Wat is een eenmanszaak?
Als je een eigen bedrijf opricht, moet je een rechtsvorm kiezen. De rechtsvorm bepaalt onder andere je aansprakelijkheid en fiscale verplichtingen. Er zijn verschillende rechtsvormen mogelijk, zoals de eenmanszaak, de besloten vennootschap (bv) en de maatschap. Welke vorm je kiest, hangt onder andere af van het soort bedrijf dat je hebt.
Persoonlijk aansprakelijk
Een eenmanszaak is een onderneming met één eigenaar. Deze rechtsvorm heeft geen rechtspersoonlijkheid. Dit betekent dat jij als eigenaar persoonlijk aansprakelijk bent voor alle schulden en verplichtingen van het bedrijf. Dit is tegelijk een van de nadelen van een eenmanszaak (daarover later meer).
Een veelvoorkomend misverstand is dat een eenmanszaak alleen door één persoon gerund mag worden. Dat is niet het geval: als eigenaar van een eenmanszaak kun je gewoon personeel in dienst nemen.
Hoe richt je een eenmanszaak op?
Wil je een bedrijf starten? Dan is de eenmanszaak een veelgekozen rechtsvorm. Het oprichten ervan is relatief eenvoudig, maar het is belangrijk om goed voorbereid te zijn. Hieronder lees je stap voor stap hoe je jouw eenmanszaak inschrijft bij de Kamer van Koophandel (KVK).
- Bereid je goed voor op de start
Een sterke start begint met een goed plan. Door een ondernemingsplan te schrijven, breng je jouw ideeën en doelen concreet in kaart. Denk ook alvast na over een goede bedrijfsnaam. - Vul het online inschrijfformulier van de KVK in
Heb je besloten dat de eenmanszaak de juiste rechtsvorm voor jou is? Dan kun je het online inschrijfformulier van de KVK invullen. Dit is een vereiste stap voordat je een afspraak kunt maken. - Maak een afspraak bij een KVK-kantoor bij jou in de buurt
Na het invullen van het formulier ontvang je een bevestigingsmail met verdere instructies. Zorg dat je een geldig identiteitsbewijs meeneemt en, indien van toepassing, documenten zoals een huurcontract van je bedrijfspand. - Eenmanszaak inschrijven
Tijdens je afspraak bij de KVK wordt jouw onderneming officieel ingeschreven in het Handelsregister. Vanaf dat moment staat de onderneming op jouw naam. Je ontvangt van de KVK ook direct een KVK-nummer. Houd er rekening mee dat je eenmalig een inschrijfvergoeding van € 82,25 moet betalen. - Ontvang je documenten
Binnen ongeveer een week na inschrijving ontvang je per post een kopie van je belangrijkste registratiedocumenten, inclusief je KVK-nummer en btw-identificatienummer. De Belastingdienst laat je apart weten of je btw-plichtig bent en welke vervolgstappen nodig zijn.
Met deze stappen staat jouw eenmanszaak officieel geregistreerd en kun je aan de slag als ondernemer!
Belasting betalen bij een eenmanszaak
Als je een eigen bedrijf start, verandert de manier waarop je belasting betaalt. In plaats van een vast loon te ontvangen, werk je met omzet, kosten en winst. Bij een eenmanszaak betaal je meestal 2 soorten belasting:
1. Btw (omzetbelasting)
Over de meeste producten en diensten die je verkoopt, bereken je btw. De standaardtarieven zijn:
Meestal doe je elk kwartaal btw-aangifte, maar in sommige gevallen kan dit maandelijks of jaarlijks zijn. De btw die je ontvangt van klanten, draag je af aan de Belastingdienst. De btw die je betaalt over zakelijke kosten, kun je hierop in mindering brengen.
2. Inkomstenbelasting
Als ondernemer voor de inkomstenbelasting betaal je belasting over je winst (omzet minus kosten). Hierop mag je bepaalde aftrekposten toepassen, zoals de zelfstandigenaftrek en de startersaftrek.
Inkomstenbelasting betaal je één keer per jaar. Een veelgebruikte vuistregel is om ongeveer een derde van je winst opzij te zetten voor de inkomstenbelasting, zodat je niet voor verrassingen komt te staan.
Niet alle ondernemers worden gezien als ondernemer voor de inkomstenbelasting. Zij betalen belasting over 'resultaat uit overige werkzaamheden'.
Eerste keer belastingaangifte doen?
Veel starters vinden het spannend om voor het eerst btw-aangifte of aangifte inkomstenbelasting te doen. Deze korte handleiding helpt je op weg: Zo doe je aangifte omzetbelasting en inkomsjatenbelasting.
