De Indonesische rijstboeren van CIKI investeren zélf in hun coöperatie

De boerenleden van CIKI hebben samen grote stappen gezet in 2021. Door zichzelf in te kopen in CIKI en een deel van hun winst weer in de coöperatie te stoppen, konden ze samen groeien. Het resultaat is goed zichtbaar. Een voormalige koeienstal is door CIKI omgebouwd tot een heuse loods met een silo voor 190 ton rijst. Met een aangepaste beddroger kunnen de coöperatieleden nu ruim drie keer zoveel rijst drogen. De nieuwe polijst- en trilmachines helpen bij snellere verwerking van rijst. En de verpakkingsruimte is sinds kort stofvrij, zodat hun vacuüm verpakte balen rijst voldoen aan de laatste eisen voor gezondheid en voedselkwaliteit. Dit zijn de belangrijkste, zichtbare veranderingen bij CIKI die dankzij investeringen mogelijk waren.

"De 233 aangesloten boeren binnen CIKI hebben hun productie in 2021 vervijfvoudigd en hun inkomen verhoogd met 42%", vertelt Retno Dwi Jayanti trots. Zij begeleidt CIKI als adviseur van Rabo Foundation in Indonesië. "Onder andere dankzij het door CIKI vastgestelde plantschema, kunnen deelnemende boeren het hele jaar door rijst leveren. Voorheen was dat maar acht maanden per jaar. Daar komt bij dat ze de rijst nu zelf kunnen drogen, verwerken, verpakken en opslaan. En ze krijgen er altijd een goede prijs voor, dankzij afspraken van de coöperatie met afnemers. Ook zijn ze producent in Indonesië van rode, zwarte en jasmijnrijst, speciale soorten die meer opleveren."

Boeren profiteren óók van CIKI doordat ze zelf een aandeel hebben in de coöperatie. "Boeren hebben dankzij hun aandeel namelijk de zekerheid van kopers die een goede prijs betalen", vertelt Retno. "Daarnaast hebben ze dan wel de verplichting om meer rijst te leveren, maar ook het recht op een groter voorschot om het nieuwe plantseizoen mee te starten. Een groter aandeel van een boer betekent daarnaast dat het eigen inkomen stijgt, maar ook dat deze meer bijdraagt aan de groei en kracht van CIKI." Deelname aan CIKI is zo aantrekkelijk voor boeren, dat het ledenaandeel in 2021 tweemaal zo groot is geworden. Tegen 2022 zou dat aandeel nog eens moeten verdubbelen.

"Ik heb mijn aandeel van 1500 euro voor mijn twee hectare land aan de coöperatie volledig betaald. Daarom koopt de coöperatie mijn rijst nu voor een goede prijs en voorziet CIKI me ook van landbouwmiddelen aan het begin van het plantseizoen tot de oogsttijd. Ik ben zo trots dat ik deel uitmaak van de coöperatie Citra Kina Raya!"
- Mr. Safah, rijstboer in Demak -

Om de coöperatie toekomstbestendig te houden, krijgt CIKI technische assistentie van Rabo Foundation-partner Agriterra. Deze Nederlandse ngo leert boeren hoe zij goed georganiseerd samenwerken in een coöperatie. Het bestuur leert ook hoe zij CIKI op financieel en administratief vlak kunnen verbeteren. Dankzij leningen van Rabo Foundation, en een steeds professionelere boekhouding, bouwt de coöperatie een betrouwbaar trackrecord op. Daarmee komt zij in de toekomst in aanmerking voor een lening van een lokale commerciële bank. Retno: "Dit is de échte revolutie die nu plaatsvindt binnen CIKI."

‘Er is een toename in de verkoop van onze rijst en vertrouwen van de lokale bank. En misschien wel het belangrijkste, er is vertrouwen onder boeren om lid te worden en met een aandeelhoudersregeling te investeren in de coöperatie. Zo kunnen we steeds verder groeien.’
- Mr. Kuswinaryo, voorzitter van CIKI -

1. Dankzij het Nederlandse model hebben boeren hun eígen aandeel in CIKI en daarmee toegang tot de diensten van de coöperatie.
2. De voordelen van deelname aan een landbouwcoöperatie als CIKI zijn:
   - De zekerheid van kwalitatief goede landbouwmiddelen
   - Een gegarandeerd goede prijs voor producten
   - Toegang tot routinetrainingen over teelttechnieken en ongediertebestrijding
3. Dankzij technische assistentie krijgen de leden meer inzicht in het coöperatieve model. Beoogde leden snappen hierdoor ook beter de voordelen, wat hopelijk tot grotere deelname voor de coöperatie leidt. Daarnaast maakt de training boeren toekomstbestendig. Ze leren namelijk ook hoe zij onder de nieuwe Belastingwet van Indonesië een jaarverslag opstellen en hun eigen belastingaangifte doen.

CIKI heeft financiële steun nodig om duurzaam te groeien, zonder kapitaal namelijk geen groei. Helaas vinden reguliere banken en de overheid de coöperatie nog te risicovol om te financieren. Daarom zijn wij nu hun eerste financier en kreeg CIKI in 2020 en 2021 leningen voor de aankoop van voorraden en de bouw van een opslagplaats. Zo groeit zowel de coöperatie als het inkomen van de boeren.

Belangrijk voor Rabo Foundation is ook dat de coöperatie de waardeketen versterkt – dat is een van onze strategische doelen. CIKI doet dat door kwalitatief goede rijst zelf te verwerken, verpakken, op te slaan en voor een goede prijs te verkopen. Dit doel wordt extra kracht bij gezet doordat CIKI het eerste project is dat valt onder het Corporation Program for Farmer Cooperatives van de Indonesische regering. Met dat programma steunt de overheid boerencoöperaties die zoveel mogelijk in eigen beheer doen, van verbouwen tot verkopen.

Tot slot draagt CIKI bij aan een tweede doel van Rabo Foundation: klimaatslimme landbouw. De coöperatie informeert boeren over milieuvriendelijke meststoffen en brengt ze in contact met andere boeren die zulke mest kunnen leveren. Hierdoor neemt hun impact op het milieu af.