Actief of passief beleggen: dit zijn de verschillen

Welke beleggingsstrategie past bij jou als belegger? Je kunt ervoor kiezen om actief of passief te gaan beleggen. Een combinatie van die twee is ook mogelijk, zoals we bij Rabobank in onze beheerportefeuilles doen. In dit artikel leggen we je de verschillen tussen actief en passief beleggen uit en bespreken we de voordelen van nadelen van beide strategieën.

Rabobank

Wat is passief beleggen?

Passief beleggen betekent dat je belegt in een fonds waarin verschillende aandelen en/of obligaties verzameld zijn. Je kunt dit ook wel zien als een soort mandje. Er wordt automatisch een bepaalde index gevolgd, bijvoorbeeld een index die een afspiegeling vormt van de wereldwijde aandelenmarkt. Dit volgen wordt ook wel ‘tracken’ genoemd. Je kunt passief beleggen in een indexfonds of in een ETF (Exchange Traded Fund).

De markt voor passief beleggen wordt gedomineerd door twee grote spelers, de Amerikaanse aanbieders BlackRock en Vanguard. De indexen worden bijgehouden door drie partijen: MSCI, FTSE Russell en S&P Dow Jones.

Voordelen van passief beleggen

Een voordeel van passief beleggen is dat het meestal lagere kosten met zich meebrengt dan actief beleggen. Doordat passief beleggen zich richt op het volgen van de markt, zijn er geen hoge kosten voor onderzoek en analyse van individuele aandelen of obligaties.

Passief beleggen doe je doorgaans door je geld te steken in een breed gespreid fonds of ETF. Zo sla je twee vliegen in een klap: je spreidt de risico’s én je hoeft zelf je beleggingen niet voortdurend in de gaten te houden. Wel goed om te beseffen dat deze voordelen niet uitsluitend voor passief beleggen gelden. Ook door te beleggen in actieve fondsen kun je spreiden en uitbesteden.

Nadelen van passief beleggen

Een nadeel van passief beleggen is dat de kans klein is dat je de markt verslaat. Je geeft de kans op bovengemiddelde rendementen op. Toch laten historische gegevens zien dat passief beleggen over de lange termijn vaak betere rendementen oplevert dan actief beleggen. Wat daarbij een rol speelt, is dat een deel van de actieve beleggers veelvuldig in- en uitstapt en daarbij hoge handelskosten maakt.

Passief beleggen levert niet altijd de beste verhouding op tussen risico en rendement. Door de wereldindex te volgen, wordt geen afweging gemaakt van welke aandelen relatief duur zijn. In de praktijk betekent het vaak dat je relatief veel belegt in grote bedrijven met stevig geprijsde aandelen. Zo doe je automatisch mee met zeepbellen die in de loop van de tijd ontstaan en knappen.

Kijk bijvoorbeeld naar Japan, eind jaren ’80. Door het doorgeslagen optimisme bij beleggers hadden Japanse bedrijven een gewicht van bijna 50% in de wereldindex. Had je op dat moment passief wereldwijd belegd, dan had je aandelenportefeuille voor bijna de helft uit dure Japanse aandelen bestaan. Die zeepbel is al lang geknapt: nu vormt Japan nog maar 9% van de wereldindex.

Een ander nadeel is dat je bij passief beleggen weinig controle hebt. Als belegger kun je het gevoel krijgen dat je een speelbal bent van de markt.

Illustratie van een puzzel met een stapeltje minten

Wat is actief beleggen?

Actief beleggen is een beleggingsstrategie waarbij je actief op zoek gaat naar beleggingen waarvan je verwacht dat ze een hoger rendement zullen opleveren dan de marktgemiddelden. Dit kun je doen door zelf individuele titels uit te zoeken, maar je kunt ook beleggen in een beleggingsfonds dat actief beheerd wordt.

Actieve beleggers zoeken naar ondergewaardeerde of juist overgewaardeerde beleggingen. Ze proberen te beleggen in bedrijven die het heel goed doen en aandelen of obligaties van minder presterende bedrijven op tijd te verkopen. Lukt het om een beter rendement te halen dan de markt, dan wordt het resultaat, de winst, alpha genoemd.

Voordelen van actief beleggen

Een voordeel van actief beleggen is dat het hogere rendementen kan opleveren dan passief beleggen. Je belegt in specifieke bedrijven, niches of thema’s waar je vertrouwen in hebt. Dit geeft een gevoel van controle over je beleggingen.

Actieve fondsen worden meestal beheerd door fondsmanagers met veel kennis en ervaring op het specifieke aandachtsgebied. Als belegger in zo’n fonds kun je hiervan profiteren. Zeker in kleinere markten die door weinig analisten gevolgd worden en waar het risico op faillissementen groter is, zoals high-yield of kleine bedrijven (small caps) uit opkomende markten, is het verstandig om je huiswerk goed te (laten) doen en niet blind de markt te volgen.

