Elektrische auto: de voor- én nadelen op rij

De elektrische auto was altijd al aantrekkelijk voor de zakelijke rijder. Een lage bijtelling trok veel leaserijders over de streep om elektrisch rijden toch echt eens te proberen. Inmiddels bestaat er voor de particuliere automobilist de SEPP. Dat is kort voor Subsidie Elektrische Personenauto’s Particulieren. “Op de aanschaf van een nieuwe elektrische auto (of private lease) geldt een subsidie van € 2.950”, aldus Henry Steenbergen, directeur Transport en Mobiliteit bij Rabobank. Een paar simpele spelregels zijn er wel: je auto mag niet duurder zijn dan € 67.000 en de subsidiepot per jaar moet nog toereikend zijn. Ook voor elektrische occasions geldt de SEPP (€ 2.000).

Als je een elektrische auto privé least, is er geen sprake van bijtelling. Heb je een elektrische auto van de zaak en zet je die ook privé in, dan betaal je wél bijtelling. Die bedraagt in 2023 16 procent, tot aan het drempelbedrag van € 30.000. Boven die drempelwaarde geldt 22 procent bijtelling. Voor auto’s met brandstofmotor geldt een 22 procent bijtelling over de gehele cataloguswaarde.

Het aantal kilometers waarna de elektrische auto in kosten (aanschaf én gebruik) goedkoper wordt dan een auto met benzine- of dieselmotor, noemen we het omslagpunt. Dat verschilt per model en gebruiker, maar ligt verrassend laag. Op basis van de bovenstaande variabelen (aanschaf, subsidie, onderhoud, mrb, energiekosten en restwaarde) bereken je het omslagpunt van jouw model. De restwaarde van een elektrische auto is in verhouding ongeveer gelijk aan een auto met brandstofmotor.

De nieuwe elektrische auto’s van nu, vloeien de komende jaren de occasionmarkt in. Dat zijn vaak high-tech modellen, met steeds meer actieradius. Steenbergen: “de elektrische auto is te vergelijken met de laptop, elk jaar komt er weer en betere uit.” Dat betekent dat je ook steeds beter slaagt voor een tweedehands elektrische auto. Dat zijn vaak verrassend betaalbare modellen. En dankzij de SEPP krijg je daar gewoon subsidie op (€ 2.000). Verkoop je jouw elektrische auto na verloop van tijd, weet dan dat het met de restwaarde gewoon goed zit.

Met een elektrisch auto produceer je tijdens het rijden geen uitstoot. Dat maakt het een ideale auto als je het drukke centrum van een stad woont, waar de milieunormen extra streng zijn. Natuurlijk is een elektrische auto niet klimaatneutraal. Bij de productie van het accupakket komt er CO2 vrij en de productie van elektriciteit gebeurt nog lang niet altijd via hernieuwbare bronnen (wind- en zonne-energie). Volgens Milieu Centraal stoot de elektrische auto over zijn hele levenscyclus gemiddeld 40 procent minder CO2 uit dan een dan een auto met benzinemotor.

Eerlijk is eerlijk, al lijkt elektrisch rijden een gouden toekomst beschoren, er zijn ook best wat aandachtspunten te benoemen. Dit zijn de belangrijkste:

Al stoot een elektrische auto tijdens het rijden geen CO2 uit, bij onder meer de productie van de auto en de stroom waar het op rijdt, komt er natuurlijk wél CO2 vrij. Per saldo is de CO2-uitstoot van een elektrische auto 60 procent lager dan van een benzineauto, aldus Milieu Centraal. Tijdens het leven van een elektrische auto komt in totaal 19.000 kilo CO2 vrij, terwijl een vergelijkbare brandstofauto 52.000 kilo CO2 produceert.

Hoe groen je écht rijdt is afhankelijk van hoe duurzaam de gebruikte energie is opgewekt. Het aandeel groene stroom in de stroommix is momenteel nog relatief schaars, al neemt die schaarste snel af. Het aandeel van hernieuwbare bronnen in de productie van stroom steeg de eerste zes maanden van 2022 met 5% ten opzichte van de eerste helft van 2021. Neem je de gemiddelde stroommix als basis, dan stoot volgens Milieu Centraal een benzineauto 2,5 keer zoveel kilo CO2 uit als de elektrische auto.

De actieradius van een elektrische auto is sterk afhankelijk van de buitentemperatuur en of je vooral stadse kilometers of snelwegkilometers rijdt. In een winterse rit over de snelweg zal de actieradius een stuk lager liggen dan tijdens een stadsrit in de lente of zomer. Volgens cijfers van evdatabase.nl scheelt het seizoensinvloed op basis van een gecombineerde rit al snel 25 tot 30 procent aan rijbereik.

Het aantal nieuwe elektrische auto’s groeit in Nederland sneller dan het aantal laadpunten. Per vijf elektrische auto’s is er één laadpaal beschikbaar. Het advies is om bij de aanschaf van een elektrische auto ook een laadpaal op eigen terrein te laten installeren. Het liefst eentje die gevoed wordt door zonnepanelen op het dak.

Al liggen de kosten voor onderhoud aan een elektrische auto lager, de banden van je auto krijgen het wel zwaarder te verduren. Dat komt mede door het hogere wagengewicht van een elektrische auto én omdat een ‘rubber verslindend’ stoplichtsprintje verleidelijk is met een auto op stroom.

Op korte termijn is de waterstofauto geen alternatief voor de elektrische personenauto met batterijpakket. Het produceren van waterstof is vooralsnog een omslachtig proces, omdat je stroom omzet naar waterstof, waarna de waterstof in de auto de omgekeerde weg bewandelt. Wetenschappers zijn het er over eens: voor nu is het slimmer om de geproduceerde stroom direct in je batterij stoppen. Bovendien is het netwerk van waterstoftankstations nog ondermaats voor massaal rijden op H2, net als het aanbod aan betaalbare waterstofauto’s.