Wanneer ben ik ondernemer voor de Belastingdienst?

Niet elke ondernemer is automatisch ondernemer voor de Belastingdienst. De Belastingdienst kijkt naar meerdere criteria voordat je als ondernemer wordt beschouwd voor de inkomstenbelasting. Wil je weten of jij als ondernemer wordt gezien?

1. Checklist: wanneer ben je ondernemer?

Om vast te stellen of je ondernemer bent voor de inkomstenbelasting, geldt een aantal criteria. Aan de hand van de vragen in de checklist hieronder wordt bepaald of je als ondernemer wordt gezien:

Verder kijkt de Belastingdienst naar de volgende zaken:

Een illustratie van een persoon die surft op een betaalpas

Zakelijk advies

Of je nou een starter bent of een nieuw plan hebt voor je bestaande bedrijf, we helpen je graag op weg. Spar vrijblijvend met een adviseur over je plannen of open meteen een zakelijke rekening.

Sparren over financieringsaanvraag

2. Doe de Ondernemerscheck

Twijfel je nog of je ondernemer bent? Met de Ondernemerscheck van de Belastingdienst ontdek je snel hoe jouw situatie ervoor staat. Deze check is anoniem en helpt je bepalen of je als ondernemer wordt gezien. Daarbij kun je denken aan vragen als:

Ga je starten met ondernemen of ben je al een tijdje bezig?

Verkoop je goederen of diensten?

Pleeg je acquisitie?

Ben jij verantwoordelijk voor de financiële gevolgen als je een wanprestatie levert?

Word je doorbetaald bij ziekte?

Is jouw enige opdrachtgever je laatste werkgever?

Bepaal je zelf waar en wanneer jij de werkzaamheden uitvoert?

Nadat je de vragen van de Ondernemerscheck hebt beantwoord, ontvang je per onderdeel jouw status als ondernemer. Je ziet ook of op bepaalde gebieden in de 'gevarenzone' verkeert en hoe je je ondernemerschap op die vlakken kunt 'verstevigen'.

Jaarlijkse Ondernemerscheck

Of je ondernemer bent voor de Belastingdienst kan per jaar verschillen. Door veranderende werkzaamheden, of door nieuwe wet- en regelgeving kan het zijn dat je niet meer voldoet aan alle criteria. Doe daarom ieder jaar opnieuw de Ondernemerscheck om verrassingen te voorkomen.

3. Belastingen als ondernemer

Ben je ondernemer voor de inkomstenbelasting? Dan krijg je te maken met verschillende soorten belasting, waaronder de inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting en omzetbelasting (btw). We lichten de drie belangrijkste soorten belasting voor je toe:

Inkomstenbelasting

De inkomsten die meetellen voor de aangifte inkomstenbelasting voor ondernemers zijn in drie categorieën ingedeeld:

Loon uit dienstbetrekking
Resultaat uit overige werkzaamheden
Winst uit onderneming

1. Loon uit dienstbetrekking

Als je verplicht bent om de instructies van een opdrachtgever op te volgen of als opdrachtgevers jou tijdens vakantie en ziekte doorbetalen, dan ben je een 'fictieve werknemer'. Er is dan volgens de Belastingdienst sprake van loon uit dienstbetrekking. En jouw opdrachtgever moet in dat geval loonheffingen betalen.

2. Resultaat uit overige werkzaamheden

Als jouw inkomsten níet onder loon uit dienstbetrekking of winst uit onderneming vallen, dan worden deze inkomsten gerekend tot 'resultaat uit overige werkzaamheden'. Je mag in dat geval geen gebruik maken van aftrekposten zoals de startersaftrek en zelfstandigenaftrek.

3. Winst uit onderneming

Voldoe je aan de criteria uit de checklist en ben je ondernemer voor de inkomstenbelasting? Dan kun je jouw inkomsten beschouwen als 'winst uit onderneming'.

Vennootschapsbelasting

Als natuurlijk persoon (eenmanszaak, vof etc.) betaal je belasting via de inkomstenbelasting, maar als rechtspersoon (bv, nv, stichting of vereniging) krijg je te maken met de vennootschapsbelasting.

Omzetbelasting

Omzetbelasting (oftewel btw) is het bedrag aan belasting dat je rekent over aangeboden producten en diensten. In veel gevallen is dat 21% boven op het bedrag waarvoor je de goederen of diensten verkoopt, soms 9% en heel soms 0%.

Vrijstelling van btw

In Nederland zijn er beroepen in bepaalde branches of specifieke werkzaamheden die zijn vrijgesteld van omzetbelasting. Zo hoeven medisch specialisten geen btw af te dragen.

Datzelfde kan gelden voor de erkende kinderopvang, mensen in het onderwijs, uitvaartondernemers of freelance tekstschrijvers die strikt inhoudelijke bijdragen leveren aan een tijdschrift, website of een ander medium.

Een volledig overzicht is bij de Belastingdienst te vinden

Het 0%-tarief is niet hetzelfde als een vrijstelling van btw-verplichtingen. Wanneer je 0% btw rekent, dan kun je de voorbelasting aftrekken bij het doen van je btw-aangifte. Je mag de betaalde btw dan dus ook weer terugvragen. Bij vrijstelling van btw is dit niet mogelijk.

Btw-aangifte

De meeste ondernemers moeten aangifte over de btw doen. Zodra je jouw onderneming hebt ingeschreven bij de Kamer van Koophandel, ontvang je een brief van de Belastingdienst waarin staat of, hoe en wanneer je btw-aangifte moet doen.

Let op! Bij de inschrijving van een eenmanszaak in het Handelsregister van de KVK, ontvang je twee brieven met twee verschillende btw-nummers.

Omzetbelastingnummer

In één brief staat je omzetbelastingnummer (ob-nummer). Dit is het 'oude' btw-nummer dat samenhangt met je burgerservicenummer. Het ob-nummer gebruik je bij de communicatie met de Belastingdienst en dus ook voor je btw- en belastingaangifte.

Btw-identificatienummer

In de tweede brief staat je btw-identificatienummer, dit 'nieuwe' btw-nummer gebruik je op je facturen, offertes, de website en bij transacties binnen de EU. Je btw-nummer kun je ook terugvinden wanneer je, na inschrijving, inlogt op Mijn Belastingdienst Zakelijk.

Illustratie van een ondernemer onderweg met een mobieltje

4. Kleineondernemersregeling (KOR)

Heb je een lage omzet (maximaal € 20.000 per jaar)? Dan kun je mogelijk gebruikmaken van de kleineondernemersregeling (KOR). Dit geeft je een vrijstelling van btw, maar je mag ook geen btw meer aftrekken. Per 1 januari 2025 veranderen een aantal belangrijke voorwaarden van de KOR. Lees de voorwaarden van de KOR in 2024 en 2025.

Lees de voorwaarden van de KOR in 2024 en 2025