Een Duitse vestiging openen? Zo deed Van Gog Kwekerijen dit

Verreweg de meeste groente en fruit die Duitsers consumeren komt uit het buitenland. Toch neemt de vraag naar lokaal geteelde producten toe. Voor het Nederlandse Van Gog Kwekerijen reden om een vestiging in Duitsland te openen. Hoe heeft het bedrijf voet aan de grond gekregen bij onze oosterburen?

Schuin oog naar het oosten

In Noord-Brabant en Limburg kweken ze tomaten, aardbeien en komkommers, verspreid over vier vestigingen. Toch keken Pieter van Gog en zijn zus Marion Leenders-Van Gog al heel lang met een schuin oog naar het oosten. Naar de mogelijkheden om in Duitsland tomaten te gaan kweken. In 2013 was het zover. Op zo’n 600 kilometer afstand van Noord-Brabant, in een gebied tussen Berlijn en Leipzig, staat sinds die tijd Wittenberg Gemüse GmbH.

Producten van eigen bodem

Het bedrijf kent weliswaar de genen van Van Gog Kwekerijen, maar staat juridisch helemaal op eigen benen. "Duitsers hechten veel waarde aan producten van eigen bodem. Local for local is ook hier ingeburgerd. Daar ligt ook meteen de potentie, want nog geen 10 procent van de glastuingroenten wordt in Duitsland zelf geteeld", zegt Wichard Schrieks. Als fiscalist en bedrijfsadviseur staat hij de familie Van Gog al jaren bij. En toen de plannen voor een vestiging in Duitsland steeds concreter werden, is Schrieks zelfs aan boord gestapt. Hij is nu mede-eigenaar van Wittenberg Gemüse GmbH.

De rode loper

Over de Duitse autoriteiten is Schrieks vol lof. Of het nu ging om het bestemmingsplan of de bouwvergunningen, van alle kanten kwam er medewerking. "Dat was echt een verademing. Tijdens de eerste bouwvergadering wilden ze meteen weten waar we onze hoofdvestiging hadden gepland. Nou, Lutherstadt Wittenberg dus. Meteen vanaf dat moment ging de lokale overheid voor ons aan de slag. Waar kunnen we jullie mee helpen, zo klonk het. En hebben jullie nog iets nodig?", aldus Schrieks.

“De lokale overheid ging meteen voor ons aan de slag. Dat was echt een verademing.”

Die houding is niet louter te verklaren door het potentieel aan arbeidsplaatsen dat je als buitenlands bedrijf te bieden hebt. "In Duitsland betaal je namelijk ook rechtstreeks belasting aan de stad waar je gevestigd bent. Ze zien je ook vooral om die reden natuurlijk graag komen."

Pittige aanloopkosten

Die belasting is overigens wel meteen een puntje van aandacht, want in Duitsland liggen de afdrachten hoger dan in Nederland. Wil je helemaal onderaan de streep dus nog iets overhouden, zul je ruimere marges moeten hanteren. "Zeker als je net begint", zegt Schrieks. "De aanloopkosten voor een vestiging in Duitsland zijn best pittig. We hebben daar een heel nieuwe organisatie moeten opzetten en dat kost naast tijd nu eenmaal ook de nodige investeringen."

"Om het bedrijf gefinancierd te krijgen, zijn we naar Rabobank gegaan. Glastuinbouw is nu eenmaal relatief onbekend terrein voor Duitse banken."

Andere mentaliteit

Zo’n nieuwe organisatie optuigen betekende natuurlijk ook snel medewerkers aannemen, want glastuinhouw is en blijft een arbeidsintensief proces. Meteen kwamen toen de eerste cultuurverschillen aan het licht. "Toen de eerste medewerker van ons een arbeidscontract kreeg, wilde hij weten of dat door de accountant was opgesteld. Ja, dat was zo. 'Dan boeit me dat contract niet zo', vertelde hij vervolgens. 'Wat ik graag van jullie wil weten zijn mijn plichten en verantwoordelijkheden.'"

"Zo is de mentaliteit in Duitsland", vervolgt Schrieks. "Men verwacht dat je als leidinggevende heel duidelijk vertelt wat iemand wel én niet moet doen. Medewerkers blijven binnen dat kader opereren en bemoeien zich niet met zaken die daar niet onder vallen. Wij Nederlanders staan daar wat anders in."

Marktaandeel veroveren

Wittenberg Gemüse GmbH telt rond de 20 hectare glas, waar tomaten en paprika’s worden gekweekt voor de lokale markt. Toch liep de verkoop niet van meet af aan op rolletjes. "De eerste reacties waren heel positief. Maar hoe verder onze plannen vorderden, hoe stiller het werd. Men blijkt in Duitsland dan toch erg voorzichtig. Er zijn in ons gebied een paar grote partijen die de markt voor lokale tomaten verdelen. Toen uiteindelijk de eerste supermarkt onze producten ging verkopen, is het gaan lopen."

Afzetkanalen

"Je moet dus echt investeren in naamsbekendheid en contacten en incalculeren dat het even tijd kost voordat ze van je willen afnemen." Supermarkten zijn voor Wittenberg Gemüse GmbH met afstand het belangrijkste afzetkanaal. Daarnaast komen er regelmatig handelaren over de vloer en zijn het restaurants uit de regio die hun inkopen bij de Nederlanders doen.

Hulp bij vestigen in Duitsland

Denk je ook na over een Duitse dochteronderneming oprichten en een vestiging in Duitsland openen? Onze adviseurs kennen de situatie ter plekke en hebben lokale contacten.

Lees meer over starten in het buitenland