Man aan tafel aan het werk achter zijn laptop

Omzetprognose: hoe stel je hem op en waarom?

Met het opstellen van een omzetprognose krijg je meer grip op je financiën. Met een goede inschatting van hoeveel je denkt te verkopen of aan diensten te leveren, bepaal je de koers van je bedrijf en kun je bijsturen waar nodig.

1. Waarom stel je een omzetprognose op?

Je omzetprognose laat zien hoeveel je aan inkomsten verwacht. Dit kan door de verkoop van producten of door het verlenen van diensten. Door een realistische verwachting op te stellen, houd je beter overzicht over je financiële situatie.

Belangrijk: btw hoort niet bij de omzet. Je berekent btw bovenop je omzet. Het is handig om je facturen erbij te pakken en de bedragen bij elkaar op te tellen. Heb je een zakelijke rekening? Dat maakt het nog makkelijker om je zakelijke inkomsten bij te houden. Vergeet niet om de btw af te trekken van de bedragen die je ontvangt. Je kunt daarvoor ook de btw-calculator gebruiken.

Exploitatiebegroting maken

De omzetprognose is een onderdeel van de exploitatiebegroting. In deze begroting, die weer onderdeel is van het financieel plan, maak je een inschatting van de verwachte omzet en kosten.

Let op! Omzet is geen winst. Om de winst over een bepaalde periode te berekenen, moet je nog de kosten van de omzet aftrekken.

Aan de hand van de opbrengsten en de kosten krijg je snel inzicht of je winst gaat maken en of je de investeringen terugverdient. Lees meer over de begrotingen van een financieel plan.

2. Hoe stel je een omzetprognose op?

Er zijn verschillende manieren om je omzet te berekenen, afhankelijk van wat je doet. Hieronder vind je een paar rekenmethodes:

Producten verkopen

Verkoop je producten? Dan vermenigvuldig je het aantal producten dat je denkt te verkopen met de verkoopprijs (exclusief btw). Stel: je verkoopt mokken voor € 25 per stuk en je maakt er 50 per week. Dan is je wekelijkse omzet € 25 x 50 = € 1.250.

Je verkoopprijs berekenen én bepalen is een belangrijk onderdeel van het ondernemen. Niet te duur, maar zeker ook niet te goedkoop: wat is de ideale prijs voor je product of dienst?

Diensten verlenen

Werk je op basis van een uurtarief? Dan vermenigvuldig je het aantal uren dat je verwacht te declareren met je uurtarief (exclusief btw). Stel: je werkt 6 declarabele uren per dag en je uurtarief is € 40. Dan is je omzet per week 30 uur x € 40 = € 1.200.

Gemiddelde omzet per klant

In sommige situaties het lastig om de omzet precies te bepalen, vooral in horecagelegenheden. In dit geval schat je in hoeveel je gemiddeld per klant aan omzet denkt binnen te halen.

Je vermenigvuldigt de gemiddelde omzet met het aantal klanten. Is de omzet bijvoorbeeld gemiddeld € 30 per klant op een avond? Met gemiddeld 20 klanten zal je omzet gemiddeld € 600 per avond zijn.

3. Wat beïnvloedt de omzetprognose?

Er zijn verschillende invloeden die medebepalend zijn voor de hoogte van de jaaromzet. Houd hier rekening mee bij het maken van de omzetprognose.

Vakanties

Elke zzp’er heeft vakantie nodig en werkt een aantal weken per jaar niet. In de meeste gevallen loop je hierdoor omzet mis, maar het is uiteraard afhankelijk van hoe lang je precies vrij neemt.

Ziekte

Als je op basis van ‘uurtje-factuurtje’ werkt, draai je als je ziek bent geen omzet. Uit cijfers van CBS blijkt dat werknemers zich vorig jaar gemiddeld 14,3 werkdagen ziek hebben gemeld. Dat is 5,5 procent van het aantal werkdagen (260) in een jaar.

Seizoensinvloeden

Dit is afhankelijk van de branche waarin je werkt. Als ijsverkoper draai je vooral omzet in de zomer, niet in de winter.

Pieken en dalen

Er zijn verschillende factoren die kunnen zorgen voor pieken of juist dalen in je omzet. Feestdagen, een mislukte oogst of, zoals de coronacrisis of het containerschip dat vastliep in het Suezkanaal. Duizenden containers vol ingekochte artikelen konden niet afgeleverd worden bij klanten.

4. Wat beïnvloedt de omzetprognose?

De concurrentie is van grote invloed op je omzetprognose. Als je in een prijzenslag terechtkomt, kan dit twee kanten op: je verliest de slag en haalt een lage omzet. Je wint, en haalt een hoge omzet – maar omdat je een lage prijs vraagt, is de winstmarge ook laag. Dan heb je wel een hoge omzet, maar een lage winst.

Concurrentieanalyse

Los van een prijzenslag moet je de concurrentie in kaart brengen. Met een concurrentieanalyse breng je de trends in kaart en ontdek je hoe jouw concurrenten dit doen.