Voordelen eenmanszaak
Een eenmanszaak heeft verschillende voordelen:
Belastingvoordelen eenmanszaak
Een ander veelgenoemd voordeel van de eenmanszaak zijn de belastingvoordelen. Als ondernemer kun je profiteren van de zelfstandigen- en startersaftrek. Deze aftrekken verlagen de winst waarover je belasting moet betalen. In 2025 kun je € 2.470 aan zelfstandigenaftrek en € 2.123 aan startersaftrek toepassen. Je vult deze bedragen in bij je aangifte inkomstenbelasting.
Nadelen eenmanszaak
Een eenmanszaak heeft ook een aantal nadelen:
Als je liever niet persoonlijk aansprakelijk wil zijn, kun je beter een besloten vennootschap (bv) oprichten, maar dat brengt wel andere fiscale voorwaarden met zich mee.
Startkapitaal als eenmanszaak
Als startende ondernemer kan het moeilijk zijn om aan startkapitaal te komen. Een eenmanszaak als rechtsvorm kan dit nóg lastiger maken. Bij een eenmanszaak moeten investeerders namelijk een bedrag uitlenen aan de ondernemer, terwijl ze bij een bv een minderheidsbelang in aandelen kunnen ontvangen.
Pensioen en verzekeringen
Verder moet je er rekening mee houden dat je als ondernemer zelf verantwoordelijk bent voor het opbouwen van aanvullend pensioen en het afdekken van eventuele risico's. De meeste starters kijken in eerste instantie naar verzekeringen op het gebied van aansprakelijkheid, arbeidsongeschiktheid en rechtsbijstand.
Eenmanszaak omzetten naar bv
Blijkt na een tijdje dat je toch beter een bv kunt oprichten? Bijvoorbeeld omdat je toch niet persoonlijk aansprakelijk wil zijn, of omdat je meer winst bent gaan maken? Dan kun je altijd je eenmanszaak omzetten naar een besloten vennootschap.
Een besloten vennootschap (bv) is een rechtspersoon. Als je bedrijf in de problemen komt, ben jij in principe niet aansprakelijk. Natuurlijk ben je wél verantwoordelijk als je hebt gefraudeerd of als de boekhouding niet klopt.
Dit zijn de belangrijkste verschillen tussen een eenmanszaak en een bv:
2. Belastingen
Bij een eenmanszaak betaal je als ondernemer gewoon inkomstenbelasting. Je profiteert wel van extra aftrekposten, zoals de zelfstandigenaftrek en mkb-winstvrijstelling. Bij een bv krijg je te maken met vennootschapsbelasting, dividendbelasting en ‘inkomstenbelasting over gebruikelijk loon’. In 2025 ligt het omslagpunt bij een winst van rond de € 90.000*. Vanaf dan is een bv vaak voordeliger. Dit fiscale omslagpunt komt ieder jaar lager te liggen. Dit komt vooral door de afbouw van de zelfstandigenaftrek.
3. Loon en dividend
Jij krijgt als directeur-grootaandeelhouder (dga) loon uit je bv. Je bent dus eigenlijk een werknemer van jezelf.
*Als je jaarwinst meer dan € 200.000 bedraagt, is het belangrijk opnieuw te evalueren welke rechtsvorm het meest voordelig voor je is. Dit komt doordat de vennootschapsbelasting bij een bv dan stijgt naar 25,8%, waardoor de voordelen van een bv minder duidelijk kunnen worden.
3 manieren om je eenmanszaak om te zetten naar een bv
Voor het omzetten van je eenmanszaak naar een bv kun je een bedrijf inschakelen. Dat kost zo'n € 300. Je kunt het ook zelf doen. Er zijn 3 manieren om je eenmanszaak om te zetten naar een bv:
Veelgestelde vragen
Waarom moet ik een eenmanszaak oprichten als zzp'er?
Zzp'er en freelancer zijn geen rechtsvormen, maar manieren van werken. Als je zelfstandig wilt werken, moet je je inschrijven bij de KVK met een rechtsvorm. De eenmanszaak is de meest gekozen optie, omdat het makkelijk en goedkoop is voor veel zelfstandige ondernemers.
Wanneer kan ik het beste een eenmanszaak oprichten?
Als je in je eentje een bedrijf opricht en waarschijnlijk minder dan € 90.000 per jaar gaat verdienen, is de eenmanszaak meestal de beste optie. Je schrijft je als eenmanszaak in bij de Kamer van Koophandel voordat je daadwerkelijk begint met ondernemen.
Eenmanszaak of bv oprichten: wat is slimmer?
Een belangrijk verschil tussen de eenmanszaak en bv is dat je bij een eenmanszaak persoonlijk aansprakelijk bent voor schulden en faillissement. Bij de bv is dat niet zo. Vanaf ongeveer € 90.000 tot € 200.000 winst per jaar is de bv vaak fiscaal voordeliger.