Nadelen van actief beleggen

Actief beleggen vraagt om relatief veel kennis en aandacht. Dit kun je uitbesteden aan een actief beheerd beleggingsfonds. Realiseer je daarbij dat actieve fondsen vaak hogere kosten rekenen dan passieve fondsen.

Omdat actief beleggen draait om timing, is het belangrijk om steeds goed op de hoogte te zijn van alles wat de koersen kan beïnvloeden. Fondsmanagers houden daarom de financiële markten goed in de gaten, maar ook externe omstandigheden (macro-economie) en resultaten van bedrijven. Bij actieve strategieën wordt vaak gebruikgemaakt van beleggingsinstrumenten zoals opties, om bijvoorbeeld het rente- of valutarisico te beperken.

Illustratie beleggen

Wat zijn de verschillen tussen actief en passief beleggen?

Het belangrijkste verschil tussen actief beleggen en passief beleggen is de aanpak van beleggen. Bij actief beleggen probeer je als belegger de markt te verslaan, terwijl bij passief beleggen je juist de markt probeert te volgen. Actief beleggen vraagt vaak meer onderzoek en analytische vaardigheden, terwijl passief beleggen meer gericht is op het spreiden van risico’s en het zo laag mogelijk houden van kosten.

Hoofd beleggingsstrategie Taoufik Boussebaa

“Let op: in de praktijk is het beeld niet zo zwart-wit. Je kunt heel actieve beleggingskeuzes maken met passieve beleggingsinstrumenten. Om een voorbeeld te noemen: als je verwacht dat de IT-sector en opkomende markten bovengemiddelde rendementen bieden, is het een actieve keuze om in aandelen uit die segmenten te beleggen. Maar in de uitvoering kun je kiezen om te beleggen in trackers gericht op IT en opkomende markten, passieve instrumenten dus. Omdat je minder spreidt dan de brede markt, kan je rendement sterk afwijken van het marktgemiddelde. Daarnaast zijn er strategieën die elementen van passief en van actief beleggen combineren, zoals factorbeleggen.”

Taoufik

Taoufik Boussebaa

Lead Beleggingsstrategie

Actief en passief beleggen bij Rabobank

Beheerd beleggen: een combinatie van beide strategieën

Omdat er voor- en nadelen zitten aan beide strategieën, kiezen professionele portefeuillebeheerders er vaak voor om actief en passief beleggen met elkaar te combineren. Zo kunnen ze voor ieder segment de optimale combinatie van kosten versus risico en rendement opzoeken. Een keuze tussen actief of passief beleggen is niet nodig, zoeken naar de ideale balans wel.

Bij Rabo Beheerd Beleggen Basis hanteren we een passieve benadering. We volgen de wereldindex en de Europese obligatiebenchmark, maar wel met onze eigen duurzaamheidsrichtlijnen. Zeker bij grote en zeer efficiënte markten, zoals die in de VS en Europa, kan passief beleggen gunstig zijn.

Bij Rabo Beheerd Beleggen Actief en Exclusief voegen we hier actief beheerde fondsen aan toe. Per markt of sector maken we de afweging of actief beheer waarde toevoegt. Zo werken we met fondsmanagers die gespecialiseerd zijn in een bepaalde regio of in een bepaald beleggingsthema. Door het inkoopvoordeel dat we realiseren in onze eigen 1895-fondsen, beperken we de kosten van de actieve strategieën: die zijn vergelijkbaar met de kosten voor passieve producten.

Zelf beleggen: kies je voor actief of passief?

Ook als je belegt met Rabo Zelf Beleggen, kun je actieve en passieve strategieën met elkaar combineren. Je kunt bij ons eenvoudig beleggen in passief beheerde indexfondsen of ETF’s. Die vind je in de Fondsselector.

Past een actieve strategie beter bij je? Dan kun je kiezen voor een beleggingsfonds dat actief wordt beheerd door een fondsmanager. Natuurlijk heb je ook de mogelijkheid om zelf onderzoek te doen naar bedrijven en te beleggen in losse aandelen en obligaties.


Goed om te weten. Aan beleggen zijn risico’s verbonden. De waarde van je belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Je kunt (een deel van) je inleg verliezen.

Man kijkt op laptop

Beter beleggen

Verder de diepte in over beleggen? Onze experts geven je graag inzicht in verschillende beleggingsonderwerpen. Bovendien laten ze wekelijks hun licht schijnen over ontwikkelingen op de financiële markten.

Ga naar beleggingsnieuws