap
Het ontwikkelen van een duurzamer of meer circulair businessmodel gaat niet over één nacht ijs en dat geldt ook voor een grondstoffentransitie. Focus je om die reden eerst op een overzichtelijk en duidelijk afgebakend onderdeel, zoals een klein product of halffabricaat. Weet je niet waar je moet beginnen? Rabobankpartner CIRCO helpt bedrijven bij het ontwikkelen van een circulair proces. Hun methode focust zich op het samen (her)ontwerpen van producten, diensten en zelfs volledige businessmodellen. Op die manier kun je – onafhankelijk van de omvang van je bedrijf – direct concreet aan de slag met circulair ondernemen. CIRCO is actief in verschillende sectoren, zoals de bouw, consumentengoederen en de maakindustrie.
Je duurzame ambities financieren
Jouw duurzame plannen al in een vroeg stadium bespreken met een accountmanager? Dat kan! Maak een afspraak om telefonisch of via een videogesprek met ons te sparren. Weet je al welke investering je wilt doen? Start dan je berekening en ontdek je financieringsmogelijkheden.
4. Maak de keten deel van de oplossing
Voor een succesvolle grondstoffentransitie heb je samenwerking nodig in de hele keten. Zowel leveranciers als afnemers zijn hierin waardevolle partners. Ga het gesprek met hen aan en kijk of jullie kunnen samenwerken. Daarnaast kun je veel leren van andere ondernemers. We hadden het bij het vorige punt al over CIRCO: dit en vergelijkbare initiatieven zijn een goede plek om gelijkgestemde ondernemers tegen te komen en met hen te sparren over hoe zij een grondstoffentransitie realiseren binnen hun bedrijf. Een goed voorbeeld van een bedrijf dat circulair en sociaal onderneemt is OPNIEUW! BV. Hun team, dat grotendeels bestaat uit mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, knapt gebruikte kantoormeubelen op. Die verkopen ze weer aan bedrijven die duurzaamheid hoog in het vaandel hebben staan.
5. Recycle materialen en grondstoffen
Het recyclen van materialen en grondstoffen leidt niet alleen tot minder inkoop maar ook tot een directe kostenbesparing. Kijk kritisch naar reststromen en producten om te bepalen welke je opnieuw in kunt zetten. Dit kan op grote, industriële schaal, maar er zijn ook genoeg kleinere voorbeelden te vinden: zo recyclet deze podotherapeut het snijafval van steunzolen in plaats van het weg te gooien, en denk bijvoorbeeld ook aan een bakker die oud brood een dag later gebruikt om er croutons van te maken.
Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen, stel die dan aan onze Circulair ondernemen desk op circulair.ondernemen@rabobank.nl.
PeelPioneers
Een goed voorbeeld van een klein begin met groot resultaat is het bedrijf PeelPioneers. Zij halen olie en voedingsvezels uit sinaasappelschillen, die vervolgens worden gebruikt in levensmiddelen en cosmetica. Ze begonnen ooit met het verwerken van twee kilo schillen per dag. Mede dankzij Rabobank is dit tegenwoordig 120.000 kilo per dag – een olympisch zwembad vol.