De start van: Rebottled
Jermain van der Graaf verwerkt met zijn bedrijf Rebottled oude wijnflessen tot hippe drinkglazen. Met zijn sociale onderneming wil hij de glazen tot het icoonproduct van de circulaire economie maken. “Iedereen die uit onze glazen drinkt, draagt een steentje bij aan een betere wereld.”
Rebottled
Naam: Jermain van der Graaf & Juan Diego Flores
Bedrijf: Rebottled
Actief in: Sociaal ondernemen
Gestart in: 2016
Website: Rebottled.nl
Webshop: Rebottled.nl/webshop
Als student bedrijfseconomie werd zijn interesse voor ondernemen aangewakkerd. Via de Utrechtse studentenorganisatie Enactus kreeg Jermain van der Graaf (26) de kans een eigen, sociale, onderneming te starten. Het idee voor Rebottled begon met verbazing. Waarom zit er op bierflesjes statiegeld en worden ze hervuld, en worden wijnflessen weggegooid?
Een onderzoek leerde dat er alleen al in Nederland 440 miljoen wijnflessen per jaar worden geconsumeerd. Er moest een manier zijn om deze flessen duurzaam te recyclen, of beter nog, te upcyclen. In dat gat sprong hij met zijn businesspartner Juan Diego Flores: ze verwerken wijnflessen tot drinkglazen.
Hoe ziet het proces van wijnfles tot glas eruit?
“Op dit moment halen we de wijnflessen op bij horecagelegenheden. Daar gaan veel flessen doorheen en het zijn dezelfde type flessen, dat is handig bij de verwerking. We zetten er kratten neer die ze vullen. Die halen we op met ons elektrische busje en brengen we naar onze fabriek aan de rand van Utrecht.
Daar wordt het etiket verwijderd en de fles gewassen. Vervolgens gesorteerd en in onze machine gezet, die van de wijnfles een drinkglas maakt. Daarna voorzien we de glazen van een logo en verpakken we ze.
We doen nu nog alles zelf, van de fles ophalen tot het verwerken en het glas verkopen. Dat is uniek. We krijgen inmiddels ook veel aanvragen van buiten Utrecht. Die zou ik op termijn het liefst door een grote logistieke partner laten doen. Maar voor zo’n samenwerking moeten we eerst nog wat meer naamsbekendheid en een groter horecanetwerk opbouwen.”
Voor jezelf beginnen?
Ieder begin is spannend. De Rabo ZZP Rekening geeft je meer zekerheid. Je hebt namelijk geen vaste kosten en betaalt alleen voor je transacties. Wel zo fijn als je net gaat starten!
Je doet het hele proces zelf, je hebt zelfs een fabriek, dat is nogal wat. Hoe ben je begonnen?
“Ik zat bij een studentenorganisatie, waar je projecten kunt starten en ondersteuning krijgt. Toen we het idee hadden, zijn we marktonderzoek gaan doen. Heel simpel: langs de horeca gaan om te vragen wat ze van het prototype vinden. Ik had tijd genoeg om het uit te rollen. Ik was student, had bijna geen verantwoordelijkheden en kosten.
“Ondernemen is constant struikelen. Dan is het een kwestie van jezelf oprapen en opnieuw beginnen”
We schreven ons idee in voor awards en de jury’s bleken erg enthousiast over ons verhaal. We kunnen goed overbrengen dat het nodig is en een toegevoegde waarde heeft. En ons product is heel functioneel. Niet alleen sociaal geproduceerd en duurzaam, maar ook een ideaal cadeau. Iedereen heeft glazen nodig, er is altijd veel vraag naar.”
Rebottled is een sociale onderneming, waarom heb je daarvoor gekozen?
“Sociaal ondernemen volgde vanuit mijn interesse in ondernemerschap. Hierbij zet je de maatschappelijke missie van je bedrijf voorop, we willen impact maken voor een betere wereld.
Het is een mooie ervaring om te werken met mensen die om wat voor reden dan ook, het moeilijk hebben in de maatschappij en ze te helpen. Deze mensen werken bij ons in de fabriek, daarom investeert de Rabo Foundation ook in ons bedrijf, zij staan sociale ondernemingen bij met kennis en advies.
