Geld lenen bij familie: hier moet je op letten
Heb je startkapitaal nodig voor je nieuwe bedrijf? Dan kun je hiervoor bijvoorbeeld aankloppen bij een bank, investeerder of een platform voor crowdfunding. Een andere optie is geld lenen bij bekenden of familieleden. Als je hierover duidelijke afspraken maakt, kan zo’n 'onderhandse lening' een mooie oplossing zijn. Lees hier waar je aan moet denken en of het verstandig is om geld voor je bedrijf te lenen bij je familie.
Geld lenen bij familie: onderhandse lening
Als je een eigen bedrijf wil starten en geen externe financiering van een bank kan of wil krijgen, dan kun je een onderhandse lening bij familie of vrienden afsluiten. Het komt ook voor dat ouders hun kind willen helpen door het verstrekken van een lening voor een eigen bedrijf, naast de mogelijke financiering door een bank of andere investeerder.
Wat is een onderhandse lening?
Geld lenen bij familie en/of vrienden heet een onderhandse lening omdat dit soort leningen niet 'openbaar worden aangeboden', zoals bij een bank. Bij een onderhandse lening maken twee partijen, zoals jij en jouw familielid, samen afspraken over de voorwaarden en leggen deze vast in een leningovereenkomst.
Leg de leningovereenkomst vast bij een notaris
Je kunt de gemaakte afspraken met familie of vrienden vastleggen bij een notaris. Dit is niet verplicht, maar wel aan te raden. Dan weten alle partijen waar ze aan toe zijn en zal hierover achteraf minder snel onduidelijkheid ontstaan. Ook al leen je bij iemand die je goed kent, neem deze beslissing weloverwogen. Geldkwesties kunnen leiden tot verstoorde relaties binnen families of vriendengroepen.
Aan een notariële akte zijn wel kosten verbonden. Houd rekening met een bedrag van minimaal € 400. Laat een deskundige meekijken bij het bepalen van het leenbedrag om te voorkomen dat je te veel (of juist te weinig) geld leent.
Raadpleeg een accountant
Komen jullie er samen niet uit? Raadpleeg dan ook een accountant of een andere financieel expert. Zo voorkom dat je te veel (of juist te weinig) geld leent.
Financiering nodig voor jouw bedrijf?
Je kunt op verschillende manieren aan geld komen. Bekijk dit handige overzicht van Rabobank om te zien welke financiering het beste bij jou past.
Voor- én nadelen van geld lenen bij familie
Het lenen van geld bij familie heeft een aantal voordelen ten opzichte van een lening bij een bank of een externe investeerder. Bedenk van tevoren of een onderhandse lening voor jouw situatie de beste oplossing is. Ga hierbij niet over één nacht ijs.
Stel een goede leenovereenkomst op
In een leenovereenkomst maak je een soort contract tussen degene die de partij die het geld uitleent en degene die het leent. Daarin leg je je de hoogte van het bedrag vast, het rentepercentage en de datum van rentebetaling.
Marktconforme rente
Houd er rekening mee dat de hoogte van de rente dus marktconform moet zijn. Spreken jullie onderling een rente af die aanzienlijk lager is dan wat er gemiddeld gerekend wordt? Dan loop je het risico dat de Belastingdienst de lening zal beschouwen als een schenking en kun je worden verplicht tot het betalen van schenkbelasting. Dit kan oplopen tot 40%.
Minimum- en maximumrente onderhandse lening
Je mag afwijken van de rente die kredietverstrekkers vragen, maar hiervoor is geen vaste marge. De toegestane marge is afhankelijk van de specifieke omstandigheden. De belastingdienst geeft aan dat bij het overeenkomen van de hoogte van de rente geen rekening gehouden mag worden met een standaardopslag van 25% op de in de markt geldende rentepercentages.
Het duurt vaak wel even voordat een startend bedrijf kan beginnen met aflossen of het betalen van rente. Zorg er daarom voor dat je de startdatum voor het aflossen van de lening of betalen van rente (bijvoorbeeld een jaar na het aangaan van de lening) ook opneemt in de overeenkomst.
Tip: laat de overeenkomst áltijd nalezen door een deskundige op het gebied van contracten, zoals een advocaat, notaris of accountant.
De Belastingdienst en familieleningen
De Belastingdienst maakt zakelijk gezien onderscheid tussen een lening of een schenking. Bij een onderhandse lening om je bedrijf te financieren, moet je het bewijs hiervan kunnen tonen aan een inspecteur.
Kortom: je moet hiervoor beschikken over een schriftelijke overeenkomst. Een afschrift van je zakelijke rekening alleen is niet voldoende.
Toch een schenking?
Wil een familielid of vriend jou het benodigde geldbedrag niet lenen, maar wel schenken? Dan krijg je mogelijk te maken met schenkbelasting. Dit is het geval wanneer het bedrag hoger is dan de vastgestelde vrijstelling.
Tarieven schenkbelasting 2024
| Waarde schenking | Partner en (pleeg- of stief-)kinderen | Kleinkinderen en verdere afstammelingen | Overige personen |
| € 0 - € 152.368 | 10% | 18% | 30% |
| € 152.368 en meer | 20% | 36% | 40% |
Hoe hoog mag een familielening zijn?
Er is geen maximumbedrag verbonden aan een onderhandse lening. Omdat je wel een marktconforme rente moet betalen, kost ook onderhands geld lenen geld.
Maak daarom een goed financieel plan met verschillende positieve en negatieve scenario's. Zo weet je vooraf precies welk bedrag (rente plus aflossing) je in het slechtste bedrijfsscenario nog kunt terugbetalen. Bepaal op basis daarvan de hoogte van je lening.
Veelgestelde vragen
Je financiering berekenen
Weet je al waarin je wilt investeren? Bereken in 30 seconden een indicatie van je rente en maandbedrag voor een financiering tot €1 miljoen. Liever eerst sparren met een adviseur? Dat kan ook!