Kamer van Koophandel

Vraag jaarrekeningen en uittreksels van vergelijkbare bedrijven op uit jouw branche. Dit kun je bijvoorbeeld doen via het Handelsregister van de Kamer van Koophandel.

Ontdek of jouw concurrenten winst maken: neemt hun gemiddelde omzet af of juist toe? Je kunt zo een betere inschatting maken van de slagingskans van jouw bedrijf.

Markt- en brancheonderzoek

Uiteindelijk draait het om het vinden van klanten. Zij kopen jouw product of dienst en bepalen de omzet. Met een marktonderzoek maak je duidelijk wie jouw klanten zijn, waar je ze kunt vinden en hoe je ervoor zorgt dat ze jouw bedrijf goed kunnen vinden.

Vergelijk je omzet met andere omzetcijfers uit jouw branche en check de laatste ontwikkelingen. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld de branchewijzer van Ondernemersplein of Cijfers en trends per branche van Rabobank.

5. Wat zijn de aandachtspunten bij een omzetprognose?

Als startende ondernemer is het belangrijk om een realistische prognose te maken. Verwacht je minder omzet in het begin? Houd daar rekening mee. Maak daarnaast een worst-case scenario en toets regelmatig of je verwachtingen kloppen. Wanneer de omzet afwijkt van je prognose, kun je je bedrijfsvoering aanpassen.

Break-even draaien

Als startende ondernemer is je eerste doel om break-even te draaien. Oftewel: genoeg omzet behalen om je zakelijke kosten en je privé-uitgaven te dekken.

Omzetprognose bijsturen

Ook na de start van je bedrijf moet je blijven toetsen of je prognose ook werkelijkheid wordt. Wanneer de verwachte omzet of kosten in de praktijk anders blijken dan in je prognose, kun je de koers direct bijsturen.

Je weet dan bijvoorbeeld dat de omzet verhoogd moet worden of dat je moet sturen op lagere bedrijfskosten om toch break-even te draaien. Maak ook regelmatig een nieuwe prognose. Na de eerste periode kun je al betere schattingen maken voor de volgende periode.

Maximumcapaciteit

Je loopt in een aantal gevallen tegen de grenzen van je capaciteit aan. Als je op basis van uurtarief werkt, zit er op een gegeven moment een maximum aantal aan declarabele uren aan en bereik je daarmee ook een maximumomzet.

De enige optie voor een hogere omzet is je uurtarief verhogen. Of iemand in dienst nemen en zo het aantal uur dienstverlening uitbreiden.

Maar het kan ook gelden voor je winkeloppervlakte. Je hebt het maximum aantal vierkante meters bereikt. Dan moet je besluiten te verhuizen of een tweede filiaal te openen: wat een grote investering met zich meebrengt.

Verdienmodel aanpassen

Kom je niet uit met je verwachte omzet? Of wil je simpelweg je omzet verhogen? Dan kan het slim zijn om je verdienmodel eens onder de loep te nemen.

    Kun je jouw producten bijvoorbeeld aanbieden in abonnementsvorm? Of kun je jouw diensten in een product vormen?

6. Welke tools kan ik gebruiken voor het maken van mijn omzetprognose?

Je hoeft geen ingewikkelde software te gebruiken voor je prognose. In Excel kun je gemakkelijk een overzicht maken van je verwachte omzet per periode. Ook veel boekhoudpakketten bieden opties voor omzetprognoses op basis van je historie. Heb je al een paar maanden ervaring? Dan kun je op basis van die gegevens een prognose maken voor de komende maanden.

Omzetprognose in Excel maken

In Excel kun je tegenwoordig prognoses laten maken op basis van je historie. Je zet deze gegevens in een tabel en daar rolt dan een mooie grafiek uit met de verwachting voor de komende periode. Je kunt hierin de pieken en dalen aflezen, waar je op lange termijn weer rekening mee kunt houden.

Zit je bijvoorbeeld al tijden op je maximumcapaciteit? Dan is het wellicht tijd om uit te breiden, personeel in dienst te nemen of nog eens na te denken over een ander verdienmodel.

Omzetprognose in boekhoudpakket

Veel boekhoudpakketten bieden ook omzetprognoses aan, die je gemakkelijk kunt draaien op basis van eerdere omzetten. Maar dan moet je natuurlijk al wel wat verkocht hebben.

Rabobank saldovoorspeller

Met behulp van onze saldovoorspeller kun je in enkele klikken een heldere prognose maken van jouw saldo in de komende maanden. Op basis van je transactiegeschiedenis wordt er een voorspelling gemaakt van je omzet en kosten. Dit geeft sturing om je ondernemersdoelen te behalen.

Rabobank

Handig: de btw-calculator

Snel weten hoeveel btw je moet rekenen of betalen? Met onze btw-calculator zet je altijd de juiste bedragen op offertes en facturen.

Veelgestelde vragen