De Rebottled Factory is een aantrekkelijke plek voor mensen die werkervaring op moeten doen en vaardigheden moeten leren. Zo hebben we ook ons productieproces opgebouwd.
We werken bijvoorbeeld met horecavaatwasmachines, ze leren order picking, klantcontact en omgang met machines. Een breder aanbod van werk dan bij een sociale werkvoorziening, dat is vooral inpakken of schoonmaken.”
Hoe heb je de financiering geregeld?
“Onze sociale impact was daarin heel belangrijk. Er zijn in Nederland best veel sociale investeerders die startende, sociale ondernemingen een kans willen geven. De Rabo Foundation is daar een van en zij zijn, net als Stichting Doen, co-financiers. Vanuit Enactus hadden we een coach. Zij had veel tips en contacten en zo kwamen we met de juiste investeerders om de tafel.”
Sociaal ondernemen en toch commercieel denken om geld te verdienen, is dat een spanningsveld?
“Meer glazen verkopen betekent meer omzet. Met elk glas dat we verkopen, verlagen we de afvalberg van glas en kunnen we meer mensen in onze factory laten werken. Dat heeft sociale impact, dus het versterkt elkaar.
We zijn niet dogmatisch, we willen zo duurzaam en circulair mogelijk te werk gaan, maar je moet ook praktisch denken. Groei is daarin de belangrijkste factor, dat versterkt de rest.”
Je bent nu een paar jaar bezig, ben je waar je had willen zijn?
“Ik ben blij met waar we staan, we maken grote stappen, maar af en toe moet ik me meer realiseren wat we bereikt hebben. Dat is soms lastig omdat je er elke dag mee bezig bent. Als je na een tijdje terugkijkt, zie je pas wat voor succes je behaald hebt.”
Tegen welke problemen ben je aangelopen?
Lacht: “Ondernemen is constant struikelen. Als je denkt het juiste partnership te hebben gevonden of de juiste deal gesloten, dat het uiteindelijk toch anders loopt dan verwacht. Of dat de machine die je hebt ontwikkeld niet de grootte van alle flessen aankan en je een aantal maanden zonder productie zit. Dan is het een kwestie van jezelf oprapen en opnieuw beginnen.”
Welke lessen heb je geleerd?
“Het liefst zou ik nog wat sneller gaan, in het tempo van een tech-startup. Maar dit is een andere tak. Sociaal ondernemen is een zaak van lange adem. Je moet geduld hebben, niet te snel willen gaan.
Focussen op structuur, automatiseren zodat je kunt opschalen. En alles tracken qua data om na te kunnen gaan waar problemen liggen. De data laten spreken en niet per se doen wat je gevoel zegt.”
Wat is je doel?
“Ik zou graag willen dat consumenten zelf hun wijnflessen in kunnen leveren zodat je echt impact maakt op huishoudens en niet alleen op horecagelegenheden.
Gewoontes zijn lastig te veranderen, maar met bierflesjes doen we het al, dus waarom niet met wijn? Iedereen brengt al glas naar de glasbak, dan kan je het ook meenemen naar een inleverpunt bij het boodschappen doen.
En we willen dat onze glazen overal komen te staan, natuurlijk. Ik wil een beweging creëren, ik geloof dat wij het icoonproduct zijn voor de circulaire economie. Niet alleen in Nederland, maar uiteindelijk ook de rest van Europa en de wereld.”
Hoe bereik je dat?
“Mooie glazen spelen daarin de belangrijkste rol. Kijk maar naar de eerste generatie sociale ondernemingen zoals Tony’s Chocolonely of Dopper: als dat niet lekker of mooi zou zijn, kopen mensen het niet. Dat is de eerste insteek: een mooi design, het moet fijn aanvoelen.
Later ontdekken de gebruikers de missie, raken daardoor nog meer betrokken en worden fan. Iedereen die uit onze glazen drinkt, draagt een steentje bij aan een betere wereld.”